Modernizacja Gorzelni w Kochcicach wyróżniona przez serwis Muratorplus.pl w konkursie „Modernizacja Roku & Budowa XXI w.”

2024-10-08 14:30

Modernizacja Gorzelni w Kochcicach (woj. śląskie) pozwoliła nie tylko ocalić wyjątkowy kompleks historycznych budynków przed popadnięciem w ruinę, ale też dać mu drugie życie. Inwestycja znana pod nazwą Żółty Folwark znalazła się w tym roku wśród finalistów konkursu „Modernizacja Roku & Budowa XXI w.”. Prezentujemy ją w ramach naszego cyklu „Metamorfozy na Plus”.

Nowe życie domu podcieniowego na Żuławach. Odbudowa budynku z historią

Spis treści

  1. Żółty Folwark jak nowy. Modernizacja Gorzelni w Kochcicach
  2. Metamorfoza Gorzelni w Kochcicach. Jakie prace przeprowadzono?
  3. Nowe funkcje historycznych obiektów dawnej Gorzelni. Jest m.in. wieża widokowa
  4. Modernizacja sąsiednich obiektów trwa. Gorzelnia wyróżniona
  5. Inne „Metamorfozy na Plus”. Zobacz najbardziej spektakularne przemiany!

Żółty Folwark jak nowy. Modernizacja Gorzelni w Kochcicach

Jeszcze nie tak dawno temu zabudowania dawnej Gorzelni w Kochcicach pod Lublińcem z wolna popadały w ruinę. We wpisanym do rejestru zabytków kompleksie z początków XX w., należącym pierwotnie do hrabiego Ludwika von Ballestrema, prowadzono produkcję jeszcze w latach 90., jednak później rozpoczął się powolny upadek. Zaniedbane budynki uległy dewastacji i wydawało się, że nie czeka ich już żadna przyszłość.

Dziś miejsce to wprost trudno poznać. Dawne zabudowania folwarczne z 1903 r. odzyskały piękno, przekształcając się w wielofunkcyjną przestrzeń z m.in. salą kinową, wystawą multimedialną, kawiarenką oraz wieżą widokową. W 2024 r. inwestycja „Żółty Folwark - Rekonstrukcja i renowacja zabytkowej Gorzelni w Kochcicach” znalazła się w gronie finalistów XXVIII edycji prestiżowego konkursu „Modernizacja Roku & Budowa XXI w.”. W jego ramach inwestycja została wyróżniona przez serwis Muratorplus.pl.

– W cyklu „Metamorfozy na Plus” prezentujemy przedsięwzięcia, dzięki którym zapomniane historyczne obiekty i wnętrza otrzymują drugie życie za sprawą pasjonatów, racjonalnych biznesmenów, rzetelnych samorządowców, czy wreszcie – niespokojnych dusz... Wszyscy oni ożywiają dzięki swoim wizjom dorobek umysłów i rąk pokoleń architektów, inwestorów i budowniczych, którzy na placu budowy zostawili przed laty nadzieję, że ich dzieło ucieszy w odległej przyszłości jeszcze niejedno oko…

Metamorfoza Gorzelni w Kochcicach. Jakie prace przeprowadzono?

Przetarg na rekonstrukcję i renowację dawnej Gorzelni wraz z zabudowaniami folwarcznymi inwestor – gmina Kochanowice – rozstrzygnął w listopadzie 2020 r. Wykonawcą prac według projektu firmy „TU” Tomasz Ulman Żarki została firma Zakład Usługowo Remontowy Idziaszek Sp. z o.o. Nowe Miasto nad Wartą.

Adaptacja budynku Gorzelni obejmuje przebudowę, nadbudowę, odbudowę istniejącego obiektu pod funkcję kulturalno-rekreacyjną. Przedmiotowy obiekt posiada duże walory historyczne, architektoniczne (detale elementów kamiennych, ceglanych, a także drewnianych, wątków murarskich) oraz jest wpisany do rejestru zabytków

– informowała gmina w ogłoszeniu o udzieleniu zamówienia na roboty budowlane.

Ingerencja w istniejącą strukturę polegała na odtworzeniu i wydobyciu jego walorów wraz z dostosowaniem go do nowej funkcji i aktualnie obowiązujących warunków technicznych. Celem było nie tylko ocalenie cennego zabytku architektury przemysłowej, przyciągnięcie turystów oraz stworzenie miejsca integracji dla mieszkańców, ale też zachowanie pamięci o przeszłości. W tym celu m.in. odrestaurowano i wyeksponowano istniejącą maszynę parową, jak również elementy dawnej instalacji do produkcji alkoholu.

Zakres prac objął m.in. renowację obiektu od wewnątrz i z zewnątrz, zwiększenie liczby kondygnacji w budynku Gorzelni oraz dostosowanie układu pomieszczeń do nowych funkcji. Robotami objęto także pokrycia dachowe wraz z konstrukcją, izolację cieplną, instalacje, stolarkę okienną i drzwiową oraz wnętrza (m.in. montaż sufitów podwieszanych, wykonanie podłóg, malowanie ścian).

Modernizacja Gorzelni w Kochcicach. Sala główna po modernizacji
Autor: z archiwum konkursu Modernizacja Roku Modernizacja Gorzelni w Kochcicach. Sala główna po modernizacji

Zależało nam na zachowaniu autentyczności budynku. Zachowaliśmy wszędzie tam, gdzie to było możliwe autentyczną cegłę, a stolarkę okienną wykonaliśmy na wzór starej żeliwnej. Tynki ścienne są wykonane ręcznie bez zbędnego wygładzania powierzchni, tak, aby jak najbardziej przypominały prace dawnych budowniczych. Na podłogi w holu głównym zastosowaliśmy płytki ceglane, w niższych częściach szachownicę płytek betonowych oraz schody jesionowe drewniane. W sali ekspozycyjnej zachowaliśmy część oryginalnych płytek ściennych, a resztę odwzorowaliśmy według istniejącego wzoru. Był to żmudny proces gdyż część płytek ściennych wymagała ręcznego docinania każdej z nich. W górnych pomieszczeniach zastosowano płytki heksagonalne w trzech odcieniach oraz białą glazurę w kształcie cegiełki. W klatce schodowej wykorzystaliśmy stare kute balustrady, choć klatka schodowa zmieniła swój bieg i wykonana została od podstaw

– wylicza inwestor.

W obiekcie zastosowano ogrzewanie gazowe, zaś zamontowane grzejniki do złudzenia przypominają dawne żeliwne kaloryfery. Nie zapomniano także o terenie wokół Gorzelni w Kochcicach. Został on odwodniony, oświetlony i wybrukowany. Na zewnątrz zastosowano kombinację kostki brukowej marmurowej z kostką ceglaną. Dodatkowo zamontowano oświetlenie elewacji i wieży.

Wartość całkowita inwestycji to 13,5 mln zł, z czego dofinansowanie ze środków Funduszy Europejskich to 6,9 mln oraz WFOŚ i GW w Katowicach 1,2 mln. Natomiast na wykonanie muzeum multimedialnego wraz ze ścieżką edukacyjną gmina pozyskała środki z Polskiego Ładu w kwocie 2,9 mln.

Nowe funkcje historycznych obiektów dawnej Gorzelni. Jest m.in. wieża widokowa

Po dokonanej metamorfozie całkowita powierzchnia budynku wynosi 1744 m², zaś jego kubatura to ponad 7 tys. m³. W budynku Gorzelni znajdują się cztery kondygnacje użytkowe oraz 28-metrowa wieża widokowa. Obiekt może jednocześnie zwiedzać 255 osób.

Dziś obiekt z początków XX w. jest nowoczesny, komfortowy i w pełni przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami (m.in. podjazdy, dwie windy). Podstawową funkcją budynku dawnej Gorzelni jest funkcja muzealna.

Żółty Folwark – Gorzelnia Kochcice zwiedzającym zaproponuje wystawę multimedialną, wprowadzającą w kanony produkcji żywności, jaka odbywała się w folwarku za jego świetności. Zwiedzający będą mogli również zapoznać się z zasadami przygotowania i podawania posiłków panującymi w Pałacu Ludwika von Ballestrema oraz w chacie wiejskiej tegoż regionu. Z każdą częścią muzeum zwiedzający będzie miał możliwość wchodzenia w interakcje

– wyjaśnia gmina.

W obiekcie znalazło się też jednak miejsce na niedużą salę kinową (w której mogą się odbywać także wykłady, warsztaty, koncerty itp.) oraz kawiarenka. Budynek jest wyposażony w kuchnię, miejsce na bufet oraz stoliki. Dodatkowym atutem jest antresola, na której można zorganizować spotkanie dla większej ilości osób oraz umieścić bardziej intymne loże dla klientów.

Jedną z większych atrakcji jest wspomniana wieża widokowa, pokryta szklanym dachem. To najwyższy taki obiekt w powiecie, zaś z góry można podziwiać nie tylko okoliczne miejscowości, ale też m.in. Park Krajobrazowy Lasy nad Górną Liswartą.

Modernizacja Gorzelni w Kochcicach. Wieża po modernizacji
Autor: z archiwum konkursu Modernizacja Roku Modernizacja Gorzelni w Kochcicach. Wieża po modernizacji

– Dzięki windzie wieża jest dostępna dla każdego. Udał nam się odrestaurować oryginalne drewniane okienka wieży i ponownie umieścić je na swoim miejscu

– nie kryją dumy przedstawiciele gminy.

Modernizacja sąsiednich obiektów trwa. Gorzelnia wyróżniona

W ramach modernizacji docelowo zmieni się nie tylko sam budynek Gorzelni, ale także pozostałe obiekty w jego otoczeniu. Zakończyły się już prace przy przywracaniu blasku dawnej Ujeżdżalni, która pierwotnie służyła właścicielowi folwarku do rekreacyjnej jazdy konnej, a po metamorfozie służyć będzie jako sala bankietowa czy koncertowa – największy zamknięty obiekt z takim przeznaczeniem w całym regionie. Stopniowo dawną świetność będą też odzyskiwać pozostałe obiekty folwarczne.

Tymczasem modernizacja budynku Gorzelni została doceniona w tegorocznej edycji prestiżowego konkursu „Modernizacja Roku & Budowa XXI w.”. Obiekt znalazł się w gronie finalistów oraz został wyróżniony przez serwis Muratorplus.pl.

– Już teraz Żółty Folwark robi wrażenie, a niebawem stanie się obowiązkowym punktem na mapie turystycznej regionu – zapewnia gmina.

Inne „Metamorfozy na Plus”. Zobacz najbardziej spektakularne przemiany!

W naszym cyklu „Metamorfozy na Plus” odwiedzamy miejsca, w których współcześni wizjonerzy i inwestorzy przywracają do świetności dorobek swoich poprzedników. Do tej pory zwróciliśmy uwagę m.in. na takie obiekty jak odrestaurowane dworce kolejowe, pałace, dworki, budynki fabryczne, świątynie, kamienice i domy jednorodzinne.

Chcesz zobaczyć więcej niezwykłych przemian budowli z całej Polski? Poznaj inne artykuły z cyklu „Metamorfozy na Plus”.

Listen to "Schody - żelbetowe czy drewniane. MUROWANE STARCIE" on Spreaker.
Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Czytaj więcej