Żużel

Żużel to odpad powstający przy hutniczym wytopie metali, tym samym terminem określa się też masę stopionych i spieczonych popiołów powstającą w elektrociepłowniach podczas spalania węgla i koksu. Ze względu na różnice w składzie paliwa i rudy, skład i właściwości żużla mogą być zróżnicowane. Niektóre rodzaje znajdują zastosowanie w budownictwie. Najczęściej wykorzystywany jest tzw. pumeks hutniczy, spieniony. Przypomina on faktura pumeks. Ma on pęcherzykowatą strukturę, uzyskiwaną przez kontrolowane chłodzenie z dodatkiem wody. Dzięki temu ma niewielką gęstość. Taki żużel używany bywa jako kruszywo do produkcji lekkich betonów (żużlobeton), z których wykonywane są pustaki, elementy prefabrykowane stropów, bloczki budowlane. Materiał ten był często wykorzystywany w budownictwie polskim po II wojnie światowej, szczególnie lat 70. i 80. XX wieku. Żużli używa się także przy budowie dróg. Żużle krzemianowe wykorzystuje się m.in. do produkcji ścierniwa, wełny żużlowej, jako posypkę pap. Żużlem wypełnia się także wyrobiska górnicze, zapowiadając szkodom górniczym. Do zalet żużla jako kruszywa należą duża dostępność, niewielka cena, mały ciężar właściwy. Ma jednak także wady: często spotykana jest wysoka zawartość związków siarki i fosforu niszcząco wpływających na metalowe zbrojenia; w niektórych przypadkach możliwa jest też wysoka zawartość substancji szkodliwych; żużel zmienia też znacząco objętość. Przed zastosowaniem żużla konieczne jest więc przeprowadzenie badań fizykochemicznych materiału. Powiązane hasła: keramzyt, kruszywo, pustak, żużlobeton,