Elektrownia atomowa. Pomorze dłużej poczeka na atom. Kiedy i gdzie powstanie elektrownia jądrowa w Polsce?
Autor: Polskie Elektrownie Jądrowe
Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce – wizualizacja elektrowni
W Polsce wybudowana zostanie pierwsza elektrownia atomowa. Pomorze poczeka jednak na energetykę jądrową dłużej, niż zapowiadano. Amerykańska elektrownia atomowa w Polsce posiada już decyzję środowiskową, ale do budowy wciąż jest daleko. Co wiadomo o planowanej elektrowni jądrowej Lubiatowo-Kopalino?
Spis treści
- Polska elektrownia atomowa. Pomorze doczeka się energetyki jądrowej później
- Elektrownia atomowa – po co jest?
- Gdzie ma powstać elektrownia jądrowa w Polsce?
- Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce – kiedy budowa i uruchomienie?
- Co z elektrownią atomową na Pomorzu? Trwają przygotowania, jest decyzja środowiskowa
- Amerykańska elektrownia atomowa w Polsce – kto ją zaprojektuje i zbuduje?
Polska elektrownia atomowa. Pomorze doczeka się energetyki jądrowej później
Pierwsza elektrownia atomowa (jądrowa) w Polsce miała powstać jeszcze w czasach PRL-u, jednak budowę Elektrowni Jądrowej „Żarnowiec” na Pomorzu wstrzymano w 1989 r. Teraz ten sam region kraju ma ponownie stać się miejscem inwestycji w atom. Aktualnie trwają przygotowania do budowy amerykańskiej elektrowni atomowej w Polsce.
– Budowa elektrowni jądrowej w Polsce to inwestycja strategiczna dla zrównoważonego rozwoju całego kraju. Energetyka jądrowa to stabilne źródło energii elektrycznej, a możliwość zmagazynowania paliwa jądrowego na długi czas poprawia niezależność energetyczną kraju. Energetyka węglowa pozostanie filarem polskiej gospodarki, natomiast elektrownia jądrowa, która nie emituje CO2, pozwoli Polsce osiągnąć cele klimatyczne Unii Europejskiej – wskazuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska.
W maju 2024 r. ujawniono, że deklarowane przez poprzedni rząd uruchomienie pierwszej polskiej elektrowni atomowej w 2033 r. jest nierealne. Nowa data, podana przez minister przemysłu Marzenę Czarnecką, to rok 2040.
Inwestycję zrealizuje państwowa spółka Polskie Elektrownie Jądrowe we współpracy z amerykańskim konsorcjum Westinghouse-Bechtel, które m.in. wykona projekt obiektu. Elektrownia ma składać się z trzech reaktorów AP1000. Pierwszy blok o mocy 1250 MW brutto ma rozpocząć pracę w 2040 r. Planowana łączna moc wszystkich trzech reaktorów to 3750 MW. Elektrownia da zatrudnienie ok. 600–700 polskim specjalistom. Z nimi pracować będzie ok. 200–300 specjalistów z USA.
- Przeczytaj też: Czy Centralny Port Komunikacyjny w Baranowie powstanie?
– Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce będzie bezpiecznie wytwarzać energię elektryczną przez co najmniej 60 lat – informuje spółka PEJ.
- Zobacz galerię: Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce – wizualizacje i mapy
Autor: Polskie Elektrownie Jądrowe
Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce – wizualizacja elektrowni
Elektrownia atomowa – po co jest?
Elektrownia atomowa, jak każda inna elektrownia, wytwarza energię elektryczną. Nie robi tego jednak, spalając paliwa (np. węgiel), a rozszczepiając jądra atomów. Ten skomplikowany proces pozwala wyzwolić ogromne ilości energii, znacznie większe niż w tradycyjnych elektrowniach.
– Jednostkowy blok energetyczny elektrowni jądrowej jest w stanie wyprodukować od 900 do 1400 MW czystej energii. Jedyną wadą elektrowni atomowych jest produkcja odpadów promieniotwórczych – podaje Zintegrowana Platforma Edukacyjna Ministerstwa Edukacji i Nauki.
Elektrownie atomowe mają wiele zalet, z których najważniejsze to:
- czysta energia – brak emisji dwutlenku węgla, związków azotu i siarki oraz pyłów,
- duża produkcja energii na małej powierzchni,
- długowieczność – elektrownia jądrowa może pracować 60–80 lat,
- wzrost bezpieczeństwa energetycznego – niezależność od dostaw ropy, gazu czy węgla oraz możliwość magazynowania paliwa jądrowego,
- stabilizacja cen energii elektrycznej – wahania cen na rynku ropy czy gazu nie dotykają tak mocno odbiorców końcowych.
Wśród głównych minusów elektrowni atomowych wskazać należy potencjalnie groźne skutki awarii czy uszkodzenia elektrowni oraz długotrwały i kosztowny proces budowy. Największą wadą elektrowni jądrowych jest to, że w trakcie pracy wytwarzają tzw. wypalone paliwo jądrowe, czyli odpady promieniotwórcze. Odpady te, jeśli nie są odpowiednio zabezpieczone, mogą zagrażać zdrowiu i życiu, a do tego pozostają potencjalnie groźne przez bardzo długi czas (tysiące lat). Jednak prawidłowo zabezpieczone odpady nie stanowią żadnego zagrożenia i są docelowo składowane w bezpiecznym miejscu, poza terenem elektrowni.
- Dowiedz się więcej: Stopień wodny Siarzewo powstanie czy nie? Ministerstwo Infrastruktury zajęło stanowisko
– Wypalone paliwo jądrowe jest najpierw przez kilka lat schładzane w specjalnych basenach znajdujących się na terenie elektrowni jądrowej. Następnie zostanie ono przetransportowane do przechowalnika paliwa jądrowego znajdującego się na terenie elektrowni. (…) Plany dotyczące składowania docelowego wypalonego paliwa jądrowego zakładają wybudowanie w Polsce zarówno nowego, powierzchniowego składowiska dla nisko i średnioaktywnych odpadów promieniotwórczych, jak i głębokiego składowiska na odpady wysokoaktywne oraz wypalone paliwo jądrowe – informuje spółka Polskie Elektrownie Jądrowe.
Gdzie ma powstać elektrownia jądrowa w Polsce?
Lokalizacją pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce będzie Lubiatowo-Kopalino w województwie pomorskim. Jak podaje inwestor, elektrownia powstanie na terenach gminy Choczewo „w obrębach geodezyjnych: Jackowo, Sasino i w niewielkim stopniu Słajszewo”. Badanie przeprowadzone przez PBS w 2023 r. wykazało, iż 67% mieszkańców gminy Choczewo popiera budowę elektrowni w bezpośrednim sąsiedztwie.
– Na początku procesu wyboru lokalizacji rozpatrywano aż 92 potencjalne miejsca. Analizy uwzględniły m.in. takie czynniki jak właściwości terenu, dostępność wody chłodzącej, położenie względem terenów objętych formami ochrony przyrody, w tym obszarów Natura 2000 oraz obecne i możliwe do rozbudowy elementy infrastruktury jak na przykład sieci energetyczne, drogowe czy kolejowe – podaje resort klimatu.
Mimo pojawiających się w mediach pogłosek jest to lokalizacja ostateczna i oficjalnie potwierdzona. Jakakolwiek zmiana lokalizacji elektrowni na tym etapie przygotowań oznaczałaby co najmniej dekadę opóźnienia w realizacji inwestycji, gdyż wszystkie już przeprowadzone badania trzeba by było przeprowadzić od nowa.
– Miejsce jej położenia, tam, gdzie uzyskała ona już zgody środowiskowe, nie będzie w żaden sposób zmieniane – podkreślił w marcu 2024 r. prezydent Andrzej Duda.
Pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce – kiedy budowa i uruchomienie?
Przygotowania do budowy pierwszej elektrowni atomowej w Polsce trwają już od wielu lat. Pierwotnie podawano, że budowa rozpocznie się w 2026 r., a uruchomienie pierwszego bloku elektrowni nastąpi w 2033 r., jednak obecnie rząd informuje, iż taki harmonogram jest nierealny. Obecnie zakłada się uruchomienie pierwszego bloku elektrowni w 2040 r.
Jeszcze w tym roku Polski Program Energetyki Jądrowej zostanie zaktualizowany o nowy harmonogram prac nad elektrownią. Wówczas poznamy dokładne terminy prac przygotowawczych, rozpoczęcia oraz zakończenia budowy itp.
- Zobacz również: Najważniejsze opóźnione inwestycje w Warszawie. Powinny być gotowe, a niektóre nawet nie ruszyły
Co z elektrownią atomową na Pomorzu? Trwają przygotowania, jest decyzja środowiskowa
Aktualnie trwają przygotowania do inwestycji. We wrześniu 2023 r. inwestor uzyskał kluczowy dokument, niezbędny do późniejszych starań o pozwolenie na budowę: decyzję środowiskową. Elektrownia jądrowa od października 2023 r. ma również inny kluczowy dokument, czyli decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji.
W lutym i marcu 2024 r. w okolicach lokalizacji przyszłej elektrowni wycięto drzewa i krzewy w związku z koniecznością przeprowadzenia tu pogłębionych badań geologicznych. Teren zostanie m.in. sprawdzony pod kątem obecności niewybuchów z okresu drugiej wojny światowej. Wiąże się to z czasowym zamknięciem terenu dla mieszkańców.
W maju 2024 r. rozpoczęły się pogłębione badania geologiczne na terenie przyszłej elektrowni atomowej. Trwa również wycinka lasu w miejscu, gdzie zlokalizowana będzie elektrownia.
– Spółka opracowuje dokładny harmonogram prac terenowych na 2024 rok, uwzględniając przy tym oczekiwania i postulaty mieszkańców oraz władz gminy dotyczące tego, aby (...) droga leśna [do plaży – przyp. red.] pozostała otwarta dla mieszkańców tak długo, jak to możliwe – informuje spółka Polskie Elektrownie Jądrowe.
Amerykańska elektrownia atomowa w Polsce – kto ją zaprojektuje i zbuduje?
Ze strony państwa za inwestycję odpowiada spółka Polskie Elektrownie Jądrowe. We wrześniu 2023 r. spółka zawarła warty ok. 1,5 mld zł kontrakt na zaprojektowanie obiektu z amerykańskim konsorcjum Westinghouse-Bechtel. Firma Westinghouse dostarczy technologię, zaś firma Bechtel będzie głównym wykonawcą robót budowlanych. Z kolei spółka Polskie Elektrownie Jądrowe jest inwestorem, a po otwarciu obiektu będzie jego operatorem.
- Sprawdź też: Zobacz pierwszą w Polsce stację tankowania wodoru
Autor: Szymon Starnawski/Grupa Murator
Pierwsza w Polsce stacja tankowania wodoru – Warszawa, Ursynów
