Wieża wiatrowa
Wieża wiatrowa, w języku arabskim dosłownie „łapacz wiatru”, to charakterystyczny dla Bliskiego Wschodu, szczególnie architektury perskiej element architektoniczny, wieża umożliwiająca naturalną wentylację budynków. Perskie wieże wiatrowe naśladowane były w wielu krajach o podobnym do irańskiego, gorącym i suchym klimacie, od Zatoki Perskiej, przez Afganistan, po Pakistan i Indie. Wieże wiatrowe to jeden z elementów służących do regulowania temperatury w domach budowanych w gorącym i suchym klimacie. Na Bliskim Wschodzie domy budowano tradycyjnie z cegły suszonej na słońcu (adobe) lub wypalanej; grube ściany z małymi oknami chroniły mieszkańców przed słońcem. Wieże wiatrowe wymuszają przepływ powietrza. W tym celu budowane są tak, by przechwytywać wiatr i kierować go do środka budynku. Taka wieża wiatrowa działa jak system wentylacyjny, ale może też służyć do chłodzenia powietrza. Wykorzystuje do tego celu zjawisko konwekcji (komin słoneczny). Rozgrzane powietrze unosi się do góry i wydostaje na zewnątrz. Ruch ten powoduje równocześnie zasysanie chłodnego powietrza w dolnej części budynku. Może ono napływać podziemnym kanałem (tzw. kanat), chłodząc się po drodze. Jeszcze lepszy efekt daje wykorzystanie podziemnego zbiornika z wodą; parowanie prowadzi do dalszego ochłodzenia. Wieże wodne stosowano jako system klimatyzacji w domach, pałacach czy meczetach. System działa bez wykorzystywania energii elektrycznej, jest więc rozwiązaniem cenionym przez zwolenników zrównoważonego rozwoju i niekiedy pojawia się w realizacjach współczesnej architektury.
