Napędy do bram. Jakie są rodzaje napędów do bram? Jakie parametry napędów są najważniejsze?

Napędy do bram decydują o wygodzie i bezpieczeństwie pracy bramy. Jak wybierać napędy do bram? Jakie napędy polecane są do bram skrzydłowych, a jakie napędy warto rozważyć do bram przesuwnych?

Napędy do bram skrzydłowych

Wśród napędów do bram skrzydłowych wyróżnia się mechaniczne i elektrohydrauliczne. W większości przypadków stosowane są pierwsze z nich: śrubowe, z tzw. łamanym ramieniem, i podziemne. Montowane są często nie tylko ze względu na cenę, lecz także niezawodność takich konstrukcji w naszych warunkach klimatycznych.

Dobierając napęd do bramy skrzydłowej, należy zwrócić uwagę na:

• długość skrzydła bramy,
• ciężar skrzydła,
• odległość osi zamontowanych zawiasów od krawędzi słupka,
• ilość miejsca potrzebnego do zamocowania siłownika.

Powyższe parametry mają kluczowe znaczenie oraz bezpośrednio decydują o długotrwałej i bezawaryjnej pracy bramy automatycznej. Warto zdawać sobie sprawę, że na sprawność i żywotność automatów do bram skrzydłowych ma także wpływ ograniczona przewiewność bramy narażonej na uderzenia silnych podmuchów wiatru. Skrzydła o całkowitym wypełnieniu stawiają większy opór niż te o konstrukcji przewiewnej. Dlatego w przypadku bram o ograniczonej przewiewności (np. z drewnianym wypełnieniem) warto dobrać mocniejszy siłownik.

Na rynku jest duży wybór siłowników do bram. Wśród nich są modele bazujące na konstrukcji śrubowej – to sprawdzone, trwałe i ekonomiczne rozwiązanie. Napęd ze śrubą, zarówno zabudowaną, jak i odkrytą, zapewni bezawaryjne działanie systemu. Maksymalny zakres dostępnych siłowników śrubowych to długość skrzydła do 7 m przy wadze do 600 kg. W napędach elektrohydraulicznych zamiast śruby zastosowano siłownik hydrauliczny o dużej trwałości i wytrzymałości. Sprawdzi się w bramach użytkowanych z dużą częstotliwością. Napędy elektrohydrauliczne są niestety droższe od tych z konstrukcją śrubową. Ponadto wymagają zamontowania zestawu grzałek, które utrzymają odpowiednią temperaturę cieczy roboczej podczas zimowych mrozów.

Podobnie jak siłowniki śrubowe, popularne są również napędy do bram z łamanym ramieniem. Konstrukcja ta pozwala na zastosowanie ich do automatyzacji bram zamontowanych na bardzo szerokich słupach. Maksymalna dopuszczalna głębokość odsadzenia zawiasów od krawędzi słupa to aż 45 cm. W przypadku słupków o dużych wymiarach zły dobór siłowników może skutkować brakiem całkowitego otwarcia bramy lub problemami z jej domknięciem. Wówczas konieczna byłaby modyfikacja konstrukcji słupa.

Zaletą zastosowania napędów z ramieniem łamanym jest ich stosunkowo prosty montaż, który, dzięki dołączonym do zestawu odpowiednim uchwytom mocującym, odbywa się właściwie bez użycia spawarki. Obecnie dostępne siłowniki pozwalają na uruchamianie skrzydła o długości do 3,5 m przy masie do 330 kg.

Ostatnią grupę napędów stanowią napędy podziemne – ze względu na swoje umiejscowienie z zewnątrz są praktycznie niewidoczne i najbardziej kosztowne. Taki napęd do bramy skrzydłowej zapewnia jej płynną i bezawaryjną pracę przez długie lata. Należy jednak pamiętać, że montaż napędów podziemnych jest bardziej skomplikowany oraz wymaga większej wiedzy i doświadczenia niż w przypadku śrubowych. Bardzo często wybór takiego urządzenia wymusza wprowadzenie zmian konstrukcyjnych w słupach.

Koniecznie trzeba także zapewnić odpowiednie odwodnienie siłownika. Zaletą zastosowania napędu do podziemnego montażu jest możliwość uzyskania pełnego otwarcia skrzydła – aż do 180°, podczas gdy standardowy siłownik śrubowy zagwarantuje 90°.

Napędy do bram przesuwnych

Wybór odpowiedniego napędu do bramy przesuwnej jest uzależniony od kilku czynników. Pierwsze kryterium to przeznaczenie bramy i częstotliwość jej użytkowania. Co to oznacza w praktyce? Parametry napędu stosowanego w bramie przemysłowej będą się znacznie różnić od tych dla siłownika służącego do obsługi przydomowej bramy wjazdowej.
Intensywność użytkowania tej pierwszej jest znacznie większa i przekracza 50 cykli na dobę. Z tego powodu należy dobrać napęd o dużym zapasie mocy. Dzięki temu automat posłuży przez długi czas, a brama będzie działać płynnie i bez zakłóceń. Bramy przydomowe z oczywistych względów nie wymagają tak dużej mocy.

Drugim kryterium, jakie należy wziąć pod uwagę podczas wyboru napędu do bramy przesuwnej, jest jej ciężar. Każdy rodzaj napędu może współpracować z bramą o określonej masie, która jest podana przez producenta automatu. Trzeba zatem uważnie zapoznać się ze specyfikacją danego modelu napędu. Ponadto, aby automat nie pracował na maksimum swoich możliwości, należy zachować zapas mocy na poziomie 30–40%, co w konsekwencji wydłuży okres jego eksploatacji.

Na działanie napędu mają również wpływ warunki atmosferyczne, a szczególnie sroga i mroźna zima. Gdy temperatura znacząco spada, smar w przekładniach gęstnieje, co z kolei zwiększa opór tarcia podczas pracy napędu. I tu również ma znaczenie wcześniej wspomniany zapas mocy. Automaty do użycia przydomowego powinny mieć moc umożliwiającą uruchomienie bramy o ciężarze 400–600 kg. Siłowniki do zastosowania przemysłowego mają moc odpowiednią do nadania ruchu bramie o ciężarze nawet do 3500 kg, przy uzyskaniu intensywności pracy do 200 cykli/dzień.

Współpraca napędu i bramy przesuwnej

Prawidłową i harmonijną współpracę napędu i bramy przesuwnej zapewnia przede wszystkim listwa zębata. Za jej pomocą ruch obrotowy koła zębatego jest zamieniany na ruch liniowy poruszającej się bramy. W zależności od potrzeb można zamontować listwę wykonaną z metalu lub tworzywa sztucznego. Różnią się one nie tylko rodzajem materiału, lecz przede wszystkim sposobem montażu. Jeżeli zależy nam na cichej pracy bramy, lepiej zastosować tę z tworzywa sztucznego, ale trzeba pamiętać, że wówczas ciężar bramy nie może przekroczyć 400 kg. Natomiast listwa metalowa jest bardziej wytrzymała, ale z kolei emituje nieco większy hałas. Warto też przestrzegać niepisanej zasady, by do siłownika z metalowym kołem zębatym zawsze używać listwy metalowej.

Napędy do bram - zasilanie

Przy wyborze konkretnego modelu napędu do bramy należy zwrócić uwagę na 2 kwestie:
1. sposób pracy automatu
2. napięcie zasilania silnika.

Napędy do bram z silnikami 230 V niejednokrotnie nie zwalniają podczas kończenia określonej sekwencji ruchu i są pozbawione regulacji prędkości. Dodatkowo pracują głośniej od modeli z silnikami 24 V, stosowanymi w nowoczesnych napędach. Poprzez łagodny start i zwolnienie przy zamykaniu zapewniają bezpieczeństwo i wygodę. Brama będzie pracować cicho i płynnie. Niezwykle ekonomiczna jest także funkcja stand-by, dzięki której centrala napędu przechodzi w tryb uśpienia, a tym samym oszczędza energię elektryczną.

Obecnie nowoczesna automatyka bram zapewnia możliwość odblokowania każdego modelu sterownika w przypadku wstrzymania dostawy prądu. Zazwyczaj służy temu specjalny kluczyk dołączany do zestawu wraz z napędem.

Napędy do bram - akcesoria dodatkowe

Niezależnie od tego, czy napęd jest dobierany do bramy skrzydłowej, czy przesuwnej, należy zapewnić bezpieczeństwo użytkowników i osób trzecich znajdujących się w obrębie pracującej bramy.

Fotokomórki – dają użytkownikom poczucie bezpieczeństwa. Zablokują lub odwrócą ruch bramy w momencie zlokalizowania przeszkody. Brak fotokomórek jest poważnym, często popełnianym błędem. Może spowodować napieranie poruszającej się bramy na przedmiot (np. samochód) i w konsekwencji jego porysowanie lub zniszczenie, czyli możliwe straty finansowe. Zestaw poprawnie zamontowanych fotokomórek umożliwi również zrealizowanie funkcji samozamknięcia bramy, tzn. po zadanym czasie zamknie się ona automatycznie, co zagwarantuje wygodę i bezpieczeństwo użytkownikom. Każda poprawnie zautomatyzowana brama, bez względu na to, czy jest nowa, czy zmodernizowana, powinna być zabezpieczona minimum dwoma zestawami fotokomórek.

Lampa sygnalizacyjna – wskazuje na ruch bramy, a tym samym poprawia bezpieczeństwo w obszarze poruszającej się bramy zarówno użytkowników, jak i osób trzecich. Jest niejednokrotnie pomijana przy montażu napędu, a to duży błąd. Nowe modele lamp tego typu są często wyposażone w wewnętrzną antenę, która wzmacnia zasięg pilota.

Nadajnik (czyli pilot) – przy wyborze tego urządzenia należy zwrócić uwagę na typ, czyli sposób kodowania sygnału. Starsze modele mają kod stały, zaś te nowszej generacji – dynamicznie zmienny oraz unikalny system rozpoznawania, co zwiększa stopień ochrony. Lepiej jest wybrać pilota z kodem zmiennym, ten ze stałym nie zapewnia bowiem pełnego bezpieczeństwa – nieuprawniona osoba może go z łatwością skopiować i włamać się na posesję.

Centrala sterująca – warto przeanalizować jej możliwości przy wyborze zestawu siłowników. Nawet jeśli te ostatnie będą bardzo dobre i wytrzymałe, nie spełnią swojego zadania przy słabej jakości centrali sterującej.
Nowoczesne modele powinny charakteryzować się prostotą, a zarazem być inteligentne i dbać o bezpieczeństwo użytkowników. Łączą one urządzenia peryferyjne za pomocą dwóch przewodów, diodami LED sygnalizują uruchomione funkcje, automatycznie zapamiętują położenia krańcowe bramy, a lampą potrafią wskazywać niesprawne działanie systemu, np. liczbą mignięć określają rodzaj błędu.

Tanie napędy do bram

Supermarkety i sklepy internetowe kuszą okazjami, oferując napędy do bram oraz piloty w niezwykle atrakcyjnych cenach. Istnieje jednak duże ryzyko, że tanie mechanizmy pochodzą od nieznanego producenta i nie są solidnie przetestowane i sprawdzone. Ponadto do automatu nieznanego producenta, choć o 20–30% tańszego, dużym i kosztownym wyzwaniem będzie zakup części zamiennych, sprowadzanych wyłącznie na zamówienie. Bardzo często fachowcy nie podejmują zbędnego ryzyka i odmawiają montażu zestawu o wątpliwej jakości.