Pałac

Pałac to reprezentacyjna rezydencja, budynek mieszkalny, w odróżnieniu od np. zamku pozbawiony walorów obronnych. Pałacami nazywane są budowle o różnych formach architektonicznych, wznoszone od starożytności do czasów współczesnych. Ich użytkownikami byli władcy i przedstawiciele zamożnych rodów. W XIX stuleciu budowle pałacowe służyć zaczęły także jako obiekty użyteczności publicznej, siedziby instytucji. Współcześnie wiele zabytkowych pałaców ma nowe, wtórne funkcje, mieszcząc muzea, biblioteki, hotele, służąc jako siedziby urzędów. Obszerne pałace występowały w kręgu kultury minojskiej. Budowle pałacowe wnoszono także w starożytnym Egipcie, Asyrii, Persji, a także poza Europą – między innymi pałace azteckich władców w Meksyku i chińskich cesarzy. W architekturze starożytnej Grecji pałace pojawiły się późno, dopiero w epoce hellenistycznej. Luksusowe obiekty tego rodzaju wznoszono także w starożytnym Rzymie – samo słowo „pałac” pochodzi od Palatynu, jednego z rzymskich wzgórz, na którym znajdowały się rezydencje bogatych mieszkańców imperium (por. dom rzymski). W architekturze romańskiej palatium było siedzibą władcy. Średniowieczna Europa, ze względu na liczne wojny, niemal nie znała pałaców, funkcje reprezentacyjne i mieszkalne pełniły zamki.Rozwój architektury pałacowej jest charakterystyczny dla renesansu. Charakterystyczną formą przejściową był typ palazzo in fortezza. Różnorodne formy, w tym pałac miejski, wykształciły się w Italii. W baroku rolę wzorca spełniały założenia francuskie, z Wersalem na czele. Popularność zyskał schemat entre cour et jardin.