Zielony dach w Parku Wodnym w Białce Tatrzańskiej

Wykorzystanie energii odnawialnej, zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do środowiska, oszczędność wody. To wszystko wpływa na ekologiczny charakter obiektu, będąc jednocześnie dowodem społecznej odpowiedzialności jego twórców.

Otoczenie Parku Wodnego w Białce Tatrzańskiej jest otoczeniem wiejskim w rozumieniu urbanistycznym, dlatego dla zachowania krajobrazowego i naturalnego otoczenia zdecydowano się na ukształtowanie bryły budynku Parku Wodnego "Termy Bania" w sposób, który w jak najmniejszym stopniu ingerowałby w istniejący krajobraz.

Przeczytaj także: Termy Bania - otwarcie

Przekrycia hal basenowych zaprojektowano ;na wzór naturalnego ukształtowania terenu podgórskiego z pokryciem dużej powierzchni tych hal dachem zielonym. Ze względu na obciążenia, możliwe było zastosowanie dachu zielonego ekstensywnego – porośniętego mchami, porostami, rozchodnikami itp. Ukończony dach swoim wyglądem ma przypominać teren naturalny.

Warstwy dachu zielonego

Opis układu warstw dachu zielonego systemu ZinCo (zaczynając od warstwy górnej):

• Mata rozchodnikowa
  Gotowa mata systemu ZinCo, porośnięta mieszanką roślinną na stabilizowanej osnowie z maty kokosowej produkcji GCL Sp. z o.o. Waga ok. 25,0 kg/m².
• Substrat ekstensywny mineralny 
   Substrat to podłoże mineralne dobrane specjalnie dla wymogów roślin ekstensywnych „Skalny Kobierzec” produkowane przez GCL Sp. z o.o. na licencji niemieckiej firmy ZinCo.
• Włóknina filtracyjna SF
  Termicznie wzmocniona włóknina wykonana z polipropylenu. Odporna na zniszczenie. Stosowana jako warstwa filtracyjna na elementach drenażowych ZinCo przy normalnych obciążeniach mechanicznych. Przepuszczalność wody: Q = 150 l/m² x s przy 10 cm słupa wody. Zatrzymuje drobne elementy mogące zamulić system drenażowy. Stosowana jest wyłącznie przy opaskach żwirowych wg rysunków. 
• Drenaż FLORATEC FS75
  Element drenażowy w dolnej części odprowadza nadmiar wody systemem kanałów; w części środkowej gromadzi wodę potrzebną do wzrostu roślin oraz zapewnia napowietrzanie systemu korzeniowego, formowany z polistyrenu z wgłębieniami gromadzącymi wodę, otworami wentylacyjnymi i dyfuzyjnymi oraz z dolnym systemem kanalików. Odporny na bitum. Stosowany do intensywnej i zwykłej uprawy roślin oraz pod nawierzchnie na przejściach i tarasach. Układany na styk lub zakładkę. Zdolność gromadzenia wody: ok. 25 l/m²  Wysokość: ok. 75 mm. 
• Mata chłonno-ochronna BSM 64
  Mata z polipropylenowych włókien syntetycznych, ze stabilizowaną wkładką nośną, stosowana jako warstwa ochronna folii chroniących przed korzeniami lub izolacji dachu przy zazielenieniu ekstensywnym. Gromadzi wodę i substancje odżywcze; odporna na bitum; biologicznie i chemicznie neutralna; odporna na rozdzieranie; wykonana z włókien sztucznych. Grubość: ok. 7 mm. Układana na zakład 10 cm. Klasa wytrzymałości: 3. Zdolność gromadzenia wody: ok. 7 l/m². Grubość: ok. 7 mm.  Ciężar: ok.650g/m².
• Folia przeciwkorzeniowa WSF 40
  Folie chroniące przed korzeniami, układane jako luźne lub zgrzewane pasma, chronią izolację dachu przed wnikaniem korzeni roślin. Wymagane przy izolacji bitumicznej. Należy uwzględnić odporność zastosowanych materiałów na inne produkty (np. odporność zwykłego miękkiego PCV na bitum). W razie potrzeby należy stosować warstwy rozdzielające.
  WSF 40 to odporna na rozrywanie wysokociśnieniowa folia polietylenowa do stosowania jako ochrona przed korzeniami, przede wszystkim przy ekstensywnym obsadzaniu dachów zielenią oraz do wykładania rynien. Odporna na korzenie, bitum, polistyren, kwas humusowy i olej. Nie zawiera środków zmiękczających, stabilizowana promieniami UV, nie przepuszcza pary (Sd > 200 m). Układana na zakład 20% (ok. 1,60 m). 
• Pas żwiru płukanego.
  Obwodowo wykonano pas szerokości 50 cm wzdłuż attyk, wokół wpustów, kominków i wyrzutni dachowych ze  żwiru płukanego 16-32 mm gr. 5 cm. W części dachu o spadku 13% stabilizowano żwir przed zsuwaniem za pomocą żywic. Oddzielenie od części zielonej systemową listwą typu ZinCoDP 120.  W pasie żwiru zainstalowano na wpustach dachowych studzienki kontrolne typu ZinCo KS5.  

Zobacz rysunki - przekroje detali

System nawadniający

 Dla utrzymania stałej wilgotności podłoża zastosowano automatyczne nawadnianie dachu linią kroplującą typu Rainbird.  Przewidziano kompletny system z liniami kroplującymi, studzienkami, zaworami, sterowaniem wraz z okablowaniem, oczujnikowaniem wilgotności i innymi materiałami niezbędnymi dla prawidłowego działania systemu. 

Wyprowadzenie wody na każdy taras:  średnica rury 1 cal, ciśnienie 3 atmosfery, wydatek wody 4m³/h.
Zasilanie elektryczne – 230V doprowadzone do przewidywanych miejsc instalacji sterowników (po jednym na taras lub jeden wspólny). 
Sterowniki połączone kablem niskoprądowym (24V) ze studzienkami z elektrozaworami i czujnikami deszczu. Studzienki (typu RainBird - RainCheck) umiejscowione w mało widocznych miejscach na tarasach (na każdy taras przypada min. jeden czujnik i jedna studzienka z elektrozaworami). 
Rodzaj urządzeń nawadniających – linie kroplujące z umiejscowionymi kroplownikami co 33 cm lub 40 cm.  Wszystkie stosowane złączki „typu skręcanego”, rury doprowadzające wodę do studzienki wraz ze złączkami do tych rur – z PN. 

Konstrukcja obiektu

Stropy wykonano jako monolityczne żelbetowe stropy płytowe, podparte punktowo słupami lub liniowo, ścianami, ryglami i krawędziami niecek. Stropodachy nad halami basenowymi , saunarium i strefą wejściową – jako stropodach z blachy fałdowej opartej na dźwigarach z drewna klejonego. Dźwigary te wraz z blachą fałdową i systemem stężeń tworzą konstrukcję nośną stropodachu.

Pozostałe elementy konstrukcyjne wykonano w następujący sposób: 

• monolityczne żelbetowe stopy fundamentowe: z betonu klasy C30/37 zbrojonego stal AIIIN.(B500SP)
• monolityczne żelbetowe ławy fundamentowe: z betonu klasy C30/37 zbrojonego stal AIIIN.(B500SP); miejscach ustawienia urządzeń o znacznym ciężarze płyty żelbetowe gr. 16 cm  z betonu C30/37 zbrojonego stalą AIIIN (B500SP)
• słupy i rygle piwnic: monolityczne żelbetowe słupy prostokątne lub okrągłe, z betonu zbrojonego stalą AIII
• ściany przenoszące napór gruntu: monolityczne żelbetowe  (beton C30/37 stal AIII N) ściany zamocowane w ławach  fundamentowych i podparte w poziomie  stropów międzykondygnacyjnych
• niecki basenowe wewnętrzne i zbiorniki technologiczne: żelbetowe wanny, których dno i ściany niecek  wsparte są na  słupach, ścianach lub podciągach podbasenia. Zapewnia to możliwość monitorowania dna i ścian niecki w trakcie eksploatacji. Tak skonstruowane są niecki wewnętrzne.
• niecki zewnętrzne: żelbetowe wanny, których dno spoczywa na odpowiednio przygotowanym podłożu; ściany tych niecek, dołem zamocowane są wspornikowo w płycie dennej
• ściany zewnętrzne: masywne ściany murowane z pustaków ceramicznych gr. 44cm  kl. 100 na zaprawie termoizolacyjnej marki M5; ściany żelbetowe z betonu C30/37 zbrojonego stalą AIIIN (B500SP)
• ściany na konstrukcji drewnianej: konstrukcję nośną ścian łukowych stanowią słupy z drewna klejonego klasy GL 30h
• ściany wewnętrzne konstrukcyjne: żelbetowe (beton C30/37 stal AIII N); z cegły silikatowej kl. 15 na zaprawie cementowo-wapiennej marki M5
• ramy żelbetowo drewniane (saunarium i hal głównych): poprzeczne ramy ze słupami żelbetowymi i ryglami łukowymi z drewna klejonego
• konstrukcja fasad szklanych: systemowe fasady na konstrukcji aluminiowej

Zobacz galerię 3 zdjęcia

Autor: ETC Architekci

Innowacyjna technika

W inwestycji zastosowano także inne proekologiczne rozwiązania. Rury GRE oraz pompy ciepła o mocy 1300 kW i 1380 kW z czynnikiem roboczym CO_²  to przykład zastosowania najnowszej techniki grzewczej. Wdrożenie tych technologii pozwala na zminimalizowanie korozyjności instalacji oraz na eksploatację wody o temperaturze 70 stopni Celsjusza, determinując jednocześnie wysoką efektywność wykorzystania energii geotermalnej.