Entaza

Entasis (entaza) to lekkie wybrzuszenie kolumny znoszące optyczne złudzenie jej wklęsłości, występujące najczęściej w 1/3 wysokości. Zmienna średnica kolumny uzyskiwana jest nałożenie bębnów kamiennych o coraz większej średnicy. Entasis znana jest najczęściej z architektury starożytnej Grecji i Rzymu, była stosowana w budowlach doryckich (por. Akropol w Atenach). Zastosowanie zasady poszerzania kolumny dla skorygowania efektów optycznych znane było także w średniowieczu (por. architektura gotycka) i renesansie. Entasis stosował w swoich realizacjach m.in. Andrea Palladio.Również chińscy architekci znali zasadę entasis, opisaną przez Yingzao Fashi w 1103 roku, a stosowaną w praktyce znacznie wcześniej, także w architekturze drewnianej. Najbardziej popularnym wytłumaczeniem poszerzania kolumn przez starożytnych budowniczych jest dążenie do skorygowania niepożądanych złudzeń optycznych (proste kolumny o odpowiednio wydają się wklęsłe, a umieszczone na nich belkowanie – wygięte). Niektóre greckie budowle (np. wielka świątynia w Paestum) sugerują, że niekiedy zabieg mógł służyć do uzyskania wrażenia solidności i masy; wybrzuszenie kolumny jest widoczne gołym okiem, a kolumny nie sprawiają już wrażenia prostych, a wyraźnie się poszerzają.