Teatr elżbietański (budynek)

Za panowania królowej Elżbiety I, w 1576 roku rozpoczął działalność pierwszy nowożytny teatr, czyli budynek przeznaczony specjalnie do wystawiania przedstawień. Stałe sceny zakładano wprawdzie już nieco wcześniej (Red Lion, 1567), jednak dopiero The Theatre odniósł sukces. Wcześniej spektakle prezentowano na wolnym powietrzu, tymczasowych scenach, albo w odpowiednio dużych salach. W XVI wieku widowiska teatralne cieszyły się w Anglii popularnością, działali także liczni dramatopisarze, z Szekspirem (1564-1616) na czele. Działalność teatrów była zyskowna, a to umożliwiło budowę kolejnych teatrów na obrzeżach Londynu. Pierwszy był The Theatre, następne to The Curtain, The Rose, wreszcie szekspirowski The Globe.

Bryła i architektura wnętrz teatru

Budynki teatralne różniły się od siebie, miały jednak podobne rozwiązania funkcjonalne. Budynki wznoszono głównie z drewna dla ograniczenia kosztów. Większość budynków teatralnych miała poligonalny plan, choć wznoszono także budynki na planie prostokąta. Bryła miała trzy kondygnacje. Na każdym poziomie umieszczona była galeria obiegająca wnętrze, z miejscami dla widzów. Widzowie zajmowali także wewnętrzny dziedziniec, otaczając scenę z trzech stron. Sama scena była podwyższeniem, nie oddzielonym od widzów barierami. Podest stykał się jednym krótszym bokiem ze ścianą, w tym miejscu było wejście dla aktorów i przestrzeń dla muzyków. Było to też miejsce, w którym ustawiano skromne dekoracje, niekiedy zastępowane tabliczką z opisem miejsca. Górny poziom nad sceną mógł służyć jako balkon. Przestrzeń nad dziedzińcem była otwarta, można ją było zasłaniać tymczasowym płóciennym dachem (por. velarium). Pełne zadaszenie miał dopiero Blackfriars Theatre (1599). Powiązane hasła: garderoba, kulisy, scena, teatr, teatr antyczny, Artykuły w ArchiramieTeatr Szekspirowski w Gdańsku>>