Futurystyczna spalarnia odpadów w Krakowie obsypana nagrodami
W Krakowie w 2015 roku została wybudowana spalarnia odpadów. Inwestycja za ponad 600 milionów złotych netto wykorzystuje najbardziej nowoczesne technologie przetwarzania odpadów komunalnych. Efektowna forma obiektu, zielony dach i udostępnienie wnętrza zwiedzającym mają pomagać w przełamaniu oporów mieszkańców miasta.
Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie we współpracy z SARP-em i głównym architektem miasta zorganizował konkurs architektoniczny. Według zwycięskiej koncepcji Michała Tellera, Bogusława Wowrzeczki oraz Filipa Łapińskiego poszczególne zabudowania zostały usytuowane obok siebie tak, aby ułatwić proces spalania odpadów i pozyskiwania uzyskiwanej w ten sposób energii elektrycznej oraz cieplnej. W ramach kompleksu zaplanowano dwukondygnacyjny budynek biurowy wraz z Centrum Edukacji Ekologicznej.
Charakterystyczne pokrycie kompleksu inspirowane było liniowym układem pól uprawnych, kojarzących się z małopolskim krajobrazem. Pojedyncze pasma obsadzone zostaną różnymi gatunkami mchów, bylin i traw. Projektanci mówią o inspiracji ludowym strojem – stąd dobór kolorów, nawiązujący do regionalnych tradycji. Efektowna forma obiektu, zielony dach i udostępnienie wnętrza zwiedzającym ma pomóc w przełamaniu oporów mieszkańców miasta.
Wydajność krakowskiej spalarni wynosi 220 000 ton odpadów rocznie. Moc elektryczna zakładu wyniesie ok. 8 MW, a osiągana moc cieplna ok. 35 MW. Odpady pozostające po spaleniu śmieci mają zostać zagospodarowane w instalacji waloryzacji żużla umożliwiając ich dalsze wykorzystanie oraz instalacji stabilizowania i zestalania popiołów i stałych pozostałości z procesów oczyszczania spalin. Do spalania będą kierowane tzw. resztkowe odpady komunalne z terenów objętych selektywną zbiórką.
Uruchomiona 3 grudnia 2015 roku spalarnia, zlokalizowana na obszarze Nowej Huty, zapewnia odzysk energii zawartej w odpadach i jej produkcję w kogeneracji, czyli zarówno energii elektrycznej, jak i cieplnej. Energia uzyskiwana ze spalania odpadów jest energią odnawialną.
Dzięki tej największej proekologicznej inwestycji, Kraków sprostał standardom prawnym w zakresie ochrony środowiska obowiązującym w Unii Europejskiej ograniczając tym samym radykalnie składowanie odpadów i zwiększając swoje bezpieczeństwo energetyczne.
Spalarnia odpadów została wybudowana przy. ul. Giedroycia w Krakowie. Koszt inwestycji to 704 mln 396 tys. złotych, z czego 370 mln złotych, to unijne dotacje.
Ekospalarnia działa od grudnia 2015 roku. Mimo tak krótkiego czasu zdobyła już kilka ważnych nagród i wyróżnień: wyróżnienie w kategorii ”obiekt użyteczności publicznej - inne obiekty”, w konkursie Nagroda Roku SARP 2015, przyznane przez Stowarzyszenie Architektów Polskich; tytuł Lidera Małopolski 2015 w kategorii „Najlepsze przedsięwzięcie roku” w konkursie organizowanym przez Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski; tytuł Top Inwestycje Komunalne 2016.