Tynk gipsowy. Gdzie warto zastosować tynk gipsowy, jakie ma właściwości?
Tynk gipsowy to dobre podłoże pod farby, tapety i płytki ceramiczne. Zaletą tynku gipsowego jest paroprzepuszczalność. Dzięki dobrej izolacyjności termicznej ma dodatkowy wpływ na oszczędność energii cieplnej. Tynkarze cenią go przede wszystkim za walory praktyczne - łatwe, jednowarstwowe wykonanie i szybki czas schnięcia.
Tynk gipsowy na mokro
Tynk gipsowy wykonuje się techniką jednowarstwową, ostatecznie wykańczając powierzchnię. Wydajność prac jest wysoka. Zaletą tynku gipsowego jest także krótki czas wysychania i łatwość wygładzania. Podczas prac powstaje niewielka ilość odpadów. Gips doskonale wchłania i oddaje wilgoć, dzięki temu w pomieszczeniach tworzy się przyjazny mikroklimat.
Tynk gipsowy to gotowa, przygotowana fabrycznie mieszanka tynkarska. Jego główne składniki to: niezanieczyszczony gips wysokiej jakości, kruszywo kalibrowane (średnica do 1,2 mm) i dodatki uszlachetniające, takie jak np. plastyfikatory i opóźniacze.
Tynk gipsowy produkuje się w dwóch wersjach technologicznych:
- jako tynk maszynowy, który wykonuje się na budowach przy zastosowaniu specjalnych agregatów tynkarskich,
- jako tynki ręczny, polecany do prac remontowych z niewielkimi powierzchniami do otynkowania (do 50 m²).
Tynk gipsowy można stosować praktycznie we wszystkich pomieszczeniach, jednak o wilgotności nieprzekraczającej 70%. W domowych kuchniach czy łazienkach jak najbardziej, ale przykładowo w zakładach przetwórstwa żywności, na basenach pływackich, w łaźniach - już nie.
Tynk gipsowy - wydajność
Przy nakładaniu tynku gipsowego maszynowo, tynkowanie przebiega przeciętnie o 100% szybciej niż w technologii tradycyjnej. Do wykonania 100 m² tynku gipsowego wystarczą 43 godziny pracy, do wykonania 100 m² tynku tradycyjnego - 95 godzin.
Tynk gipsowy jest określany jako "ciepły". W przeciwieństwie do tynków cementowo-wapiennych ma bardzo niski współczynnik przewodzenia ciepła. Kształtuje się on w przedziale od 0,25 do 0,35 W/mK. Tworzy przytulną atmosferę w pomieszczeniu (gips dobrze chłonie i oddaje wilgoć), a zarazem - poprzez swoją dobrą izolacyjność termiczną - zmniejsza straty ciepła. Przy użyciu tynków gipsowych można bez trudu uzyskiwać gładkie, bardzo równe, dokładnie wykończone i bardzo estetyczne powierzchnie. Dopuszczalne obowiązujące normatywne odchylenia równości tynków wynoszą 2 mm na długości 2 m.
Tynk gipsowy szybko schnie (już po pierwszej fazie wysychania tynk uzyskuje wilgotność do 5,5% wagowo, podczas gdy pozostałe tynki 9,5-15%). Pełne wyschnięcie następuje po 10 - 14 dniach i zależy od grubości warstwy tynku, temperatury i wilgotności w pomieszczeniu. Po wyschnięciu jest odporny na ścieranie. Bez problemu można wbijać w niego gwoździe, nie odpryskuje.
Podstawowym składnikiem tynku jest gips (CaSO4 + 2H2O). Minerał ten zawiera dwie molekuły krystalicznej wody, które wyraźnie wpływają na podwyższenie odporności ogniowej tego materiału. Podczas ewentualnego pożaru uwalniają się one w formie pary wodnej i wydatnie spowalniają proces nagrzewania otynkowanego elementu. Otulina z tynku gipsowego pod względem ogniochronności jest równoważna otulinie betonowej.
Tynk gipsowy nie drażni skóry ludzkiej, ma taki sam jak ona poziom współczynnika pH i taką samą wielkość oporu dyfuzyjnego pary wodnej. Jego znaczna porowatość powoduje, że we wnętrzach utrzymuje się przyjazny klimat. Tynk wchłania nadmierną wilgoć i oddaje ją wtedy, kiedy poziom wilgoci w pomieszczeniu wyraźnie spada.
- Czytaj też: Tynki maszynowe. Jakie rodzaje tynków polecane są do nakładania maszynowego? Zalety tej metody
Tynk gipsowy - zalety
- prosta technika wykonania; w trakcie tynkowanie wykonywana jest tylko jedna warstwa, równa, ostatecznie wykończona na gładko - efektem dokładnie wykończone i bardzo estetyczne ściany,
- łatwe wykonanie tynku gipsowego - kiedy proces wiązania gipsu jest optymalnie dopasowany do najbardziej racjonalnego sposobu pracy tynkarza, a gips odznacza się równomierną jakością,
- uniwersalność stosowania - tynk gipsowy można stosować w: w kuchniach, łazienkach i piwnicach (poza pomieszczeniami, w których wilgoć występuje stale i w dużych ilościach),
- duża przyczepność, także do trudnych do tynkowania ścian i sufitów,
- tynk gipsowy jest elastyczny - na wytynkowanej powierzchni nie powstają pęknięcia,
- dobra izolacyjność termiczna - tynk gipsowy jest określany jako "ciepły", ponieważ w przeciwieństwie do tynków cementowo-wapiennych ma bardzo niski współczynnik przewodzenia ciepła λ = 0,25-0,35 W/(mK),
- wysoka ogniochronność - równoważna ogniochronności wyprawy betonowej, dobre podłoże pod powłoki (malarskie, tapety lub płytki ceramiczne),
- szybkie wysychanie - pełne wyschnięcie następuje po 10-14 dniach i zależy od grubości warstwy tynku gipsowego, temperatury i wilgotności w pomieszczeniu. Po wyschnięciu tynk gipsowy jest odporny na ścieranie, bez problemu można wbijać w niego gwoździe, nie odpryskuje,
- korzystny dla zdrowia - tynk gipsowy nie drażni skóry, ma takie samo jak ona pH i taką samą wielkość oporu dyfuzyjnego pary wodnej. Znaczna porowatość tynku powoduje, że w pomieszczeniach utrzymuje się przyjemny klimat.
Tynk gipsowy - zasady tynkowania, technika aplikacji
Przed przystąpieniem do tynkowania, trzeba zadbać o odpowiednie warunki podłoża, które powinno suche i czyste. Szczeliny pod instalacje elektryczne trzeba wypełnić, a elementy metalowe zabezpieczyć antykorozyjnie. Ściany z cegły czy pustaków należy zagruntować, wyrównując chłonność podłoża. Jeśli chcemy tynkować bezpośrednio na betonie, konieczne jest zastosowanie podkładu wzmacniającego przyczepność.
Jeśli zależy nam na gładkiej powierzchni odpornej na mikropęknięcia, nieprzeciętnej wydajności tynku gipsowego, radzącego sobie z błędami typu praca w pośpiechu lub spóźnianie się z wyrównywaniem łatą, trzeba zdecydować się tylko na produkt sprawdzony, dobrej jakości. Szczególnie gdy w grę wchodzą inwestycje, gdzie liczy się czas, a jednocześnie wysoka jakość wykończenia.
Tynk gipsowy można nakładać ręcznie, chociaż większość przygotowana jest z myślą o tynkowaniu większych metraży przy użyciu agregatu tynkarskiego.
Tynk gipsowy zaleca się nanosić poziomo, od góry ściany, mając na uwadze, że grubość warstwy nie powinna przekroczyć 25 mm. Dzięki specjalnej recepturze, materiał rozprowadza i wyrównuje się lekko za pomocą łaty tynkarskiej typu H. Jeśli pojawi się potrzeba nałożenia kolejnej warstwy, nie możemy dopuścić, aby poprzednia stwardniała i całkowicie związała lub wyschła (metoda „mokre na mokre”). Po ok. 90-120 min. od aplikacji ścianę trzeba wyrównać, używając łaty trapezowej, a następnie – po wstępnym stwardnieniu tynku – wygładzić metalową szpachlą.
Jednym z ostatnich etapów tynkowania jest zwilżenie ściany wodną mgiełką i przetarcie pacą gąbkową – aż powstanie tzw. mleczko gipsowe. Po krótkim czasie i zmatowieniu powierzchni tynku, wystarczy wygładzić ją długą metalową szpachlą i pozostawić do wyschnięcia.