I linia metra w Warszawie do rozbudowy i modernizacji. Nowe stacje, windy i co jeszcze? Są problemy
Autor: Szymon Starnawski/Grupa Murator
I linia metra w Warszawie – stacja M1 Kabaty
I linia metra w Warszawie ma już 30 lat i zaczyna wymagać unowocześnienia. W ramach modernizacji na części stacji M1 pojawiły się już m.in. nowe windy i wiaty wejściowe, a w planach jest też rozbudowa układu torowego na stacji Kabaty. Co więcej, linia M1 ma zostać rozbudowana o nowe stacje Plac Konstytucji i Muranów. Nie wszystko idzie jednak sprawnie.
Spis treści
- I linia metra w Warszawie – rozbudowa o 2 stacje wciąż niepewna
- Modernizacja I linii metra M1 – nowe windy, prowadnice i zadaszenia
- Rozbudowa układu torowego na Kabatach zlikwiduje podziemne „korki”
- Na wiaty nad stacjami M1 na Ursynowie brakuje pieniędzy
- Modernizacja podstacji, oświetlenia, oznaczeń oraz inne zmiany
I linia metra w Warszawie – rozbudowa o 2 stacje wciąż niepewna
W 2019 r. władze stolicy ogłosiły plan rozbudowy I linii metra w Warszawie o 2 nowe stacje: Plac Konstytucji (między stacjami Politechnika i Centrum) oraz Muranów (między stacjami Ratusz Arsenał i Dworzec Gdański). To przystanki, które na M1 planowano od samego początku, ale w latach 90. miasto zrezygnowało z nich z powodu problemów finansowych. Dzięki temu pieniędzy w budżecie wystarczyło na dokończenie pierwszego odcinka M1 i otwarcie go w 1995 r. Ceną jest jednak to, że w ścisłym centrum miasta, gdzie jest najwięcej celów podróży i potencjalnych pasażerów, stacje są miejscami rozmieszczone rzadziej niż na peryferiach – odwrotnie niż we wszystkich systemach metra na świecie.
Teraz Warszawa chce wrócić do zarzuconej inwestycji. W grudniu 2024 r., ze znacznym opóźnieniem, miasto uzyskało pozwolenia na budowę stacji Plac Konstytucji i Muranów. Gotowe są też już projekty budowlane za 7,3 mln zł. Nie oznacza to jednak, że stacje na pewno powstaną. Miasto nie zarezerwowało na tę inwestycję środków w budżecie (potrzeba ok. 800 mln zł), nie mówi się też o żadnych terminach. Na dobrą sprawę nie wiadomo nawet, jak stacje będą wyglądać, gdyż prezentowane kilka lat temu wizualizacje to tylko „propozycja wystroju stacji oraz obiektów naziemnych” (co urzędnicy przyznali dopiero w odpowiedzi na pytania zadane przez jednego z użytkowników forum Skyscrapercity). Budowa dwóch nowych stacji metra M1 wciąż stoi zatem pod znakiem zapytania. Tym bardziej, że w mediach pojawia się sporo głosów krytycznych wobec tej inwestycji – powtarza się m.in. pytanie, czy pilniejszą potrzebą transportową nie jest obecnie choćby tramwaj na Zieloną Białołękę czy tramwaj na Gocław.
– Harmonogram dotyczący realizacji inwestycji, tj. zarówno stacji A16 „Muranów” oraz stacji A12 „Plac Konstytucji”, możliwy będzie do określenia po utworzeniu stosownego zadania inwestycyjnego w Wieloletniej Prognozie Finansowej m. st. Warszawa i zabezpieczeniu niezbędnych środków finansowych – podaje dyplomatycznie Urząd Miasta w odpowiedzi na pytania redakcji Muratora Plus.
Modernizacja I linii metra M1 – nowe windy, prowadnice i zadaszenia
I linię metra warszawskiego projektowano w czasach PRL-u, gdy znacznie rzadziej niż dziś myślano o potrzebach osób z niepełnosprawnościami (a i tak przy projektowaniu metra uwzględniono je w większym stopniu, niż przy wielu innych inwestycjach tamtej epoki). W efekcie na wielu stacjach M1 windy są tylko po południowej stronie, a do tego czasem brakuje wind prowadzących z poziomu antresoli na poziom ulicy. To duże utrudnienie nie tylko dla osób na wózkach, ale też m.in. osób starszych czy z większym bagażem.
Dlatego właśnie od kilku lat na wybranych stacjach pojawiają się nowe windy. Doczekały się ich m.in. stacje Stokłosy, Ursynów, Służew, Racławicka i Imielin. Na początku 2024 r. uruchomiono też 3 nowe windy na stacji Pole Mokotowskie. Co dalej? Nie wiadomo – na ten moment Metro Warszawskie nie przygotowuje kolejnej tego typu inwestycji.
Także w ramach dbania o komfort pasażerów w 2024 r. przeprowadzono wymianę części metalowych prowadnic dla osób niewidomych i niedowidzących na kamienne. Nastąpiło to na stacjach Pole Mokotowskie, Politechnika, Ratusz Arsenał, Służew oraz Plac Wilsona. Na wcześniejsze, metalowe prowadnice skarżyli się pasażerowie, gdyż po deszczu robiły się one bardzo śliskie i powodowały liczne upadki. Kamienne płyty z rowkami są pod tym względem znacznie bezpieczniejsze. W 2025 r. wymiana prowadnic będzie kontynuowana, tym razem na stacjach Centrum, Natolin i Wierzbno.
Warto wspomnieć również o stopniowej wymianie zadaszeń nad stacjami metra M1. W 2023 r. nowej, unikalnej wiaty wejściowej doczekało się jedno z wejść na stację Świętokrzyska. W planach jest też wymiana zadaszeń nad południowymi wyjściami ze stacji Centrum.
Rozbudowa układu torowego na Kabatach zlikwiduje podziemne „korki”
Jako jedną z zalet metra podziemnego wymienia się fakt, że nie stoi ono w korkach. To niestety nie do końca prawda, gdyż np. na stacji końcowej Kabaty w godzinach szczytu pociągi nieraz blokują się nawzajem, gdy próbują wyjechać na trasę. To wina układu torów za stacją, który po latach okazał się nieoptymalny.
W 2025 r. ma się to zmienić. Rozbudowa układu torowego na stacji metra Kabaty, która powinna rozpocząć się na początku bieżącego roku, pozwoli na szybsze zawracanie składów i łatwiejsze omijanie pociągów, które uległy awarii i zjeżdżają do zajezdni. Na prace przeznaczono 12 miesięcy. Nie wiadomo jeszcze, czy i w jakim stopniu odczują je pasażerowie metra, ale bez wątpienia należy się spodziewać pewnych utrudnień na powierzchni, w rejonie pętli autobusowej nad metrem.
Na wiaty nad stacjami M1 na Ursynowie brakuje pieniędzy
Wszystkie ursynowskie i część mokotowskich stacji metra nie ma żadnych zadaszeń nad wejściami. To skutek oszczędności z lat 90., przez które pasażerowie mokną i ślizgają się na schodach. Pomysł dobudowania wiat powraca od lat, jednak stale coś staje na przeszkodzie. Zarząd Transportu Miejskiego jeszcze w 2021 r. zapowiadał zorganizowanie konkursu na koncepcję wiat dla Ursynowa, jednak później temat ucichł.
Jak dowiedział się serwis haloursynow.pl, ZTM nie otrzymał od miasta środków na realizację tego zadania, więc konkursu nie przeprowadzono. Oznacza to, że inwestycja pozostanie „na papierze”, dopóki nie znajdą się pieniądze i wola ich wydania.
Modernizacja podstacji, oświetlenia, oznaczeń oraz inne zmiany
Warto dodać, że niekiedy modernizacja I linii metra w Warszawie obejmuje działania mało dla pasażerów widoczne, choć nadal istotne. To przede wszystkim trwająca od kilku lat modernizacja podstacji energetycznych zasilających metro. Są one sukcesywnie wymieniane od południa Warszawy ku północy, a w 2025 r. taka modernizacja nastąpi na stacji M1 Politechnika. Energia dostarczana przez podstacje pozwala m.in. ogrzewać, oświetlać i wentylować pociągi metra.
Również w 2025 r. rozpocznie się opracowywanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej dotyczącej wymiany oświetlenia na M1 (na 7 stacjach i 9 tunelach szlakowych). Ta zmiana zmniejszy awaryjność oświetlenia oraz pozwoli oszczędzać energię, a także poprawi bezpieczeństwo pasażerów.
Warto wspomnieć również o wyświetlaczach informujących o odjazdach tramwajów i autobusów, które pojawiły się w ostatnich latach na stacjach Centrum oraz Wierzbno. Elektroniczne ekrany to duże ułatwienie dla osób przesiadających się, dlatego też Zarząd Transportu Miejskiego planuje montaż takich wyświetlaczy także na kolejnych stacjach metra. O konkretach na razie się jednak nie mówi.
Stopniowo przeprowadzana jest także wymiana systemu informacji (tablic) na nowe, spójne wizualnie z tablicami montowanymi na 2. linii metra. Pozwoli to ujednolicić system informacji w metrze warszawskim i ułatwić w ten sposób odnalezienie się na stacji. Warto wspomnieć także o kontrowersyjnej wymianie nośników reklamowych na stacjach – nowe są większe niż stare, a do tego często podświetlone, przez co dużo bardziej rzucają się w oczy.
- Przejdź do galerii: Metro Plac Konstytucji i metro Muranów – wizualizacje
Autor: Biuro Projektów Metroprojekt Sp. z o.o.
Na stacji pojawi się neon z jej nazwą. Na peron będzie można dostać się schodami lub windą. Będą też schody ruchome w górę dla pasażerów wysiadających.