Podcień

Podcień albo podcienie to rodzaj częściowo otwartego pomieszczenia, korytarza usytuowanego na parterze budynku. Może znajdować się tylko przy jednej ścianie obiektu albo otaczać bryłę. Niekiedy, w niewielkich budynkach mieszkalnych (chałupa), zajmuje tylko narożnik i nie ma typowego wydłużonego kształtu. Służy wówczas jako otwarty przedsionek (por. sień). Podcienia mają najczęściej wysokość jednej kondygnacji, mogą też być wyższe, dwukondygnacyjne. Na zewnątrz otwarte są arkadami. Ciężar wyższych kondygnacji wsparty jest na słupach albo filarach. W zwartej zabudowie miejskiej podcienia ułatwiają ruch pieszy, kryjąc ciągi komunikacyjne. Osłoniętą przestrzeń w przyziemiu dawniej używano do handlu, również obecnie podcienia mieszczą często wejścia do sklepów na poziomie ulicy. Podcienia znane są od czasów antycznych. W Europie stosowano je powszechnie od średniowiecza (por. gotyk). Różne formy podcieni (nadwieszone, podwieszone, szczytowe, obiegowe, narożne, wnękowe i inne) są charakterystyczne dla budownictwa ludowego. Proste podcienia w wiejskich domach mogły mieścić warsztat, podręczny skład opału czy sprzęty gospodarskie.  W architekturze historyzmu (neorenesans, neobarok) podcienia wykorzystywano w celach dekoracyjnych; arkady nadają pozwalają na uzyskanie światłocieniowych efektów i wyrazistych kontrastów. Przykłady: podcienia Rynku Wielkiego w Zamościu, domy tkaczy w Chełmsku Śląskim, śródmieście Bolonii (Włochy)Powiązane hasła: architektura wernakularna, dom podcieniowy na Żuławach, ganek, krużganek, saboty, Więcej informacjiRuszczyk G., Drewno i architektura. Dzieje budownictwa drewnianego w Polsce, Warszawa 2007Tłoczek I., Polskie budownictwo drewniane, Wrocław 1980