Kryptoportyk

Kryptoportyk, czyli portyk pozorny jest pomieszczeniem na planie wydłużonego prostokąta. W odróżnieniu od portyku, jest zabudowany ze wszystkich stron. Kolumny podtrzymujące dach są umieszczone obok muru, albo z nim połączone (por. kolumna uwięzła, półkolumna). W architekturze starożytnego Rzymu kryptoportyk był najczęściej pomieszczeniem częściowo zagłębionym w ziemi, przy czym poziom gruntu znajdował się w połowie albo trzech czwartych wysokości ściany. Pomieszczenia pod ziemią mogły służyć jako chroniące przed niepogodą przejście, albo np. jako magazyn towarów, którymi handlowano w ulokowanych w pobliżu sklepach. W podziemnych salach panował chłód, ułatwiający przechowywanie żywności (por. spichlerz). Ponad kryptoportykiem znajdował się w wielu obiektach właściwy portyk. W nowożytnej architekturze ogrodowej kryptoportyk mógł odgrywać rolę podziemnego, ukrytego przejścia. Kryptoportyk mógł być doświetlony od góry za pomocą otworów w sklepieniu. Przykłady: kryptoportyk Nerona w Rzymie (częściowo zachowany), krypoportyk w papieskiej rezydencji w Castel Gandolfo we Włoszech, tzw. Dom z kryptoportkiem w PompejachPowiązane hasła: architektura Rzymu starożytnego, forum, hypocaustum, willa rzymska,