Rammed earth
Rammed earth, czyli ziemia ubijana w szalunkach, to technika wznoszenia ścian budynków z ziemi i gliny. Obiekty takie wymagają fundamentu (ławy). Na stabilnej podstawie umieszcza się skrzynię – szalunki, wykonane z desek albo metalu. Mieszanka ziemi i 5-15% gliny o niewielkiej wilgotności jest stopniowo wsypywana do skrzyni i ubijana. Niekiedy dla uzyskania efektu dekoracyjnego stosuje się mieszanki o różnych kolorach, rdzawym, żółtym, czerwonym i innych. Czasem masę stabilizuje się odpowiednimi dodatkami, takimi jak wapno. W przeszłości stosowano także dodatki organiczne, obecnie skład masy uzupełnia np. cement. Przez ubijanie kolejnych warstw uzyskuje się ścianę pożądanej wysokości, następnie szalunek jest rozbierany. Tradycyjnie prace wykonuje się ręcznie. Dzięki temu dom może być wykonany przez przyszłych mieszkańców minimalnym kosztem, budowa jest jednak czaso- i pracochłonna. We współczesnych realizacjach stosowane bywają maszyny przyspieszające prace. Gotowa ściana powoli wysycha, pełną wytrzymałość uzyskuje nawet po kilkunastu miesiącach. Ściany wznoszone w technice rammed earth mają najczęściej grubość 30 - 60 cm. W wilgotnym klimacie wymagają zabezpieczenia przed wodą. W klimacie chłodnym konieczne jest ocieplenie. Budynki z ubijanej ziemi uważane są za zgodne z założeniami zrównoważonego rozwoju. Wykorzystanie lokalnego surowca zmniejsza zużycie energii (transport, produkcja materiałów budowlanych), a po wyburzeniu budynku powstaje minimalna ilość odpadów. Budynki z ubijanej ziemi znano już w starożytności. Do dziś technika ta jest stosowana w wielu tradycyjnych społecznościach na całym świecie. Wykorzystuje ją także współczesna architektura. W technice rammed earth buduje się przede wszystkim domy, znane są jednak także większe obiekty, takie jak kościół św. Tomasza w Shanty Bay w Ontario (1840) czy Nk'Mip Desert Culture Centre w Osoyoos w Kanadzie. W Polsce przykładem zastosowania techniki jest galeria sztuki w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie (2010). Powiązane hasła: adobe, domy z opon, strawbale.
