Przydomowy schron nowym dobrem luksusowym? Polska klasa średnia buduje sobie schrony

2024-06-04 13:58

Schronów w Polsce buduje się coraz więcej. Mowa o schronach prywatnych, przydomowych, bo obrona cywilna w naszym kraju leży z powodu braku przepisów i lat zaniedbań. Polacy postanowili więc sami zadbać o siebie. Ci zamożniejsi, bo budowa schronu z prawdziwego zdarzenia to niestety kosztowna inwestycja. Schron nie musi już też wyglądać jak mroczny, surowy bunkier.

Kraje, jak np. Szwajcaria czy Finlandia są w stanie zabezpieczyć w schronach wszystkich swoich mieszkańców. Szwecja dysponuje takimi obiektami dla 70% społeczeństwa, Norwegia dla 50%. Polska jedynie dla 3,8%, co pokazała chociażby ostatnia inwentaryzacja schronów przeprowadzona przez straż pożarną.

Zainteresowanie prywatnymi schronami jest coraz większe. Chodzi tu o schrony profesjonalne, zaprojektowane i zbudowane przez specjalistów, a nie zaadaptowane na schrony prefabrykaty, czy mini piwniczki.

- Zapytań o schrony jest bardzo dużo, choć ludzie nie zdają sobie często sprawy z kosztów budowy schronu z prawdziwego zdarzenia - mówi nam Ewa Leszczyńska z firmy Schron.pro, specjalizującej się w realizacji przydomowych schronów, która w tej chwili realizuje 6 takich inwestycji w różnych regionach Polski.

- Zgłaszają się osoby zainteresowane budową schronów przy domach, ale jest też coraz więcej zapytań od tych, którzy właśnie budują domy czy są w fazie wybierania projektu i chcą adaptować na schron np. piwnicę - wyjaśnia Ewa Leszczyńska.

Schrony w cenie

Trzeba wiedzieć, że schrony kosztują, i to dużo. Mowa tu o faktycznie bezpiecznych schronach. Schron to przecież monolit żelbetowy, autonomiczny energetycznie, z bezpiecznym wejściem i systemem filtrowentylacją.

Koszt schronu w podstawowej wersji to mniej więcej 450 tys. zł. Szacuje się, że za metr kwadratowy schronu trzeba zapłacić 21 tys. zł.

- Ponieważ barierą w budowie schronów są koszty, nasz firma przygotowała 2 rodzaje gotowych projektów schronów wraz z pełną dokumentacją, z wybranymi komponentami w kilku wersjach. To pozwala nieco obniżyć koszty realizacji. Jest to też zupełna nowość na rynku - jak mówi Ewa Leszczyńska z firmy Schron.pro.

Przykładowo, koszt dokumentacji schronu o powierzchni 13 m² dla 4-6 osób z autonomią do 7 dni to 3900 zł. Koszt budowy i wyposażenia schronu z 1 wejściem to 225 tys. zł. Za schron wielkości 25 m² z autonomią do 21 dni trzeba zapłacić 340 tys. zł. Dochodzą do tego koszty dokumentacji - 4800 zł.

Specjaliści ostrzegają, żeby za budowę schronów nie zabierać się samodzielnie, metodą gospodarczą, jak to Polacy potrafią. A pomysłów na schrony własnej produkcji jest dużo, jak wkopanie w ziemię prefabrykatu czy choćby betonowego zbiornika na szambo. W przypadku fali uderzeniowej taka podziemna konstrukcja narażona jest na przechył nawet do 10 stopni. Coś co nie jest monolitem po prostu się złoży.

Schron jak luksusowy dom

Na rynku zaczynają pojawiać się też oferty na schrony z wyższej półki. Nie są to nawet typowe schrony jakie znamy, a designerskie podziemne domy. Taki projekt schronu-willi przygotowali architekci z pracowni BXB sudio.

- Postanowiliśmy pochylić się nad tematyką schronów, uznając iż jest to obszar przemilczany przez środowisko architektów w Polsce, ale również na świecie. Jesteśmy pracownią architektoniczną, w której powstała zupełnie nowa definicja schronów - Scorpio House. Odczarowaliśmy mroczne bunkry i stworzyliśmy starannie opracowaną architekturę pod kątem inżynieryjnym, technologicznym, estetycznym i ideowym - mówią architekci.

Zapewniają też, że ich projekt nie tylko robi wrażenie. To schron przeciwlotniczy o odporności NBC (nuklearnej, biologicznej i chemicznej), zapewniający bezpieczeństwo także na wypadek pandemii, kataklizmów i wojny. Projekt bazuje na elementach modułowych, które umożliwiają kilka konfiguracji budowli od 35 do 200 m². Do wyboru jest wariant jednopoziomowy, dwu- i trzykondygnacyjny.

Zmiana przepisów w trakcie

Aktualnie trwają prace legislacyjne, które mają na celu poprawę sytuacji schronów i bezpieczeństwa w naszym kraju. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów poinformowała, że budowa przydomowych schronów oraz ukryć doraźnych ma być zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Schrony będą mogły być budowane jedynie na zgłoszenie, ale z obowiązkiem dołączenia dokumentacji technicznej.

Co ważne, do Prawa budowlanego ma zostać wprowadzona bardzo potrzebna definicja przydomowego schronu - "budowli ochronnej o konstrukcji zamkniętej i hermetycznej, o powierzchni użytkowej do 35 m², wyposażonej w urządzenia filtrowentylacyjne, przeznaczone do ochrony użytkowników do ochrony użytkowników budynku mieszkalnego jednorodzinnego przed skutkami zagrożeń militarnych, zjawisk pogodowych i skażeń, znajdującej się pod ziemią lub częściowo zagłębionej w gruncie" oraz "przydomowego ukrycia doraźnego", które tym różni się od schronu, że nie chroni przed skażeniami.

Jednocześnie ma być wydane rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakie mają spełnić schrony.

Projekt noweli Prawa budowlanego trafił już do wykazu prac legislacyjnych i programowych rządu. Nad projektem noweli pracuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii. W dokumencie zapowiedziano uregulowanie kwestii budowy przydomowych schronów. "Ochrona dla 50 proc. ludności kraju" – tak brzmią założenia projektu rozporządzenia dotyczącego schronów w Polsce.

Spacer po Galerii PLATO z Robertem Koniecznym
Czytaj więcej