Pałac Gorzanów. Poznaj historię dumy Kotliny Kłodzkiej - siedziby rodu von Herbersteinów; można ją zwiedzać
Autor: Bjoern.Hoernitz - Wikimedia Commons / CC BY-SA 3.0 / bez zmian
Pałac w Gorzanowie w Kotlinie Kłodzkiej to jeden z okazalszych i piękniejszych pałaców Dolnego Śląska. Od dekady o przywrócenie mu świetności dba właściciel - Fundacja Pałac Gorzanów. Wspaniałe wnętrza można zwiedzać, jest też baza noclegowa. W Gorzanowie odbywa się mnóstwo wydarzeń kulturalnych - od festiwali, przez targi staroci, po Akademię Autorów.
Spis treści
- Pałac w Gorzanowie. Historia rezydencji rodu von Herbersteinów
- Zwiedzanie Pałacu w Gorzanowie. Godziny otwarcia, opinie
- Pałac w Gorzanowie koło Kłodzka - noclegi i pokoje
- Pałac Gorzanów - imprezy i wydarzenia na pałacowym terenie
Pałac w Gorzanowie. Historia rezydencji rodu von Herbersteinów
Pałac powstał w XVI wieku w dużej i znaczącej wsi - pierwotnie czeskiej a następnie niemieckiej. Już w XIV wieku stał tu m.in. zamek (zniszczony później w czasie wojen husyckich) i parę dóbr lennych. Przez jej tereny biegła droga handlowa, a z czasem otwarto też szkołę parafialną i sędziostwo.
W XVII wieku na trzy wieki majątek przejęli von Herbersteinowie, a w latach latach 1653-1657 nadali pałacowi obecny, barokowy wygląd i rozmiar; nad przebudową czuwał Wawrzyniec Nicelo, a następnie Andrei Carove. Kolejne prace przypadły na rok 1735 - tę datę można do dziś zobaczyć na wieży zegarowej.
Zobacz także: Pałac Struga na Dolnym Śląsku i jego przemiana. Remont odsłonił renesansowe skarby. Jak Pałac w Strudze odzyskał blask?
Chłopi, obciążeni przez Herbersteinów pańszczyzną i podatkami, aż w 1/3 opuścili swoje gospodarstwa - mimo to rolniczo-rzemieślniczy status rozwijającego się Gorzanowa udało się utrzymać aż do XIX wieku. W tamtym czasie, dzięki źródłom wód mineralnych, nowo otwartej linii kolejowej Kłodzko-Międzylesie, gospodom i pałacowi von Herbersteinów, Gorzanów stał się celem turystów i miejscowością letniskową. Działał tu teatr pałacowy, a sam budynek był udostępniany turystom wraz z barokowym ogrodem przypałacowym, przekształconym w park krajobrazowy.
Renowacja przeprowadzona początkiem XX wieku usprawniła kanalizację. Urozmaicono wtedy elewację, m.in. zachowanym do dziś sgraffito.
Po II Wojnie Światowej Gorzanów stracił letniskowy charakter, a pałac w niemal nienaruszonym stanie przeszedł na własność państwa. Ulokowano w nim przesiedleńców ze Stanisławowa. Z czasem budynek zaczął niszczeć, a ogród zarastać. Wnętrza padały ofiarą szabrowników, dewastowano mury. W bardzo już złym stanie dotrwał do lat 90., kiedy to gmina sprzedała go inwestorce z Austrii. Mimo sprywatyzowania, budynek nie doczekał się napraw, a wkrótce zawaliły się stropy i dach, a mury zaczęły pękać.
Zobacz także: Zamek w Mosznej i jego metamorfoza. Był już pałacem i sanatorium, teraz to czarujący hotel - zdjęcia
Pałac zmienił właściciela, po czym znów został wystawiony na sprzedaż, a w listopadzie 2012 trafił do obecnego właściciela - Fundacji Pałac Gorzanów (Marek Heisig, Alicja Siatka), która od tego momentu regularnie remontuje pałac oraz ogród. W 2023 roku w wyniku zadłużenia pałacu na kilkaset tysięcy złotych, obiekt został wystawiony na licytację komorniczą, a jego wartość ustalono na 4 944 000 zł (cena wywoławcza 3 708 000 zł). Ustalona na 26 maja 2023 roku licytacja nie doszła jednak do skutku - dzięki mobilizacji fundacji, odwiedzających i miłośników pałacu, dług udało się spłacić.
Zwiedzanie Pałacu w Gorzanowie. Godziny otwarcia, opinie
Pałac Gorzanów można zwiedzać z przewodnikiem Fundacji przez cały rok, również w nocy; jednak jeśli w budynku odbywają się właśnie wydarzenia, dostępność obiektu może być ograniczona. Pałąc jest otwarty od poniedziałku do niedzieli. Na miejscu znajduje się kawiarnia oraz bezpłatny parking.
Godziny otwarcia
- od poniedziałku do piątku: 12:00 - 14:00,
- w sobotę i niedzielę: 11:00 - 14:00.
Opinie
Pałac w Gorzanowie jest wysoko ocenianą atrakcją - w opiniach Google uzyskał ocenę 4,5/5. Oceniający chwalą wystrój, zachowane elementy oryginalnych zdobień, zaangażowanie Fundacji, ciekawą historię obiektu, przystępne ceny biletów (dla innych zbyt wysokie) oraz noclegów. Chwalona jest też możliwość odwiedzin ze zwierzętami oraz występy muzyczne odbywające się w pomieszczeniach pałacowych, na które można trafić w trakcie zwiedzania. Obiekt zdaje się tracić gwiazdki wyłącznie przez wzgląd na swój stan - niektórzy odwiedzający krytykują bałagan i zaniedbanie.
Pałac w Gorzanowie koło Kłodzka - noclegi i pokoje
Na terenie pałacu dostępne są noclegi - rezerwacja pokojów odbywa się wyłącznie telefonicznie. W zależności od wielkości pokoju czy apartamentu oraz jego standardu, ceny wahają się od ok. 160 zł do 430 zł - szczegółowa oferta została opisana na stronie internetowej noclegów - znajdują się tam zdjęcia dostępnych pokojów. Goście nocujący w pałacu mogą dowolnie zwiedzać jego wnętrza.
Pałac Gorzanów - imprezy i wydarzenia na pałacowym terenie
W obiekcie odbywają się koncerty, wystawiane są sztuki teatralne, organizowany jest targ staroci oraz inne wydarzenia, np. Akademia Aurorów dla fanów Harry'ego Pottera. By nie przegapić interesujących wydarzeń, najlepiej obserwować media społecznościowe Fundacji Pałac Gorzanów.
Źródła: Pałac w Gorzanowie, wroclaw.pl
Autor: Manieq95 - CC BY-SA 4.0, bez zmian