Dni dworca w Częstochowie są policzone. Zastąpi go bardziej nowoczesny i funkcjonalny obiekt
Autor: PKP S.A.
Tak ma wyglądać nowy dworzec w Częstochowie - wizualizacje
Z kolejowego krajobrazu Częstochowy zniknie oddany w latach 90. dworzec. Metal i lustrzane szkło były przez z ostatnie 29 lat symbolami Miasta Pielgrzymów. Niefunkcjonalny dworzec z rozbudowanym pasażem nad torami ostatecznie zostanie rozebrany. PKP właśnie rozstrzygnęła przetarg i wybrała wykonawcę. Wiadomo też, kiedy nowy dworzec zostanie oddany pasażerom.
Spis treści
- Dworzec w Częstochowie się nie sprawdził. Nie jest funkcjonalny
- Dworzec w Częstochowie nie został zabytkiem
- Postmodernistyczny dworzec w Częstochowie zastąpił barak z lat 80.
- PKP wybrały wykonawcę nowego dworca w Częstochowie. Kiedy nowy dworzec będzie gotowy?
- Tak ma wyglądać nowy dworzec w Częstochowie
- Koncepcja nowego dworca w Częstochowie
- Są pieniądze na budowę nowego dworca w Częstochowie
- Tak obecnie wygląda dworzec w Częstochowie
- Częstochowa na trasie dawnej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej
Dworzec w Częstochowie się nie sprawdził. Nie jest funkcjonalny
Dni dworca kolejowego w Częstochowie są policzone. Postmodernistyczny – szklano-stalowy budynek będzie rozebrany. PKP właśnie rozstrzygnęły przetarg i wybrały wykonawcę nowego obiektu, lub właściwie kompleksu obiektów – dworca PKP i autobusowego. Wykonawcą nowego symbolu Częstochowy została firma Texom Sp. z o.o. z Krakowa.
Obecny, oddany z pompą w 1996 roku dworzec nie sprawdził się. Jego funkcjonalność kwestionowano od początku, choć też od początku miał być, i przez chwilę nawet był, symbolem wchodzącego w XXI wiek miasta. Lokale użytkowe, których większość zaprojektowano w pasażu nad torami i peronami, kompletnie się nie sprawdziły. Właściwie od początku stały puste. Już jakiś czas temu przestały działać „atrakcje” przydworcowe takie jak np. fontanny. Bardzo często pasażerowie muszą się wspinać po schodach, bo problem z normalnym funkcjonowaniem mają też ruchome schody.
Dworzec w Częstochowie nie został zabytkiem
I choć przez wielu dworzec jest uznawany za ikonę polskiego postmodernizmu, architektoniczną perełkę, którą należałoby chronić – tak się nie stanie. Były nawet zakusy wpisania dworca na listę obiektów zabytkowych. Ostatecznie jednak do tego nie doszło. Wojewódzki konserwator zabytków uznał, że obiekt z 1996 roku nie jest dziełem minionej epoki i jego ewentualna ochrona nie leży w kompetencjach wojewódzkiego konserwatora zabytków. Konserwator argumentował, że do rejestru zabytków wpisuje się zabytki o charakterze unikatowym w skali regionu lub o znaczeniu ponadregionalnym, a także obiekty o walorze typologicznym. Ważne jest jednak, aby miały one wyjątkową wartość historyczną, naukową lub artystyczną, uzasadniającą szczególną ochronę prawną, która jest badana w toku postępowania. Dworzec w Częstochowie nie spełniał tych warunków, stąd postępowanie o wpisanie go do rejestru zabytków umorzono w kwietniu 2024 roku.
Czytaj też:
Autor: Andrzej Pudło / @and.pudlo
Postmodernistyczny dworzec w Częstochowie zastąpił barak z lat 80.
Gwoli ścisłości należy dodać, że obecny dworzec zastąpił stary „barak” jaki pełnił rolę dworca w Częstochowie w latach 80. minionego wieku. Obiekt był powodem do wstydu dla miasta, bo mieściła się tam kasy i dość obszerna poczekalnia, w której najczęściej przebywali i nocowali bezdomni.
PKP wybrały wykonawcę nowego dworca w Częstochowie. Kiedy nowy dworzec będzie gotowy?
Teraz już wiadomo co się stanie z częstochowskim dworcem, bo spółka Polskie Koleje Państwowe S.A. ogłosiła rozstrzygnięcie przetargu na wybór wykonawcy robót budowlanych nowego dworca Częstochowa Główna. Najkorzystniejszą ofertę (ok. 119 mln zł brutto) przedstawiła firma Texom Sp. z o.o. z Krakowa. Zakończenie budowy nowego dworca i udostępnienie go pasażerom planowane jest w drugiej połowie 2027 r.
Po rozbiórce istniejącego dworca powstanie tu zupełnie nowy kompleks pełniący funkcję węzła intermodalnego. Ma się tu mieścić zarówno dworzec kolejowy jak i terminal autobusowy.
Polecamy też:
Tak ma wyglądać nowy dworzec w Częstochowie
Kompleksowa inwestycja obejmuje przebudowę terminala autobusowego, jak również ronda znajdującego się w pobliżu dworca, co umożliwi włączenie go komunikacyjnie do sieci dróg publicznych. Z myślą o bezpieczeństwie pasażerów zostanie przesunięta strefa wejściowa na dworzec, w celu rozdzielenia strefy ruchu pieszego i kołowego, wynikającego z planowanego wprowadzenia autobusów w bezpośrednie sąsiedztwo dworca PKP.
Nowoczesny dworzec PKP zostanie wyposażony w innowacyjną platformę PSIM integrującą i umożliwiającą kompleksowe zarządzanie systemami bezpieczeństwa, automatyki budynkowej, łączności czy transportu. Budynek zostanie również dostosowany do potrzeb nowych najemców, co obejmuje zapewnienie odpowiedniego przyłącza elektrycznego, czy instalacji wodno-kanalizacyjnych, które w obecnym budynku są niewystarczające. W nowym projekcie uwzględnione zostało także zaadaptowanie nieruchomości do obecnych europejskich wymogów dla osób z ograniczoną możliwością poruszania się, osób niedowidzących i niedosłyszących.
Nowy dworzec będzie się wyróżniał prostą, elegancką formą pasażu nad torami opartego z dwóch stron (zachodniej i wschodniej) na przeszklonych prostopadłościanach. Dopełnieniem koncepcji będzie wolnostojąca wieża zegarowa, na elewacji której znajdzie się okładzina z mlecznego szkła, co da możliwość zarówno odbijania się światła dziennego, jak i efektownego podświetlenia nocą od wewnątrz. Wieża ta będzie nawiązaniem do zlokalizowanego po wschodniej stronie stacji dawnego dworca Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Nowy obiekt będą tworzyły trzy powiązane ze sobą funkcjonalnie części. W ramach inwestycji zbudowany zostanie pawilon wschodni od strony ul. Piłsudskiego, który będzie pełnił przede wszystkim funkcje związane z obsługą pasażerów (m.in. kasy i automaty biletowe, toalety, poczekalnia, miejsce zabaw dla dzieci, lokal gastronomiczny, kaplica). Kompleksowo przebudowany zostanie pasaż nad torami, który będzie pełnił głównie funkcje handlowe.
Natomiast nowa część zachodnia od strony pl. Rady Europy, po uwzględnieniu zaleceń jury konkursowego, zostanie nieco bardziej wysunięta w kierunku pl. Rady Europy, dzięki czemu stanie się bardziej funkcjonalna, a w jej sąsiedztwie planowane są stanowiska dla autobusów. Znajdą się w niej m.in. mała poczekalnia, biletomaty i toalety. Nowy dworzec, m.in. dzięki takim udogodnieniom, jak windy, schody ruchome, ścieżki prowadzące dla osób niewidomych i niedowidzących, będzie obiektem w pełni dostosowanym do potrzeb osób o ograniczonych możliwościach poruszania się, w tym osób z niepełnosprawnościami. W budynku znajdą się także nowoczesne systemy bezpieczeństwa i rozwiązania ograniczające zużycie energii. Kompleksowa inwestycja obejmuje również przebudowę ronda znajdującego się w pobliżu dworca, co umożliwi włączenie go komunikacyjnie do sieci dróg publicznych.
Koncepcja nowego dworca w Częstochowie
Dzięki inwestycji pasażerowie w jednym miejscu będą mogli skorzystać zarówno z transportu dalekobieżnego, regionalnego, jak i miejskiego. Koncepcja nowego obiektu powstała już w roku 2019, kiedy to PKP (po trwających od 2017 roku konsultacjach społecznych), we współpracy ze Stowarzyszeniem Architektów Polskich o. Częstochowa, Miastem Częstochowa i PKS w Częstochowie, ogłosiły konkurs na koncepcję architektoniczną przebudowy dworca i jego otoczenia. Łącznie w konkursie wpłynęły 23 prace przygotowane przez pracownie architektoniczne z Polski i zagranicy. Warto dodać, że żadna pracownia w swojej koncepcji nie zakładała pozostawienia obecnego budynku dworca i jego modernizacji. Autorem zwycięskiego projektu jest konsorcjum pracowni TOPROJEKT Marek Wawrzyniak z Rybnika oraz AND STUDIO i Studio Antonini z Paryża.
Są pieniądze na budowę nowego dworca w Częstochowie
Decyzje o budowie nowego dworca podjęto już kilka lat temu, jednak wciąż brakowało na nią pieniędzy na realizację tych zamierzeń. W listopadzie 2024 r. w wyniku postępowania kwalifikacyjnego Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej umieściło inwestycję na liście projektów zidentyfikowanych do finansowania z programu unijnego FEnIKS 2021-2027.
Według statystyk Urzędu Transportu Kolejowego tylko w 2023 r. ze stacji Częstochowa skorzystało 3,69 mln pasażerów, to o 300 tys. więcej, niż w roku poprzednim (3,39 mln). Pieniądze na inwestycje dworcowe PKP idą za pasażerem – mówi Paweł Lisiewicz, członek Zarządu PKP S.A. ds. rozwoju i inwestycji.
Tak obecnie wygląda dworzec w Częstochowie
Autor: Andrzej Pudło / @and.pudlo
Częstochowa na trasie dawnej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej
Przypomnijmy, że stacja Częstochową jest częścią dawnej Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. To była pierwsza linia kolejowa w ówczesnym Królestwie Polskim i druga w Imperium Rosyjskim. Łączyła Warszawę z granicą zaboru austriackiego (Galicją). Była pierwszą linią kolejową na ziemiach ówczesnego Królestwa Polskiego Pierwszy odcinek wybudowano w 1845 roku, a pierwsze pociągi dojechały do Częstochowy w 1846 roku.
Czytaj też:
- Rekordowy podwodny tunel powstaje na Bałtyku. Będzie gotowy za kilka lat
- Żelbetowy wiadukt przecisną pod międzynarodową linią kolejową w Oświęcimiu
- Dzięki przebudowie pociąg z Suchej Beskidzkiej do Żywca pojedzie pół godziny szybciej
- Duża tarcza TBM jedzie już do Małopolski na 88 ciężarówkach. Wydrąży tunel kolejowy
- Hotel Gołębiewski w Pobierowie wygląda na gotowy. Kiedy otwarcie?
