Muzeum Historii Naturalnej w Lyonie
Ikona architektury, wielki kryształ, wizytówka miasta – tak nazywana bywa nowa inwestycja władz Lyonu. Musée des Confluences zaprojektowała pracownia Coop Himmelb(l)au
Autor: Sergio Pirrone, materiały prasowe COOP HIMMELB(L)AU
Wybudowane na półwyspie nowe muzeum w Lyonie jest doskonale widoczne z daleka, nad wodami rzek. Nowa inwestycja to wizytówka miasta i dzielnicy
Musée des Confluences, czyli Muzeum Historii Naturalnej w Lyonie
Na jednej z najlepszych działek w Lyonie, położonej w głębi cypla u zbiegu Rodanu i Saony wybudowane zostało największe w mieście muzeum. Architekci z biura Coop Himmelb(l)au wykorzystali zalety położenia, projektując efektowną bryłę. Muzeum umieszczone jest nad drogą prowadzącą na kraniec cypla. Korpus wzniesiony jest na kolumnach, a boczne skrzydła zostały nadwieszone, w przyziemiu powstała więc otwarta przestrzeń publiczna. Skomplikowana forma dzieli się na trzy główne części, podstawę z żelbetu, tzw. „chmurę” pokrytą panelami ze stali i mieszczącą sale wystawowe, oraz przeszklony dach nad placem.
Stalowa konstrukcja
Budowa geologiczna terenu i bliskość rzeki wymusiły głębokie palowanie. Fundamenty budynku wsparte są na przeszło 530 trzydziestometrowych palach. Sama konstrukcja opiera się na dwóch stalowych ramach. Pierwsza z nich odgrywa rolę konstrukcji nośnej budynku, zaś druga konstrukcji wsporczej dla elewacji. Ciężar budynku utrzymuje czternaście słupów o wysokości 18 metrów, a także trzy żelbetowe szachty mieszczące instalacje, schody i szyby wind. Kratownica konstrukcji składa się z profili o przekroju prostokątnym 30x40 cm. Główna płaszczyzna dachu „zapada się” do wnętrza budynku, tworząc odwrócony stożek. Ten gigantyczny sopel długości 36 metrów łączy się z żelbetową konstrukcją stropu nad przyziemiem, służąc jako podpora dachu. Przeszklenie tej formy było jednym z trudniejszych zadań przy budowie budynku. Szyby w stożku są gięte dwukierunkowo, przy czym promień gięcia sięga 50 cm. Elementy zadaszenia wstępnie złożono w zakładzie, w którym zostały wyprodukowane. Największy element który trafił na plac budowy miał rozmiary 45x20 metrów.
Zrównoważona architektura
Architekci Musée des Confluences w Lyonie wprowadzili do projektu szereg rozwiązań zmniejszających zużycie energii w budynku. Foyer ma naturalną wentylację. Powietrze wpływa do wnętrza przez szklane klapy we wschodniej elewacji, a wypływa przez klapy w dachu. Duże przeszklenia umożliwiają naturalne oświetlenie stref wejściowych i części administracyjnej. Szkło charakteryzuje się dobrą termoizolacyjnością. Na dachu zamontowane zostały panele fotowoltaiczne. Do chłodzenia wykorzystywane są wody gruntowe. Podłogi chłodzone są dzięki zastosowaniu pompy ciepła, co ma ograniczyć koszty eksploatacji.
Co można zobaczyć w Muzeum Historii Naturalnej w Lyonie?
Nowoczesna bryła mieści muzeum w pewnym sensie „dziewiętnastowieczne” pod względem koncepcji, bo przedstawiające świat jako całość. Nie ma określonego profilu. Na wystawach stałych i czasowych zobaczyć można między innymi skamieniałości i preparaty zoologiczne, minerały i rekonstrukcje wymarłych zwierząt. Ale też ceramikę z Dalekiego Wschodu, stroje ludowe, ślubną suknię z diodami LED, samochody i pamiątki z podboju bieguna południowego. Wśród wystaw jest też Wieczność. Wizje zaświatów. Na wystawie jest wiele multimedialnych instalacji, ale w odróżnieniu od niektórych nowych muzeów nie zabrakło zabytków i pamiętek, nowe technologie tylko uzupełniają ekspozycje. Sama nazwa muzeum nie wskazuje na jego funkcję, tylko położenie. Confluences oznacza zbieg rzek.
Rewitalizacja poprzemysłowej dzielnicy
Budowa muzeum była częścią planu rewitalizacji ogłoszonego w 1990 roku i realizowanego przez kolejne dekady. U zbiegu rzek dwóch rzek, Saony i Rodanu, wybudowana została nowa dzielnica Lyonu. Na obszarze 150 hektarów wybudowano budynki mieszkalne, biura, centra handlowe. Muzeum jest wizytówką nowej dzielnicy, obok Le Cube Orange, jaskrawopomarańczowego sześcianu mieszczącego biura architetoniczne. W ramach programu zlikwidowano drogę szybkiego ruchu odcinającą miasto od rzeki.
Muzeum Historii Naturalnej, Musée des Confluences
Lokalizacja: Lyon, Francja
Autorzy: COOP HIMMELB(L)AU; Wolf D. Prix & Partner ZT GmbH
Współpraca: Patriarche & Co, Chambéry; Tabula Rasa; Chabanne & Partenaires
Akustyka: Cabinet Lamoureux
Fasada: Josef Gartner GmbH
Architektura krajobrazu: EGIS aménagement
Konstrukcja: B+G Ingenieure, Bollinger und Grohmann GmbH;Coyne et Bellier; VS_A
Generalny wykonawca: VINCI Construction France
Inwestor: Département du Rhône reprezentowane przez SERL
Szkło: Vetrotech Saint-Gobain
Powierzchnia terenu: 20 975 m2
Powierzchnia całkowita: 46 476 m2
Powierzchnia ogrodu: 24 400 m2
Maksymalna wysokość: 44 m
Długość budynku: 150 m
Liczba wystaw: 9, w tym trzy wystawy stałe
Liczba audytoriów: 2, dla 327 i 122 osób
Liczba obiektów w zbiorach: ok. 2,2 mln
Szacowana liczba zwiedzających rocznie: 500 000
Konkurs architektoniczny: 2001
Projekt: 2001
Realizacja: 2006-2014
Koszt inwestycji: 180 000 000 EUR
Artykuł Macieja Lewandowskiego o budowie Musée des Confluences ukazał się w miesięczniku „Architektura-murator” nr 6/2015, s. 98-106
