Tramwaj do Wilanowa już kursuje! Tramwajem 14 i 16 dojedziesz do Miasteczka Wilanów. Trasa, lista przystanków
Autor: Szymon Starnawski/Grupa Murator
Tramwaj do Wilanowa w Warszawie
Tramwaj do Wilanowa w Warszawie jest gotowy. Nowa trasa już obsługuje pasażerów, natomiast prace przy odtwarzaniu dróg i chodników potrwają jeszcze miesiące. Jakie zmiany w komunikacji nastąpią po uruchomieniu tramwaju na Wilanów? Zobacz zdjęcia nowej trasy.
Budowa tramwaju do Wilanowa przez firmę Budimex S.A. to część dużego projektu budowy połączenia tramwajowego stacji Dworzec Zachodni i Wilanowa. W przyszłości linia ta pozwoli przejechać tramwajem z Woli przez Ochotę i Mokotów do Miasteczka Wilanów. Otwarcie linii tramwajowej do Wilanowa nastąpiło we wtorek 29 października 2024 r.
Spis treści
- Tramwaj do Wilanowa – kiedy otwarcie nowej trasy?
- Tramwaj do Wilanowa – zmiany w komunikacji. Jakie linie tramwajowe na Wilanów?
- Tramwaj na Wilanów – trasa i lista przystanków
- Budowa tramwaju do Wilanowa – aktualności
- Tramwaj na Wilanów – historia budowy
- Technologia zielonych torów, czyli rozchodnik
- Tramwaj do Wilanowa – zdjęcia całej trasy pod koniec budowy
Tramwaj do Wilanowa – kiedy otwarcie nowej trasy?
Według najwcześniejszych zapowiedzi budowa tramwaju do Wilanowa miała zakończyć się w 2023 r. W zawartej z wykonawcą umowie zapisano z kolei, że prace dobiegną końca w I połowie 2024 r. Termin ten jednak wielokrotnie przesuwano. Tramwaje regularnie kursują do Wilanowa od wczesnego ranka 29 października 2024 r. W oficjalnym otwarciu nowej trasy wziął udział m.in. prezydent m.st. Warszawy Rafał Trzaskowski. Tego samego dnia działalność rozpoczęła nowa tramwajowa Zajezdnia Annopol na Białołęce.
Trzeba pamiętać, że obecnie gotowa jest jedynie trasa tramwajowa, bez chodników, jezdni itd. Roboty budowlane przy odtwarzaniu jezdni, chodników, budowie dróg dla rowerów, porządkowaniu terenu itd. potrwają aż do IV kwartału 2025 r.
Jeśli chodzi o budowę odnóg głównej trasy do Wilanowa, to pierwsza z nich, czyli tramwaj na Gagarina, jest już gotowa i od 14 maja 2024 r. podróżują nią pasażerowie. Z kolei druga odnoga, czyli tramwaj na Stegny (w ul. św. Bonifacego) ma zostać otwarta latem 2025 roku – inwestycja już ma poślizg. Miasto zapowiada kary finansowe dla wykonawcy prac za każdy dzień opóźnienia.
Warto podkreślić, że w przypadku tej inwestycji oficjalnie podawane terminy (m.in. otwierania kolejnych ulic) były już wielokrotnie przesuwane. Należy zatem liczyć się z ryzykiem, że mogą nastąpić kolejne opóźnienia.
Tramwaj do Wilanowa – zmiany w komunikacji. Jakie linie tramwajowe na Wilanów?
Uruchomienie kursowania tramwajów do Wilanowa będzie się wiązać z dużymi zmianami w komunikacji miejskiej na Mokotowie i Wilanowie. Od 29 października 2024 r. do Wilanowa kursują 2 linie tramwajowe (w szczycie nawet co 2–3 minuty):
- tramwaj 14: BANACHA – S. Banacha – Grójecka – pl. G. Narutowicza – Filtrowa – L. Krzywickiego – Nowowiejska – pl. Zbawiciela – Marszałkowska – pl. Unii Lubelskiej – Puławska – Goworka – Spacerowa – Belwederska – Jana III Sobieskiego – al. Rzeczypospolitej – MIASTECZKO WILANÓW;
- tramwaj 16: PIASKI – W. Broniewskiego – al. Jana Pawła II – Stawki – gen. W. Andersa – pl. Bankowy – Marszałkowska – pl. Unii Lubelskiej – Puławska – Goworka – Spacerowa – Belwederska – Jana III Sobieskiego – al. Rzeczypospolitej – MIASTECZKO WILANÓW.
Po otwarciu odnogi na Stegny w 2025 r. dołączy do nich trzecia linia:
- 19: NOWE BEMOWO – Powstańców Śląskich – al. W. Reymonta – W. Broniewskiego – al. Jana Pawła II – T. Chałubińskiego – al. Niepodległości – Nowowiejska – pl. Zbawiciela – Marszałkowska – pl. Unii Lubelskiej – Puławska – Goworka – Spacerowa – Belwederska – Jana III Sobieskiego – św. Bonifacego – STEGNY.
Jak podaje ZTM, wprowadzanie nowych tras będzie rozłożone w czasie – z chwilą otwarcia trasy na tory wyjechały tramwaje linii 14 i 16, a przestała kursować linia 35, którą nowe linie zastąpiły.
Po uruchomieniu trasy tramwajowej nastąpią też zmiany w kursowaniu autobusów, ale dopiero po 1 listopada 2024 r. Do tego czasu komunikacja autobusowa pozostaje bez zmian. Od listopada nastąpi m.in. likwidacja linii 200, 264, 339, 379, 501 i 522, a liczne inne linie radykalnie zmienią trasę. Z dokładną listą zmian można zapoznać się na stronie ZTM.
Tramwaj na Wilanów – trasa i lista przystanków
Nowa trasa zacznie swój bieg na ul. Puławskiej przy ul. Goworka. Następnie linia będzie przebiegać ul. Spacerową, Belwederską i Sobieskiego w kierunku Miasteczka Wilanów. Oto dokładna lista przystanków tramwaju do Wilanowa:
- Goworka,
- Spacerowa,
- Dolna,
- Kostrzewskiego,
- Idzikowskiego,
- Mangalia,
- Czarnomorska,
- św. Bonifacego,
- Nałęczowska,
- Sobieskiego,
- Oś Królewska,
- Świątynia Opatrzności Bożej,
- Miasteczko Wilanów.
Aktualnie czas przejazdu 8-kilometrową trasą tramwajową z Wilanowa do stacji metra Centrum wynosi ok. 30 minut, natomiast po wprowadzeniu zielonej fali dla tramwajów ma spaść do poniżej 25 minut. Nastąpi to w przyszłym roku, po zakończeniu wszystkich prac na trasie (wcześniej nie pozwalają na to przepisy). Warto przypomnieć, że przed budową tramwaju w godzinach szczytu na pokonanie trasy Wilanów – Centrum kierowcy musieli rezerwować około 50 min. Dodatkowo tramwaj może zabrać naraz znacznie więcej pasażerów niż autobus, a czas przejazdu tramwajem jest bardziej przewidywalny.
Budowa tramwaju do Wilanowa – aktualności
Torowisko na całej trasie do Wilanowa jest już gotowe – 14 października 2024 r. pierwszy tramwaj pomiarowy dojechał do Miasteczka Wilanów. W późniejszych dniach trwały intensywne testy nowej infrastruktury, m.in. testowe przejazdy tramwajów. Etap testów zakończył się otwarciem nowej trasy 29 października.
Jeśli chodzi o odnogi trasy, to tramwaj na Gagarina jest już gotowy. W przypadku tramwaju na Stegny wykonawca deklaruje otwarcie latem 2025 r.
W październiku rozpoczęła się budowa nowej drogi rowerowej wzdłuż Puławskiej (przy wlocie ul. Rakowieckiej i Goworka). To nowe, dodane do pierwotnego projektu zadanie, realizowane przez wykonawcę całej trasy do Wilanowa.
Ponieważ sytuacja w rejonie placu budowy dynamicznie się zmienia, warto śledzić oficjalną stronę inwestycji na bieżąco i sprawdzać informacje na temat planowanych utrudnień dla kierowców, rowerzystów i pieszych.
Tramwaj na Wilanów – historia budowy
Budowa tramwaju do Wilanowa rozpoczęła się w sierpniu 2022 r. Mimo zamknięcia w tym terminie wielu ulic inwestycja w pierwszych miesiącach toczyła się powoli. Początkowo prace skupiały się na przebudowie instalacji podziemnych kolidujących z nową trasą tramwajową. Dużym wyzwaniem była przebudowa ponad 5 km ciepłociągu biegnącego pod trasą przyszłego tramwaju. Bez tej przebudowy niemożliwe było wykonanie części dalszych prac. 31 sierpnia 2023 r. udało się zakończyć to zadanie. Jak podały Tramwaje Warszawskie, „to była największa taka operacja budowlana w historii miasta”.
– Nim odłączono stare rury, pochodzące nieraz z lat 50. trzeba było zbudować sieć tymczasową, aby zapewnić mieszkańcom ciepłą wodę w kranach. Jej długość przekroczyła 4 km. Prowizoryczne rury powstały wzdłuż Sobieskiego od Chełmskiej do Idzikowskiego, a także na Belwederskiej i na Spacerowej – podają Tramwaje Warszawskie. – Tory tramwajowe na długości ponad 4 km pokrywają się w swoim przebiegu z magistralą ciepłowniczą, dzięki której Mokotów i Wilanów zaopatrywane są w ciepłą wodę.
Od 4 września 2023 na ul. Puławską wróciły tramwaje. Po wznowieniu kursowania jeździły tędy trzy linie (4, 10, 18) z wcześniejszych pięciu. Brak dwóch wcześniej kursujących tu linii wiązał się z przygotowaniami do wprowadzenia docelowej organizacji ruchu po otwarciu trasy do Wilanowa. Docelowo bowiem właśnie dwie linie zostały skierowane na nową trasę.
Nad ul. Sobieskiego rozebrano 4 zbudowane w latach 70. kładki dla pieszych, które zostały zastąpione przez przejścia naziemne. Rozbiórka ostatniej kładki nastąpiła w listopadzie 2023 r. Powstał też skomplikowany rozjazd na ul. Puławskiej, dzięki któremu tramwaje pojadą w przyszłości w stronę Wilanowa oraz skręcą w ul. Rakowiecką (trasa w budowie) i pojadą dalej wzdłuż Pola Mokotowskiego.
W maju 2024 r. ukończono i uruchomiono odnogę w ul. Gagarina, którą zaczęły kursować tramwaje.
W lipcu 2024 r. wykonawca wykrył, że niektóre podlewy żywiczne pomiędzy szyną a betonową płytą torową twardnieją w nieprawidłowy sposób. Oznaczało to konieczność wykonania poprawek, co spowodowało zamknięcie torowiska na 8 tygodni (w tym samym czasie wykonywano także prace związane z połączeniem gotowej trasy z budowanym tramwajem na Rakowieckiej).
Jesienią 2024 r. udało się dokończyć prace przy budowie całej trasy tramwajowej do Wilanowa (bez ulic, chodników itp.).
Technologia zielonych torów, czyli rozchodnik
Podczas budowy trasy tramwajowej do Wilanowa wykorzystana została technologia zielonych torów. Nowe torowisko w znacznej części obsadzono rozchodnikiem – rośliną, która charakteryzuje się zwiększoną odpornością na wyższe temperatury i nie wymaga podlewania.
Aktualnie w Warszawie jest już kilkadziesiąt kilometrów zielonych torowisk tramwajowych, a w planach są kolejne takie odcinki. Z rozchodnika rezygnuje się jedynie w miejscach, gdy z różnych względów jest to niezalecane (np. na rozjazdach czy w miejscach, gdzie torowisko tramwajowe jednocześnie służy jako dodatkowa jezdnia dla służb takich jak straż pożarna czy pogotowie).
Tramwaj do Wilanowa – zdjęcia całej trasy pod koniec budowy
Autor: Szymon Starnawski/Grupa Murator
Budowa tramwaju do Wilanowa na kilka tygodni przed otwarciem