Realizacje PPP w praktyce
W dniach 19-22 października przedstawiciele gmin polskich uczestniczyli w wizycie studyjnej w regionie paryskim przygotowanej przez Francuską Izbę Przemysłowo-Handlową w Polsce (CCIFP). Gminy zaproszone do wyjazdu to laureaci 3 edycji konkursu Dobre Praktyki PPP, zorganizowanego przez Investment Support. W Paryżu przedstawiciele władz samorządowych spotkali się z uczestnikami międzynarodowego kongresu PPP, a przede wszytskim zapoznali się z realizacjami projektów PPP w regionie paryskim.
W wizycie wzięły udział gminy reprezentujące nagrodzone w konkursie projekty – realizacja dworca w Sopocie, rozbudowa ośrodka sportu i rekreacji w Krakowie, parking wielopoziomowy w Płocku oraz projekt budownictwa socjalnego w Rudzie Śląskiej, który zdobył nagrodę specjalną.
Przedstawiciele gmin polskich odwiedzili ośrodki Gennevilliers i Wersal, stanowiące przykłady rewitalizacji i zagospodarowania stref miejskich zrealizowanych przez firmę Nexity oraz zabytkowy obiekt basenu Monitor w Paryżu prowadzony przez Karmar (Bouygues Bâtiment). Zapoznali się również z projektem szerokopasmowego dostępu do internetu w departamencie Yvelines. Całości wizyty towarzyszyli prawnicy z kancelarii White&Case, którzy na bieżąco objaśniali uczestnikom wyjazdu różnice w kwestiach prawnych dotyczących wdrażania PPP w Polsce i we Francji.
Nazajutrz, po powrocie z wizyty, w siedzibie Francuskiej Izby Przemysłowo-Handlowej odbyło się spotkanie, na którym samorządowcy podzielili się wrażeniami z oglądanych i analizowanych w regionie paryskim inwestycji, które dotyczą tak istotnych również dla naszych gmin projektów infrastruktury telekomunikacyjnej, zagospodarowania przestrzennego i rewitalizacji obiektów zabytkowych.
W ramach PPP gmina miejska Kraków realizuje rozbudowę Ośrodka Sportu i Rekreacji Kolna. Jest to nowoczesny kompleks skupiający kilka elementów. Najważniejszym z nich jest olimpijski tor regatowy, pozostałe to basen i hala sportowa z pełnym zapleczem. Obecnie trwa budowa 4-gwiazdkowego hotelu, który będzie dopełnieniem całego kompleksu. Innym ciekawym projektem, który miasto planuje zrealizować w PPP jest rewitalizacja kompleksu basenów przy ulicy Izenberga. Uczestnicy wyjazdu mieli okazję oglądać bardzo podobny projekt we Francji. - Podczas wyjazdu udało się uzyskać wiele ciekawych technicznie i organizacyjnie przykładów, które zostaną wykorzystane i mocno zmodernizują projekt. Bardzo ciekawe były rozwiązania rewitalizacji tego kompleksu, które kładły nacisk nie tylko na funkcję sportowę lecz również na funkcję społeczną i wykorzystanie obiektu w pełnym zakresie. Baseny mogą służyć jako lodowisko w zimie, jako scena do imprez lub innych wydarzeń kulturalnych – opowiada Przemysław Chwała z Zarządu Infrastruktury Sportowej w Krakowie.
We Francji unika się rozwiązań skomplikowanych. Jeśli można wykonać projekt, który przynosi zysk – nawet w bardzo długiej perspektywie – jest on realizowany. 10-letni okres przygotowania inwestycji świadczy o tym, że podchodzi się w sposób bardzo profesjonalny; myśli się nad rozwiązaniami technicznymi, przestrzennymi, poddaje się uwadze władz lokalnych.
Projekt w Sopocie realizowany jest przez dwa podmioty – z jednej strony miasto, z drugiej strony PKP, i oczywiście podmiot prywatny. Wynika to z faktu, że teren pod inwestycję należy i do miasta i do PKP. Planuje się budowę 6 obiektów. Pięć z nich to galerie handlowo-usługowe z możliwością utworzenia biur. Jeden z budynków będzie hotelem 2- lub 3-gwiazdkowym. PKP nie ma w planach utworzenia nowego budynku dworca. Spółka chciałaby aby w jednym z budynków, które powstaną, część powierzchni przeznaczyć na obsługę pasażerów. - To co miasto chciałoby uzyskać to przebudowa terenów zielonych i ulic, powstaną dwa parkingi, ruch drogowy zostanie sporowadzony pod ziemię. Prawdopodobnie zostaną wybudowane dwa ronda, ale jeszcze pokażą to analizy. Możliwe, że inwestor zaproponuje inne rozwiązanie. Miasto jest otwarte, jedyne co będzie ograniczać partnera prywatnego to plan zagospodarowania przestrzennego – mówi Anita Sałek z Wydziału Promocji Miasta Sopot. Szacunkowa wartość projektu to ok. 50 mln euro. Przedsięwzięcie może być zrealizowane w opraciu o podmiot prywatny który zaprojektuje, wybuduje i będzie zarządzać. Niewykluczone jednak, że będą to trzy oddzielne podmioty.
W przyszłości, w ramach PPP miasto chciałoby przeprowadzić jeszcze dwa projekty – budownictwo komunalne i dostęp do szerokopasmowego Internetu. Terminy przeprowadzenia tych inwestycji nie są jednak bliżej znane. Istotne jest to w jaki sposób uda się przeprowadzić projekt rewitalizacji terenów w Sopocie, tak będą przebiegały projekty rewitalizacji dworców w innych miastach. Na chwilę obecną zgłosiło się kilka podmiotów prywatnych zainteresowanych rewitalizacją terenów przydworcowych.
"Rozwiązanie problemu obowiązku zapewnienia socjalnych lokali mieszkalnych Rudzie Śląskiej poprzez budowę takich lokali w formule PPP" to nagrodzony projekt gminy Ruda Śląska. Miasto ma już doświadczenie w tym względzie – wybudowało dwa osiedla domów socjalnych – jedno na 51, drugie na 18 mieszkań. - Dla miasta jest to ogromne obciążenie, dlatego władze Rudy zdecydowały się aby zrealizować projekt przez partnera prywatnego. Teren jest uzbrojony, istnieje plan zagospodarowania przestrzennego. Miasto przewiduje powołanie spółki celowej, która zajęłaby się realizacją projektu i znalezieniem partnera prywatnego, który wybuduje budynki i później będzie nimi zarządzał – mówi Rozalia Mańka, naczelnik Wydziału Inwestycji UM Ruda Śląska.
Istotnym zadaniem w realizacji projektów partnerstwa publiczno prywatnego jest wypracowanie procedur, wzorów i standardów. - PPP zmieni sposób funkcjonowania państwa i samorządu terytorialnego. Zmienią się funkcje administracji – z funkcji, gdzie administracja buduje i sprząta, administracja wróci do organizowania i nadzorowania. Oczywiście to wymaga czasu. Wszystkie akcje promocyjne, seminaria, szkolenia na temat PPP są konieczne,aby przekazać pewne mechanizmy szerokiej publiczności – mówi mecenas Jolanta Kalecińska z kancelarii prawniczej White & Case.
Uczestnicy wyjazdu zwrócili uwagę także na konieczność powstania w Polsce instytucji jaką jest Mission d'Appui aux Partenariats Public-Prive (MAPP), czyli Departament Wsparcia PPP we francuskim Ministerstwie Gospodarki, Finansów i Zatrudnienia. Instytucja ma funkcje popularyzacyjne, doradcze, kontrolne, jest w stanie zaopiniować poprawność projektu oraz to, że interes społeczny jest zabezpieczony. Gminom w Polsce zależałoby, aby w kraju powstała instytucja rządowa, która będzie czuwać nad transparentnością projektu.
Średni biznes francuski jest zainteresowany możliwością realizacji projektów w Polsce o wartości 10-30 mln euro. Francja ma od dawna rozwiniętą tradycję w świadczeniu usług PPP, a model francuski jest podobny do polskiego.
- W Polsce nie ma odwrotu od PPP. W ciągu pięciu lat nastąpi prawdziwy boom. W 2008 r. ukazały się cztery ogłoszenia przetargowe PPP, w tym już 12 a do końca roku powinny się ukazać jeszcze cztery – mówi Kacper Kozłowski, dyrektor Investment Support.