Obiekty sportowe - Igrzyska Olimpijskie Londyn 2012 pod znakiem zrównoważonego rozwoju ZDJĘCIA
Ideą nadchodzących Igrzysk Olimpijskich ma być, obok szerzenia sportu i zasad fair play, także idea zrównoważonego rozwoju. Koncepcja Parku Olimpijskiego w Londynie to wielki projekt rewitalizacyjny. Bierze się w nim pod uwagę nie tylko czas samych igrzysk, ale także to, co stanie się z obiektami olimpijskimi, gdy Olimpiada 2012 dobiegnie końca. Wszystkie obiekty sportowe zaprojektowano jako wielofunkcyjne, a część z nich - jako tymczasowe. Po igrzyskach olimpijskich zostaną rozebrane lub przeniesione do wykorzystania w innych miejscach.
Londyn był już dwukrotnie gospodarzem Letnich Igrzysk Olimpijskich – w roku 1908 i 1948, ale nigdy dotąd nie przedsięwzięto tak szeroko zakrojonych działań inwestycyjnych, przygotowujących miasto na przyjęcie sportowców, kibiców i turystów. Główne miejsce igrzysk roku 2012 położone jest w Lower Lea Valley - na obszarze poprzemysłowym Londynu, do tej pory mało wykorzystywanym i dość zaniedbanym, wymagającym kompleksowej rewitalizacji.
Przeczytaj koniecznie: Jakie produkty są dobrze oceniane w systemach certyfikacji ekologicznej
Park Olimpijski
Londyński "Olympic Park" jest największym tego typu nowym założeniem przestrzennym w Europie. Podzielono go na dwie strefy tematyczne: kulturalno-rozrywkową w południowej części (są tutaj ogrody nadrzeczne, kawiarnie, bary) oraz przyrodniczą - w północnej (z rzadkimi gatunkami flory i fauny i jednocześnie prezentacją proekologicznych rozwiązań, w tym "zielonych" technologii w służbie ochrony przyrody). W Lower Lee Valley zlokalizowano także większość nowych obiektów sportowych, wioskę olimpijską, centrum informacyjne i prasowe oraz budynki infrastruktury technicznej. Powstały tutaj: Stadion Olimpijski (Olympic Stadium), Centrum Sportów Wodnych (London Aquatics Centre), Welodrom wraz z obiektami towarzyszącymi (London Velopark), Tor BMX (BMX Circuit), Hala Koszykówki (Basketball Arena), Hala Piłki Ręcznej (Handball Arena), Hala Hokeja (Olympic Hockey Centre).
Zobacz także: Pawilon informacyjny stanie na Trafalgar Square
Park Olimpijski to projekt rewitalizacyjny o niezwykłym rozmachu kreujący miejsce o ogromnym potencjale – przestrzeń publiczną na miarę XXI wieku. Za projekt odpowiedzialna była firma Hargreaves Associates i LDA Design. Wioskę olimpijską zaprojektowali w kooperacji: szwajcarskie biuro architektury krajobrazu Vogt, urbanista Patel Taylor, pracownie: Fletcher Priest oraz grupa Arup Urban Design. W sumie nad całym założeniem pracowało ponad 50 architektów. Poszczególne obiekty sportowe są dziełem wybitnych projektantów z różnych pracowni architektonicznych, takich jak np. Biuro Populous, Zaha Hadid Architects, David Morlley Architects, Make Architects, Hopkins Architects, Wilkinson Eyre.
Wioska Olimpijska
Znajduje się ona we wschodniej części Parku Olimpijskiego. Jest to właściwie osiedle mieszkaniowe - które podczas Olimpiady pomieści 17 tys. jej uczestników a po igrzyskach przekształcone zostanie w bardzo atrakcyjny zespół mieszkaniowy. Przy jego zasiedleniu przewidziano preferencje dla osób zawodowo związanych z okolicą: nauczycieli, policjantów, pracowników socjalnych i medycznych. Otrzymają oni korzystne warunki kupna lokali. Tylko część mieszkań planowana jest do sprzedaży po cenach wolnorynkowych. Preferencje to element tzw. części społecznej planu rewitalizacji tego zaniedbanego do tej pory terenu Londynu. W rewitalizacji chodzi bowiem, obok poprawienia stanu infrastruktury, środowiska i kształtowania ładu przestrzennego, także o ład społeczny - przekształcenia zapewniające lokalnej społeczności poprawę warunków życia, pracę i bezpieczeństwo, opiekę nad dziećmi i młodzieżą zapobiegająca wykluczeniu społecznemu, dostęp do zajęć sportowych i wydarzeń kulturalnych. Ważne jest także otrzymanie implusu do rozwoju lokalnej przedsiębiorczości, a dla władz miejskich - ograniczenie środków wydatkowanych na dotychczasową pomoc społeczną
Autor: London 2012/LOCOG
Widok z Parku Olimpijskiego na Wioskę Olimpijską
Wioskę olimpijską zaprojektowali w ścisłej kooperacji: szwajcarskie biuro architektury krajobrazu Vogt, urbanista Patel Taylor, Fletcher Priest oraz grupa Arup Urban Design. W sumie nad całym założeniem pracowało ponad 50 architektów.
Architekci biorący udział w projektowaniu Wioski Olimpijskie to m.inn.: Allford Hall Monaghan Morris, CF Moller, Denton Corker Marshall, De Rijke Marsh Morgan, DSDHA, Glenn Howells, Ian Simpson, Lifschutz Davidson Sandilands, MAKE, Niall McLaughlin, Panter Hudspith, Patel Taylor, Piercy Conner.
Olympic Orbit nowym znakiem Londynu?
Jedną z atrakcji Igrzysk Olimpijskich 2012 ma być Olympic Orbit zwana też ArcellorMittal Orbit. Statua usytuowana w Parku Olimpijskim, między Stadionem Olimpijskim a Centrum Sportów Wodnych, jest największą w Zjednoczonym Królestwie rzeźbą współczesną. Ma wysokość 114,5 m - jest więc wyższa niż Statua Wolności w Nowym Jorku (o 22 metry), a zbudowano ją z 2200 ton stali z pomocą firmy ArcellorMittal - sponsora Igrzysk Olimpijskich 2012. Stalowa wieża zapewni turystom piękny widok na Park Olimpijski i wybudowane w nim obiekty sportowe oraz panoramę Londynu (widoczne będą obiekty położone w odległości nawet 20 mil). Turyści będą mogli skorzystać z wind albo wspiąć się, podobnie jak na paryską Wieżę Eiffel'a schodami, po 455 stopniach metalowej konstrukcji dotrą na platformę widokową. Autorzy tej gigantycznej rzeźby Anish Kapor i Cecil Balmond mają nadzieję, iż podobnie jak Wieża Eiffel'a zbudowana na Wystawę Światową w Paryżu, także Olympic Orbit zadziwi świat i stanie się nową ikoną, znakiem rozpoznawczym Londynu XXI stulecia.
– Mam nadzieję, że ArcelorMittal Orbit będzie jedną z największych atrakcji Parku Olimpijskiego Królowej Elżbiety i po igrzyskach będzie nie tylko nowym wspaniałym znakiem Londynu, ale i znakiem rozpoznawczym dzielnicy, w której zamierzamy wybudować tysiące nowych mieszkań – powiedział Andrew Altman, Chief Executive of the London Legacy Development Corporation.
Autor: London 2012/Popolous
Londyn, Stadion Olimpijski, arch. Popolous
London Olympic Stadium
Stadion Olimpijski zlokalizowany jest w południowej części Parku Olimpijskiego. Otoczony z trzech stron wodą (leży na półwyspie) połączony jest z resztą parku trzema malowniczymi kładkami pieszymi. Autorem projektu stadionu jest Biuro Architektoniczne Populus.
Arenę otacza tzw. podium, okalające stadion, w którym zlokalizowano biura, punkty gastronomiczne i usługi związane z obsługą kibiców. Obiekt ma konstrukcję stalową (część materiału pochodzi z odzysku), dach wykonano z lekkiej membrany polimerowej rozpiętej na strukturze kablowej, a beton wykorzystany do budowy fundamentów zawiera domieszki popiołów poprzemysłowych. Takie decyzje podjęto z uwagi na nadrzędny cel - wykorzystanie jak najwięcej produktów odpadowych i maksymalne ograniczenie kosztów budowy stadionu. Z tego powodu wprowadzono też w części pomieszczeń (wszędzie tam, gdzie to było możliwe bez obniżenia komfortu) wentylację naturalną, zamiast energochłonnej klimatyzacji. Ten "najbardziej ekologiczny stadion na świecie", jak już nazwała go prasa, pomieści podczas Olimpiady 80 tys. widzów. Po igrzyskach liczba miejsc zostanie ograniczona do 25 tys., gdyż takie są prognozowane przyszłe potrzeby (przejmie go jeden z londyńskich klubów piłkarskich).
Autor: London 2012
Londyn, Centrum Sportów Wodnych (Aquatics Center)
Aquatics Centre
Olimpijskie Centrum Pływackie składa się z dwóch obiektów - hali z dachem o niezwykłym organicznych kształcie kryjącym basen olimpijski długości 50 m (projektu Zaha Hadid Architects) oraz budynku tymczasowego Areny Water Polo z basem o wymiarach 37 x 23 m i głębokości 2 m (autorstwa David Morlley Architects). Oba obiekty, poza basenami do rozgrywek, wyposażono także w baseny przeznaczone do rozgrzewki zawodników. Oba wyróżniają się też formą dachu. Skomplikowana konstrukcja falistego dachu Centrum Pływackiego Zahy Hadid to pozbawiona podpór stalowa struktura, którą oparto przegubowo na trzech potężnych żelbetowych pylonach, umiejscowionych na obrzeżu hali oraz na jednej ze ścian, dzięki czemu uwolniono rozległą przestrzeń w środku hali (o rozmiarach 160 x 90 m). Po obu stronach basenu znajdują się symetrycznie umieszczone skrzydła trybun, przewidziane na 17 500 widzów. Po zakończeniu igrzysk liczba miejsc dla kibiców zostanie ograniczona, a część trybun rozebrana.
Dach Areny Water Polo, także o organicznym, ale znacznie prostszym kształcie, wykonano natomiast jako pneumatyczą strukturę łagodnie opadającą w kierunku wejścia do Parku Olimpijskiego. Dach przykrywa baseny oraz trybuny obiektu, który pomieści w czasie Olimpiady 5 tys. widzów. Konstrukcję Areny Water Polo zaplanowano w sposób umożliwiający w przyszłości jej rozebranie i ponowne wykorzystanie jej elementów w innych miejscach. Bliskość stałego budynku (zaprojektowanego przez Zahę Hadid) umożliwiło natomiast zaplanowanie wspólnego dla obu obiektów zaplecza dla zawodników i kibiców. To znacznie tańsze rozwiązanie niż budowa dwu odrębnych zapleczy. W łazienkach i sanitariatach wykorzystano urządzenia umożliwiające maksymalną oszczędność wody (nawet do 40%).
Autor: London 2012/LOCOG
Londyn, Hala Piłki Koszykowej (Basketball Arena) podczas testu, jakim były zawody The London International Basketball Invitational
Basketball Arena
Halę Koszykówki o wysokości 35 m i długości 115 m zlokalizowano w sasiedztwie Welodromu i Toru BMX. Jest to sąsiedztwo nieprzypadkowe, ponieważ te trzy obiekty również będą wspólnie użytkowały pomieszczenia pomocnicze. Mimo swych potężnych rozmiarów (hala pomieści 12 tys. widzów) jest to jednak obiekt tymczasowy. Po zakończeniu Igrzysk Paraolimpijskich hala zostanie rozebrana, a jej elementy wykorzystane w innych obiektach. Według projektantów obiektu - zespołu SKM, Wilkinson Eyre, KSS - pozostałe części nadają się w pełni do recyklingu.
Autor: London 2012/ODA
Welodrom (London Velodrome)
Autor: London 2012/LOCOG
Trybuny i boisko do hokeja podczas meczu testowego (London 2012 Hockey Test Event)
London Velodrome
Welodrom, projektu Hopkins Architects, to obiekt wyposażony w jeden z najszybszych torów kolarskich na świecie - tor długości 250 m oraz w dwa poziomy trybun z 3 tysiącami miejsc dla kibiców każda. Takie rozplanowanie trybun umożliwia wgląd na tor również widzom będącym na zewnątrz i stojącym wokół obiektu, gdyż dolny poziom fasady jest w pełni przeszklony.
Konstrukcję Welodromu wykonano z materiałów ekologicznych podlegających certyfikacji. Tor kolarski zbudowany jest z drewna sosny syberyjskiej, elewacja - z czerwonego cedru. Doświetlenie naturalne (poprzez liczne przeszklenia w dachu) pozwoliło na ograniczenie źródeł światła sztucznego. Naturalną wentylację zapewniają specjalnie zaprojektowane otwory w elewacji. Obiekt wykorzystuje też wodę deszczową do spłukiwania toalet.
BMX Circuit
Tor BMX długości 400 m usytuowany jest obok welodromu. Po igrzyskach olimpijskich będzie on zmodyfikowany i przeznaczony do użytku publicznego (między innymi usunięte zostaną tymczasowe trybuny). Nowa trasa rowerowa dla rowerów górskich oraz drogowa - dla kolarzy, stworzą wraz z Welodromem VeloPark - centrum kolarskie dla zawodowców i amatorów kolarstwa. Zaplanowano tam również wypożyczalnię rowerów i warsztat do ich naprawy.
Olympic Hockey Centre
Centrum Hokejowe to obiekt tymczasowy, który po Olimpiadzie zostanie rozebrany i przeniesiony w inne miejsce (do Eton Manor). Są w nim dwa boiska - jedno wyposażone w trybuny na 15 tys. widzów, a drugie (służące tylko rozgrzewkom) - przewidziane na 300 osób (obserwatorów ćwiczeń). Po przeniesieniu obiektu, zostanie on przekształcony w stadion piłkarski, a liczba miejsc na trybunach ulegnie zmniejszeniu do 5 tysięcy.
Handball Arena
Hala Piłki Ręcznej (Handball Arena) powstała w północnej części Parku Olimpijskiego według projektu Make Architects we współpracy z firmami PTW i Arup. Pomieści ona 7 tysięcy widzów. Po Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2012 zostanie przekształcona w centrum sportowe przeznaczone dla lokalnej społeczności, w związku z tym liczba miejsc na widowni zostanie zredukowana do 6 tysięcy. Planuje się, że organizowane będą w niej także imprezy sportowe - małe i średniej wielkości. Hala jest przystosowana do zmieniających się potrzeb różnych dyscyplin sportowych, nie tylko piłki ręcznej, ale także szermierki i pięcioboju nowoczesnego.
Konstrukcja obiektu to posadowione na betonowych palach (wbito 200 pali) ściany prefabrykowane wspierające wyższe rzędy trybun oraz stalowa rama, na której zamocowano miedzianą okładzinę elewacji. Wykonano ją z miedzi pochodzącej z odzysku. Inne, zgodne ideą zrównoważonego rozwoju, rozwiązania to: maksymalne wykorzystanie światła naturalnego przez przeszklony hol oraz liczne świetliki umieszczone w dachu (88 szt.) a także, wykorzystywanie wody deszczowej do spłukiwania toalet.
