Modernizacja uzdrowiska Ustroń - kolejny etap to remont kultowej piramidy Narcyz. Jak będzie wyglądać nowy kurort?
Uzdrowisko Ustroń - symbol polskiej architektury modernistycznej jest w trakcie modernizacji. Koncepcję przebudowy przygotowali architekci Robert Konieczny i Maciej Franta. Ustroń ma się stać nowoczesnym europejskim kurortem. Inwestorem jest Grupa American Heart of Poland.
Spis treści
- Historia uzdrowiska Ustroń
- Koncepcja rozbudowy uzdrowiska Ustroń
- Jak zmieni się uzdrowisko w Ustroniu?
- Ruszył remont kultowej piramidy Narcyz
Właścicielem większościowym słynnego modernistycznego obiektu i inwestorem jego planowanej rozbudowy jest od 2010 roku właśnie grupa AHoP (American Heart of Poland), do której należy sieć klinik kardiologicznych i kardiochirurgicznych działających w Polsce. Inwestor, Polsko-Amerykańskie Kliniki Serca, planuje zmienić słynne uzdrowisko w Ustroniu w nowoczesny europejski kurort.
Historia uzdrowiska Ustroń
Nad oryginalnym projektem uzdrowiska pracowali architekci Henryk Buszko, Aleksander Franta i Henryk Szewczyk oraz konstruktor Konrad Korpys z Pracowni Projektów Budownictwa Ogólnego w Katowicach. Był to jeden z bardziej znanych autorskich zespołów architektonicznych w czasach PRL a biuro, jako jedno z niewielu, dysponowało rzadką na owe czasy autonomią.
Zespół uzdrowiskowy w Ustroniu powstawał w latach 1967-82 i obejmował m.in. sanatorium na 800 osób, szpital reumatologii, dom zdrojowy, zakład przyrodolecznictwa a także 17 domów dla kuracjuszy o formach zbliżonych do piramid.
Jak pisała Agnieszka Dąbrowska w Architekturze-murator, skala obiektu była imponująca – zajęło 200 ha łąk na zboczu góry Równicy. A i tak zrealizowano go tylko częściowo – architektom marzyło się łącznie 26 piramid – domów leczniczo-rehabilitacyjnych, z których każdy miał pomieścić 200 pacjentów. Chcieli, by wyglądały jako „luźno rzucone skały wśród lasów i zboczy gór”.
Po otwarciu uzdrowiska śląskie piramidy współtworzyły tożsamość Ustronia jako jego najbardziej rozpoznawalny obiekt, od 1977 do 2009 roku wraz ze słońcem i świerkiem widniały na miejskim herbie.
Koncepcja rozbudowy uzdrowiska Ustroń
Inwestor do pracy nad koncepcją rozbudowy zaprosił Roberta Koniecznego i Macieja Frantę, który jest wnukiem nieżyjącego Aleksandra Franty, jednego z twórców architektury uzdrowiska. Architekci podkreślają, że rozbudowa obiektu tej klasy, ewenementu nie tylko na skalę Polski ale i Europy, to ogromne wyzwanie.
Robert Konieczny zwrócił uwagę, że przestrzeń, którą w momencie powstawania budynków porastały łąki, dziś w dużym stopniu zajmują drzewa, co znacząco zmieniło kontekst tej architektury. Nowy projekt ma uszanować ich obecność na zboczu. Głównym argumentem za rozbudową był fakt, że zrealizowano tylko część oryginalnego projektu i w konsekwencji możliwości istniejącego szpitala są wykorzystywane tylko w ok. 60%. Rozbudowa ma to zmienić, skrócić kolejki chorych.
Może zainteresuje cię także:
- Villa Reden zaprojektowana przez Macieja Frantę najpiękniejszym budynkiem mieszkalnym na świecie
- Kolej linowa na Szyndzielnię - stacja przeszła modernizację. Co się zmieniło na Szyndzielni?
- Zabytkowa Elektrociepłownia Szombierki kupiona przez Grupę Arche. To szansa na ratunek zabytku
Jak zmieni się uzdrowisko w Ustroniu?
Trzy z nowoprojektowanych budynków (mają powstać do końca dekady) będę nawiązywać kształtem do istniejących piramid, uwspółcześniając ich formę. Zamiast balkonów, nowe budynki będą miały obszerne loggie, które latem ochronią wnętrza pomieszczeń przed przegrzewaniem się. Mają też mieć dostępne dla kuracjuszy zielone dachy przyjmujące organiczną formę siodła.
Piramida [w oryginalny projekcie] jest zaprojektowana na planie kwadratu i ma taki charakterystyczny ogonek, przegięcie. Na tych dachach skośnych są normalne przestrzenie, lukarny, pokoje z widokami. My to przegięcie wykorzystaliśmy w naszym projekcie – tak zastosowanie siodłowych dachów tłumaczył na konferencji Robert Konieczny.
Przestrzeń wokół budynków ma być w mniejszym stopniu niż kiedyś zorientowana na ruch kołowy. By zwiększyć jej atrakcyjność dla spacerowiczów i rowerzystów, stworzony zostanie bulwar z widokami na szczyty Beskidu Śląskiego – przestrzeń publiczna, której brakowało w oryginalnym założeniu.
Poniżej bulwaru koncepcja przewiduje powstanie dwóch kolejnych budynków. Architekci nazywają je „klinowcami” – piramidami ale w wersji odwróconej, w których piętra przyrastają w dół stoku, a podstawa staje się rozległym tarasem. To jeden z niezrealizowanych pomysłów tercetu Buszki, Franty i Szewczyka dla tego obszaru.
Aby w jak najmniejszym stopniu ingerować w zastany drzewostan, „klinowce” zostały zlokalizowane w miejscu istniejących polan. Z daleka mają być prawie niewidoczne.
Kolejka linowa oraz nowe ścieżki piesze w postaci zawieszonych nad gruntem trapów mają połączyć kompleks z miastem poniżej.
Całościowo koncepcja architektoniczno-urbanistyczna, zdaniem architektów, uchroni obszar uzdrowiska przed przypadkową zabudową, która wdziera się tam od lat 90. XX wieku. – Ten cenny przyrodniczo i kulturowo zespół wymaga opieki, a po tylu latach od wbudowania – również swego rodzaju rehabilitacji. Projektowane przez nas obiekty mają wzmocnić istniejący układ oraz zwiększyć dostępność i atrakcyjność uzdrowiska – tłumaczył Maciej Franta.
Ruszył remont kultowej piramidy Narcyz
Narcyz to drugi po Równicy budynek sanatoryjny, który przejdzie gruntowny remont, by stać się jednym z najnowocześniejszych tego typu obiektów w Polsce. Firmami zaangażowanymi w przebudowę obiektu są: Projekt Plus Architekci (projektant), G2J Consulting (zarządzający projektem), SPEC BAU (generalny wykonawca robót).
Malowniczo położone sanatorium Narcyz dysponuje prawie 200 miejscami noclegowymi.
Remont elewacji zostanie przeprowadzony ze szczególną dbałością o historyczne walory ustrońskiej piramidy. Prace budowlane obejmą także gruntowną modernizację wnętrza budynku. Oprócz zmiany wyposażenia i wykończenia wnętrz zaplanowano między innymi kompletną wymianę instalacji sanitarnych i elektrycznych oraz przebudowę wentylacji, poszerzoną o funkcję chłodzenia.
Pojawią się udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami ruchu, w tym osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. Już dziś pomieszczenia w budynku opisane są alfabetem Braille'a.
Równolegle do prowadzonych robót budowlanych trwają prace projektowe dotyczące planowanych modernizacji pozostałych obiektów sanatoryjnych oraz rozbudowy całego kurortu o nowe obiekty.
