Papa termozgrzewalna. Dobór papy termozgrzewalnej do pokrycia oraz zasady jej układania

Papa termozgrzewalna jest dobrze znanym materiałem izolacyjnym, stosowanym do wykonywania pokryć dachowych, izolacji fundamentów, hydroizolacji tarasów czy balkonów. Papa termozgrzewalna cieszy się coraz większą popularnością, zastępując papę tradycyjną, klejoną lepikiem.

W artykule:

• Papa termozgrzewalna - charakterystyka
• Jaka papa termozgrzewalna?
• Pokrycie wielowarstwowe z papy termozgrzewalnej
• Układanie papy termozgrzewalnej - warunku pracy
• Wentylacja dachu krytego papą termozgrzewalną

Papa termozgrzewalna - charakterystyka

Papa termozgrzewalna składa się z kilku warstw:

• posypki,
• górnej warstwy bitumu,
• osnowy nośnej,
• spodniej/dolnej warstwy bitumu,
• folii antyadhezyjnej.

Posypka w papie termozgrzewalnej
W papie termozgrzewalnej nawierzchniowej pełni funkcję ochronną przed nadmiernym nagrzewaniem i promieniowaniem UV. Nadaje poszyciu estetyczny wygląd i kolor. W papach podkładowych posypka tworzy warstwę zabezpieczającą przed sklejeniem się poszczególnych nawojów w rolce.

• Czytaj też: Jaka papa na dach? Rodzaje pap na dachy i ich właściwości
  

Warstwa bitumu w papie termozgrzewalnej
Często nazywany asfaltem. Umożliwia zgrzanie lub sklejenie papy do podłoża i między sobą. To głównie rodzaj zastosowanego bitumu oraz grubość warstw decydują o szczelności papy i jej parametrach hydroizolacyjnych. Wyróżniamy:

• asfalt oksydowany – charakteryzuje się najniższymi parametrami odporności termicznej; jego temperatura spływania wynosi 70ºC; w temperaturze 0ºC traci swoje właściwości elastyczne, stając się kruchym i łamliwym; jego wydłużalność równa się 0%,
• asfalt modyfikowany APP (ataktyczny polipropylen) – cechuje się temperaturą spływania 150ºC, a jego złamanie następuje dopiero w temperaturze poniżej -10ºC; wykonane z niego papy wyróżniają się dobrą elastycznością (do 5%) i wysoką wydłużalnością (do 400%),
• asfalt modyfikowany SBS (styren-butadien-styren) − ma temperaturę spływania do 120ºC, w zależności od stopnia modyfikacji jego temperatura łamania wynosi do -20ºC; charakteryzuje się bardzo wysoką elastycznością (do 65%) oraz wydłużalnością (do 2000%).

Papa termozgrzewalna - osnowa nośna
To ona stanowi „rusztowanie” dla warstw bitumicznych. Decyduje o wytrzymałości mechanicznej na rozciąganie lub przedarcie powłoki. Ze względu na użycie ognia w procesie zgrzewania przy tego rodzaju papach nie można wykorzystywać osnowy z tektury technicznej. Stosuje się materiały znacznie bardziej odporne na ogień, takie jak:

• welon szklany – ma najczęściej gramaturę 60 g/m², jest mało rozciągliwy (około 2,5%) i dość łamliwy; nie podlega gniciu i ma stosunkowo niewielką wytrzymałość na rozrywanie; w porównaniu do pozostałych osnów jest dość tani,
• tkanina szklana − zazwyczaj o gramaturze 200 g/m², jest mało rozciągliwa (około 2,5%), ale ma bardzo dużą wytrzymałość na rozrywanie, nawet do 1000 N/5 cm, dzięki czemu jest wyjątkowo stabilna wymiarowo,
• kompozyt poliestrowo-szklany − ma różne właściwości w zależności od proporcji składników; zazwyczaj charakteryzuje się stosunkowo dużą wytrzymałością na rozrywane, ale niewielką rozciągliwością,
• włóknina poliestrowa – odznacza się gramaturą od 140 do 250 g/m², jest bardzo rozciągliwa (do 65%), a zarazem wytrzymała na rozrywanie – nawet do 1000 N/5 cm.

Folia antyadhezyjna
Zabezpiecza papę termozgrzewalną przed sklejeniem się poszczególnych warstw w rolce.

Jaka papa termozgrzewalna?

Na decyzję o wyborze odpowiednich parametrów papy termozgrzewalnej, czyli rodzaju i grubości warstwy bitumu, oraz na właściwości danej osnowy nośnej wpływa typ podłoża (stabilne, niestabilne), a także miejsce zastosowania opisywanego produktu (dach, taras, piwnica, fundament). Papy termozgrzewalne w zależności od przeznaczenia dzielimy na:

• papy podkładowe − układane są bezpośrednio na podłożu, a ponieważ nie mają warstwy ochronnej wykonanej z posypki, wymagają zastosowania na nich papy nawierzchniowej; zabezpieczają również podłoże (styropian, deskowanie) przed bezpośrednim oddziaływaniem ognia w trakcie zgrzewania,
• nawierzchniowe − stanowią ostateczną warstwę ochronną, zgrzewane są do pap podkładowych; ich charakterystyczną cechą, umożliwiającą szybkie rozróżnienie papy nawierzchniowej od podkładowej, jest fabrycznie wykonany pas bez posypki, umieszczony wzdłuż dłuższego boku, który ułatwia zgrzanie ze sobą kolejnych wstęg papy,
• jednowarstwowego krycia − mogą być układane bezpośrednio na podłożu bez konieczności zastosowania papy podkładowej, choć jej użycie nie jest błędem; wzdłuż dłuższego boku mają, szerszy niż papy dwukrotnego krycia, nawierzchniowy pas pozbawiony posypki; aby zapewnić szczelność, wymagane są większe zakłady do zgrzewania,
• specjalne − zaliczamy do nich papy wentylacyjne, czyli z fabrycznie wykonaną perforacją, która w odpowiednim układzie i przy zastosowaniu dodatkowych elementów wentylacyjnych powoduje odprowadzenie wilgoci z podłoża.

Pokrycie wielowarstwowe z papy termozgrzewalnej

Jest to najczęściej spotykane rozwiązanie, zapewniające bardzo wysoką szczelność i trwałość powłoki. Układ taki sprawia, że nawet w przypadku uszkodzenia papy nawierzchniowej powłoka nie utraci szczelności ze względu na obecność papy podkładowej. Przy tego typu pokryciu układanych jest wiele warstw − co najmniej jedna podkładowa i nawierzchniowa. W zależności od podłoża można zastosować różne układy pap.

Ogólna zasada jest następująca: im trudniejsze i bardziej niestabilne podłoże, tym wyższe parametry techniczne obu pap − a w szczególności nawierzchniowej. W przypadku ocieplenia dachu styropapą, czyli styropianem fabrycznie laminowanym papą, używa się jej jako osłaniającej styropian przed ogniem, a nie jako papy podkładowej w rozumieniu wielowarstwowego pokrycia papowego. Co za tym idzie, na styropapie zamocowanej do podłoża za pomocą kleju lub łączników mechanicznych należy ułożyć papę podkładową, a następnie nawierzchniową. Jako paroizolację pod styropapę można zastosować folię paroizolacyjną ułożoną luzem na podłożu w przypadku mocowania mechanicznego lub papę zgrzewalną klasy np. V60 S30 zgrzaną do zagruntowanej dyspersyjną masą asfaltową powierzchni betonowej przy klejeniu klejem.

• Czytaj też: Lepik na zimno. Gdzie można wykorzystać lepik na zimno, jakie ma właściwości?

Innym rozwiązaniem jest wykorzystanie jako ocieplenia styropianu nielaminowanego papą. W takiej sytuacji można postąpić na wiele sposobów:

• warstwy poszycia w przypadku zastosowania paroizolacji z papy termozgrzewalnej zgrzanej do zagruntowanego podłoża mogą wyglądać następująco:

− styropian klejony za pomocą kleju + podkładowa papa samoprzylepna, a następnie termozgrzewalna nawierzchniowa,
− styropian mocowany łącznikami mechanicznymi, a następnie papa samoprzylepna i termozgrzewalna nawierzchniowa,
− styropian ułożony luzem, papa samoprzylepna i łączniki mechaniczne w zakładzie papy samoprzylepnej, a następnie termozgrzewalna papa nawierzchniowa;

• w przypadku zastosowania paroizolacji z folii paroszczelnej ułożonej luzem układ może wyglądać następująco:

− styropian mocowany łącznikami mechanicznymi, a następnie papa samoprzylepna,
− styropian ułożony luzem, papa samoprzylepna i łączniki mechaniczne w zakładzie papy.

Gdy dach ma być ocieplony twardą „dachową” wełną mineralną, podłoże i paroizolacja mogą wyglądać identycznie jak opisane powyżej. Jednak wełny mineralnej nie wolno kleić do podłoża, a należy zamocować mechanicznie przez papę ułożoną na wełnie. Wynika z tego, że papa jednowarstwowa lub podkładowa przy układzie wielowarstwowym musi być przeznaczona do mocowania mechanicznego.

Układanie papy termozgrzewalnej - warunki pracy

Optymalne warunki do układania papy termozgrzewalnej to 20ºC, bezwietrzna i bezdeszczowa pogoda. W naszym kraju warunki te występują niestety rzadko. Układanie papy na wilgotnej powierzchni lub podczas opadów mija się z celem – nie jest ona w stanie dobrze przykleić się do podłoża, a więc dach będzie przeciekał. Podczas silnego wiatru opanowanie płomienia palnika dekarskiego jest bardzo trudne, poza tym wiatr mocno schładza papę i podłoże, a osiągnięcie prawidłowego wytopu bitumu jest związane ze znacznie zwiększonym zużyciem gazu. Prace przy wysokich temperaturach są nie tylko bardzo męczące, ale również, ze względu na wysoką plastyczność bitumu, trudne technicznie. Graniczną dolną temperaturą przy układaniu pap oksydowanych jest 5ºC, dla pap SBS – 0ºC. Parametr giętkości w niskich temperaturach dotyczy pap już ułożonych, a nie rozwijanych z rolki i mocowanych do zmrożonego podłoża. Trzeba pamiętać także, że przy niskich temperaturach otoczenia rolki papy przeznaczone do montażu należy przechowywać przez co najmniej dobę w temperaturze pokojowej (20ºC) i transportować na dach bezpośrednio przed ich zgrzewaniem. Inaczej rozwijana z rolki papa popęka poprzecznie.

Wentylacja dachu krytego papą termozgrzewalną

Gdy w przypadku wykonywania remontów starych dachów płaskich pokrytych kilkoma warstwami papy z różnych powodów nie zrywa się starego pokrycia, należy zastosować papy wentylacyjne. Obecnie dostępnych na rynku jest ich kilka rodzajów, jednak najpopularniejsze są te na osnowie z welonu szklanego.

• Czytaj też: Prawidłowa wentylacja pokryć z papy

Stare pokrycie papowe należy naprawić, zagruntować, a następnie ułożyć na nim luzem papę wentylacyjną z zastosowaniem zakładów o szerokości 3−5 cm. Na tak przygotowanym podłożu zgrzewana jest papa podkładowa, a następnie nawierzchniowa lub nawierzchniowa jednowarstwowa. Podczas zgrzewania papy wzdłuż kalenicy dachu należy zamontować kominki wentylacyjne – po jednym na każde 40 do 60 m² połaci, które mają za zadanie odprowadzenie pary wodnej spod nowego pokrycia papowego.