Pałac Kultury i Nauki (PKiN)
Pałac Kultury i Nauki (PKiN, w latach 1953-1956 oficjalna nazwa brzmiała „Pałac Kultury i Nauki im. Józefa Stalina”) to najwyższy budynek w Polsce (2014). Pałac Kultury znajduje się w centrum Warszawy (Plac Defilad 1). Budynek od 2 lutego 2007 wpisany jest do rejestru zabytków decyzją p. o. Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Warszawie Macieja Czeredysa. Ta kontrowersyjna decyzja wywołała żywą dyskusję – dla jednych Pałac kultury jest niechcianą pamiątką po ZSRR, dla innych symbolem Warszawy.
Projekt PKiN
Bryła wieżowca zaprojektowana została przez zespół prowadzony przez radzieckiego architekta Lwa Rudniewa, architekta licznych wielkoskalowych założeń socrealistycznych, w tym m.in. siedziby Łotewskiej Akademii Nauk w Rydze, głównego gmachu Uniwersytetu im. M.W. Łomonosowa w Moskwie, rządowych gmachów w Baku i innych prestiżowych obiektów. Bezpośrednim wzorem dla Pałacu Kultury były moskiewskie drapacze chmur realizowane w stylistyce socrealizmu, a w dalszej kolejności amerykańskie wieżowce art déco, takie jak Chrysler Building, drapacze Chmur Nowego Jorku. Zgodnie z założeniami projektantów, architektura pałacu miała nawiązywać do miejscowej tradycji. Radziecki zespół przed rozpoczęciem prac zwiedził Polskę, szukając inspiracji i najbardziej charakterystycznych cech krajowej architektury. Na trasie znalazły się między innymi Kraków, Chełmno (wieża ratusza – wzór dla PKiN?) i Zamość. W następstwie tej podróży bryła budynku uzupełniona została o monumentalny detal architektoniczny, przede wszystkim przeskalowane attyki, uznane za charakterystyczny motyw polskiej architektury. Zespół radzieckich architektów przygotował pięć wstępnych projektów, które stały się podstawą dalszej pracy. Budowę poprzedziły dyskusje i spotkania z udziałem polskich architektów, budowniczych i polityków. Pełnomocnikiem do spraw budowy był formalnie naczelny architekt Warszawy Józef Sigalin, koordynacją zajmował się zaś (jak podkreślał sam Sigalin) jego zastępca, Henryk Janczewski.
Budowa Pałacu Kultury
Prace budowlane rozpoczęły się 2 maja 1952, a zakończyły oficjalnie 22 lipca 1955 roku. Elewacja została pokryta panelami ze spieków ceramicznych przypominających piaskowiec. Płyty wykonano na Uralu i dostarczono na budowę koleją. Pierwotnie elewacje były niemal białe, z biegiem czasu ściemniały i obecnie mają brązowy odcień. Do dekoracji fasady i aranżacji wnętrz używano jednak także wielu innych materiałów. Detale rzeźbiono między innymi z wapienia, piaskowca i granitu.
Pałac Kultury i Nauki w liczbach
Wysokość: 237 m (włącznie z wspornikiem antenowym)Liczba pięter: 42Liczba pomieszczeń: 3288Powierzchnia całkowita: 123 084 mkwKubatura: 817 000 m³Konstrukcja budynku: rama stalowa, wewnętrzny trzon stalowy, fundament skrzynkowy żelbetowyLiczba miejsc parkingowych wokół Pałacu Kultury: 1300Średnica tarcz zegara na 42 piętrze: 6 metrówLiczba okien: ok. 2700Liczba wind: 33Widoczność z tarasu widokowego na 30 piętrze: 15 kmBryła pałacu jest (w 2014 roku) najwyższym budynkiem na terenie Polski. Sala Kongresowa, największa w stolicy sala konferencyjno-widowiskowa, może pomieścić ok. 3000 osób.
