Cubiculum

Cubiculum to nazwa sypialni w domu rzymskim pokój przeznaczony na sypialnię. Cubiculum zlokalizowane było na parterze, przy atrium albo perystylu. Pomieszczenia przy atrium były zazwyczaj większe niż te przy perystylu. Sypialnia nie był jednak dla rzymskich budowniczych szczególnie ważnym pomieszczeniem. Cubiculum, jako przestrzeń prywatna, nie musiała mieć cech reprezentacyjnego wnętrza. Cubiculum służyło jako miejsce odpoczynku, czasem prywatnej pracy, niekiedy przyjmowano w nim znajomych. Sypialnia była więc zwykle dość mała. Czasami poprzedzał ją przedsionek, procoeton, w którym sypiał sługa. W rzymski domu pomieszczenia miały określoną, z góry zaplanowaną funkcję. Zachowały się mozaiki z zaznaczonym prostokątnym polem bez dekoracji. Na takim miejscu stać musiało łóżko. W przeciętnym domu umeblowanie cubiculum było proste. Oprócz łóżka w pomieszczeniu znajdowała się często skrzynia, lampa, zimą przenośny piecyk na trójnogu, stołek, czasem stół. Ściany mogły być pokryte polichromią. Termin cubiculum używany jest także w odniesieniu do komory grobowej, często służącej jako miejsce pochówku wielu przedstwicieli rodziny czy rodu. Komora taka znajdowała się w katakumbach.