Rodzaje tynków zewnętrznych i ich właściwości. Tynki zewnętrzne - cena
Tynki zewnętrzne i ich parametry muszą być dobrane do rodzaju podłoża, funkcji powłoki i oddziaływających na nią obciążeń. Poszczególne rodzaje tynków zewnętrznych różnią się parametrami technicznymi, a co za tym idzie właściwościami i możliwością zastosowania.
Jeżeli chodzi o metody wykańczania elewacji i sposoby ochrony przed negatywnym wpływem warunków atmosferycznych jest ich kilka. Spośród tynków zewnętrznych wyróżniamy te tradycyjne lub cienkowarstwowe. Wybór tynku na elewację zależy m.in. od konstrukcji ściany czy rodzaju podłoża.
Tynki zewnętrzne grubowarstwowe
Tynki zewnętrzne grubowarstwowe, zwane też tynkami tradycyjnymi uzyskuje się, mieszając piasek, cement, wapno i wodę. Można je przygotować samodzielnie, odmierzając składniki bądź kupić gotować mieszankę (jest łatwiejsza w nakładaniu i cechuje się lepszą wodoodpornością i paroprzepuszczalnością). Zwykle nakłada się je w 2 lub 3 warstwach. Pierwszą stanowi obrzutka, która poprawia przyczepność. Przed całkowitym jej związaniem nakłada się kolejną warstwę – wyrównującą. Trzecia warstwa wykonywana jest z gładzi przeznaczonej do malowania. Tynki grubowarstwowe nadal stosuje się je do wykańczania ścian jedno- i trójwarstwowych (nanosi się je bezpośrednio na mury) lub do renowacji starych tynków. Na gładkie ściany jednowarstwowe można nanosić je w wersji pocienionej (10 mm). Nie można ich stosować do ścian dwuwarstwowych, ponieważ ze względu na swoją wagę i grubość (gr. warstwy to ok. 2‒3 cm) za bardzo obciążają dany układ. Jeżeli chodzi o właściwości tynki zewnętrzne tradycyjne charakteryzują się dobrą paroprzepuszczalnością, są jednak mniej trwałe i wymagają malowania.
Rodzaje tynków zewnętrznych tradycyjnych:
- tynki cementowe ‒ są trudno obrabialne, ale charakteryzuje je wysoka wytrzymałość – zalecane są do stosowania w miejscach narażonych na uszkodzenia mechaniczne i zawilgocenie;
- tynki cementowo-wapienne ‒ są łatwiejsze do nakładania, cechuje je również większa paroprzepuszczalność, ale są mniej wytrzymałe i odporne na wilgoć niż cementowe;
- tynki wapienne ‒ obecnie są stosowane bardzo rzadko ‒ nie są zbyt odporne na uszkodzenia, za to nadają się do nanoszenia na stare tynki.
Tynki zewnętrzne cienkowarstwowe
Obecnie najpopularniejszą metodą wykańczania elewacji jest zastosowanie tynków elewacyjnych cienkowarstwowych. Pełnią one funkcję dekoracyjną, lecz głównym zadaniem tynków elewacyjnych jest ochrona ścian zewnętrznych. Faktura tynku cienkowarstwowego zależy od zawartego w nim kruszywa – ilości i rozmiaru ziaren. Na efekt końcowy wpływa bezpośrednio sposób nakładania i obróbki tynku. Oprócz tradycyjnych faktur (baranek, kornik) można też wykonać tynk, który do złudzenia będzie przypominał powierzchnię drewna, kamienia czy cegły.
Tynki zewnętrzne mineralne
Oferowane są jako sucha mieszanka do rozrobienia z wodą. Charakteryzuje je odporność na znaczne wahania temperatury i promieniowanie UV, wysoka trwałość, zwiększająca się wraz z upływem czasu, a także brak podatności na rozwój pleśni, alg i grzybów. Tynki mineralne wyróżnia największa nasiąkliwość i alkaliczność, mają one również najlepszą dyfuzję (nie ograniczają przepływu pary wodnej przez warstwę systemu ociepleń), co pozwala przegrodom oddychać. Takie właściwości pozwalają na ich stosowanie przy renowacji starych budynków, w których trzeba zapewnić odprowadzanie pary wodnej na zewnątrz, a także w systemach ociepleń opartych na wełnie mineralnej. Nie powinno się ich stosować na elewacjach w miejscach narażonych na uszkodzenia. Powierzchnie tynków mineralnych narażone są na powstawanie przebarwień związanych np. z nierównomiernym dozowaniem wody. Dlatego producenci oferują zwykle dwie wersje: pierwszą – wysoko hydrofobową białą (do stosowania bez dodatkowej warstwy farby), drugą – przeznaczoną do malowania. Tynki mineralne są najtańsze spośród tynków cienkowarstwowych ‒ ich cena to ok. ok. 50 zł/25 kg.
Tynki zewnętrzne akrylowe
Są to tynki gotowe do użycia, dostępne w bogatej palecie barw. Wyróżniają się wysoką elastycznością, przyczepnością oraz odpornością uszkodzenia mechaniczne. Tynki akrylowe mają niewielką nasiąkliwość, charakteryzują się jednak wysokim współczynnikiem oporu dyfuzyjnego (zatrzymują transport pary wodnej w przegrodzie), dlatego nie powinno się ich stosować na wełnę mineralną. Ich pH jest bliskie neutralnemu lub lekko kwaśne. Sprawdzają się w obiektach nowo wznoszonych i poddawanych termorenowacji (mury budynku nie mogą być jednak zawilgocone). Kolory mogą być dowolne (białe są znacznie tańsze niż kolorowe). Za 25 kg tynku akrylowego trzeba zapłacić od ok. 60 do 110 zł/25 kg.
Tynki zewnętrzne silikatowe
Mają postać masy gotowej do użycia. W porównaniu do tynków mineralnych mają mniejszą nasiąkliwość i podobną dyfuzję, sprawdzają się więc w systemach opartych na wełnie mineralnej. Ponadto są elastyczne, niepalne i wytrzymałe (cecha ta zwiększa się z upływem czasu). Stosunkowo wysoka alkaliczność może być powodem ograniczeń w zakresie kolorystyki ‒ oferowane są raczej w pastelowych kolorach. Tynki silikatowe mają odczyn zasadowy, dlatego są odporne na rozwój mikroorganizmów, sprawdzą się w miejscach narażonych na intensywną korozję biologiczną (budynki zlokalizowane blisko rzek, jezior czy lasów). Mają stosunkowo dużą nasiąkliwość. Podczas nakładania należy zwrócić szczególną uwagę na podłoża niejednorodne czy wilgotne oraz warunki atmosferyczne. Cena tynków silikatowych ‒ ok. 140-190 zł/25 kg.
Tynki zewnętrzne silikonowe
Często są uznawane za najlepsze spośród tynków cienkowarstwowych. Mają dobrą dyfuzję (nieco niższą niż tynki silikatowe) oraz niewielką nasiąkliwość (podobnie jak wyroby akrylowe). Wyróżnia je wysoka hrydrofobizacja (uzyskiwana na bazie żywic lub dodatków silikonowych), dlatego często określa się je jako samoczyszczące – zabrudzenia powstające na ich powierzchni są usuwane np. wraz z deszczem. Świetnie sprawdzają się jako wykończenie fasad budynków zlokalizowanych w centrach miast lub na terenach przemysłowych. Charakteryzuje je duża elastyczność, dzięki której elewacja nie jest podatna na rysy i pęknięcia. Ponadto tynki silikonowe są bardzo trwałe i odporne na starzenie pod wpływem promieniowania UV. To wszystko sprawia, że nie wymagają częstych zabiegów konserwacyjnych. Mogą być barwione na niemal każdy kolor i długo zachowują jego trwałość. Cena tynku to ok. 140-250 zł/25 kg.
Tynki silikatowo-silikonowe (siloksanowe, polikrzemianowe)
Są to masy silikatowe modyfikowane żywicą silikonową o dodatkowych właściwościach wiążących. Łączą w sobie właściwości zarówno tynków silikatowych (podwyższone pH i odporność na porastanie biologiczne) i silikonowych (właściwości samoczyszczące). Ponadto charakteryzują się dużą przepuszczalnością pary wodnej i dwutlenku węgla, wysoką elastycznością oraz trwałością kolorów. Są odporne na promieniowanie UV, kwaśne deszcze, wysoką i niską temperaturę oraz nagłe jej zmiany. Pozwalają ścianom oddychać, dlatego sprawdzają się przy renowacji starych zawilgoconych budynków oraz w obiektach znajdujących się w pobliżu terenów zielonych, zbiorników wodnych oraz w dużych miastach. Pokryte tynkami powierzchnie łatwo utrzymać w czystości, gdyż nie przyciągają kurzu. Koszt to ok. 120 (biały) ‒ 162 zł/25 kg.
Tynki zewnętrzne mozaikowe (kamyczkowe)
Specjalny rodzaj tynku dekoracyjnego (zwany również tynkiem szlachetnym lub marmolitem), który powstaje poprzez zmieszanie żywicy akrylowej lub silikonowo-akrylowej z różnobarwnymi kruszywami naturalnymi. Na rynku dostępne są również tynki mozaikowe z dodatkiem brokatu oraz te uzyskane z połączenia masy żywicznej z kruszywem syntetycznym o wybranym zabarwieniu (te są mnie odporne na działanie promieniowania słonecznego i warunków atmosferycznych). Tynki mozaikowe charakteryzuje wysoka elastyczność i odporność na uszkodzenia mechaniczne oraz ścieranie. Dodatkowo są one bardzo łatwe do utrzymania w czystości, sprawdzają się więc w intensywnie eksploatowanych miejscach, takich jak: ciągi komunikacyjne, strefy przyziemia i cokołów, ościeża drzwi itp. Tynk mozaikowy polecany jest do stosowania wewnątrz i na zewnątrz budynków. Cena waha się od 100 do nawet 200 zł/25 kg.
