Instalacja natynkowa krok po kroku. Jak można poprowadzić instalację natynkową?

Instalacja natynkowa obejmuje układane na wierzchu przewody kabelkowe na uchwytach, systemy prowadzone w rurach instalacyjnych na tynku oraz listwach naściennych, podsufitowych i podłogowych. Instalacja natynkowa jest w pełni widoczna i ze względów estetycznych musi być wykonana wyjątkowo starannie.

Spis treści

1. Instalacja natynkowa krok po kroku
2. Jakie przewody w instalacji natynkowej?
3. Instalacja natynkowa w listwach
4. Listwy przypodłogowe i przysufitowe w instalacji natynkowej

Instalacja natynkowa krok po kroku

Montaż instalacji natynkowej w listwach instalacyjnych w budynku mieszkalnym wiąże się z:

• trasowaniem,
• montażem listew i osprzętu,
• włożeniem przewodów,
• wykonaniem połączeń elektrycznych i sprawdzeniem poprawności montażu przewodów (kontrola ciągłości itp.),
• instalacją osprzętu,
• kontrolą działania instalacji.

Pierwszym krokiem montażu instalacji elektrycznej jest zawsze trasowanie jej przebiegu. Zaczynamy od wyznaczenia miejsca mocowania łączników, gniazd wtyczkowych, wypustów oświetleniowych, puszek łączeniowych i innego osprzętu, a następnie ustalamy, jak ma przebiegać droga łączących instalację przewodów.

Przy czym w przypadku instalacji natynkowej trzeba szczególnie starannie wyznaczyć ułożenie instalacji, ponieważ będą one w całości widoczne po zamontowaniu. Określa się tu dodatkowo punkty mocowania uchwytów instalacyjnych, które powinny być rozmieszczone równomiernie, a wszystkie zagięcia trasy wyprofilowane po łuku. Jeśli trasa instalacji jest narzucona przez projekt, trasowanie należy wykonywaćzgodnie z dokumentacją budowlaną i projektem technicznym instalacji elektrycznej.

W przypadku instalacji natynkowej należy mieć na względzie estetykę instalacji. Osprzęt nie może być zainstalowany chaotycznie – gniazda i łączniki powinny znajdować się na odpowiedniej (jednakowej dla poszczególnych grup) wysokości. W razie konieczności montażu kilku łączników czy gniazd trzeba je pogrupować i zastosować wspólną ramkę. Jeśli w pobliżu siebie występuje kilka puszek łączeniowych, należy je zainstalować w jednej linii pionowej lub ukośnej.

Jakie przewody w instalacji natynkowej?

Instalacje natynkowe obejmują układane na wierzchu przewody kabelkowe na uchwytach, systemy prowadzone w rurach instalacyjnych na tynku oraz listwach naściennych, podsufitowych i podłogowych.

Instalacje wykonane przewodami kabelkowymi mogą być prowadzone bezpośrednio na ścianie i/lub suficie. Tego typu instalacja jest w pełni widoczna i ze względów estetycznych musi być wykonana wyjątkowo starannie.

W instalacji natynkowej stosuje się przewody płaskie (typu YDYp) lub okrągłe (typu YDYo), które układa się bezpośrednio na ścianie lub specjalnych uchwytach dystansowych. Istnieje wiele odmian uchwytów do mocowania przewodów - do różnych podłoży i pomieszczen. Rozwiązanie to wykorzystywane jest w pomieszczeniach niemieszkalnych, gospodarczych oraz mieszkalnych typu industrialnego (tzw. loftach). W tym drugim przypadku takie instalacje często bywają stylizowane, wyeksponowane i stanowią integralny element wystroju wnętrza.

Instalacja natynkowa poprowadzona w rurach ułożonych na tynku ma podobne zastosowanie jak ta z wykorzystaniem przewodów kabelkowych. Jest przeznaczona do pomieszczeń suchych i przejściowo wilgotnych. Stosuje się w niej rury sztywne winidurowe, które mocuje się do podłoża za pomocą specjalnych uchwytów z tworzywa sztucznego (otwartych lub zamkniętych), rozmieszczonych w odległościach co ok. 80 cm na trasach poziomych i do 1 m na pionowych.

Rury stanowią dodatkową ochronę, można w nich układać zarówno przewody jednożyłowe, jak i wielożyłowe kabelkowe – średnica dobierana jest w zależności od przekroju. Pomocne w doborze są odpowiednie tabele zamieszczone na stronach internetowych producentów.

Instalacja natynkowa w listwach

Instalacje natynkowe prowadzone w listwach z tworzyw sztucznych często stosuje się w pomieszczeniach mieszkalnych. Najpopularniejsze są wersje ścienne, które odznaczają się prostotą instalacji oraz możliwością dostępu do przewodów na całej ich długości, co jest bardzo istotne zarówno przy montażu, jak i eksploatacji (np. podczas modernizacji czy naprawy).

Zbudowane są one z korytka mocowanego do ściany (za pomocą wkrętów z kołkami rozporowymi) oraz zapinanej na zatrzaski pokrywy. Liczba punktów mocowania listwy powinna być tak dobrana, aby ściśle przylegała do podłoża. Wewnątrz rozwiązań o większych gabarytach mogą się znaleźć wzdłużne przegrody ułatwiające rozdzielenie przewodów należących do różnych obwodów.

W listwach można układać przewody instalacji elektrycznej (jednożyłowe i wielożyłowe kabelkowe) oraz teletechnicznej – ich liczba zależy od parametrów (rodzaju, typu i przekroju) oraz powierzchni przekroju samej listwy. Dokonuje się tego po ich zamontowaniu wraz z osprzętem do podłoża, puszki rozgałęźne muszą być do nich dopasowane wymiarami.

Trasa instalacji natynkowej w listwach powinna być wykonana starannie. Szczególnie dotyczy to połączeń między listwami oraz ich końców dotykających osprzętu, które muszą być wykonane precyzyjnie, aby nie pozostały szczeliny.

Listwy przypodłogowe i przysufitowe w instalacji natynkowej

Listwy przypodłogowe stanowią standardowe wykończenie styku podłogi i ścian. Składają się zazwyczaj z profilu przykręcanego (np. wkrętami wraz z kołkami rozporowymi) lub przyklejanego do ściany oraz dopasowanej pokrywy.

W ich wnętrzu można prowadzić wiązkę przewodów. Listwy przypodłogowe w instalacji natynkowej stosuje się  do rozprowadzania przewodów elektrycznych do gniazd wtyczkowych oraz instalacji teletechnicznych. W tego typu systemach dostępny jest dopasowany kolorystycznie i wzorniczo osprzęt (np. natynkowe gniazda wtyczkowe, telewizyjne, internetowe) oraz wiele akcesoriów ułatwiających estetyczny montaż.

Na listwach przypodłogowych nie instaluje się puszek rozgałęźnych, a wszystkie ewentualne połączenia przewodów wykonuje w obudowach gniazd.

Listwy przysufitowe służą natomiast do wykończenia połączenia ściany i sufitu, są zazwyczaj przyklejane, a w ich wnętrzu można prowadzić przewody do zasilania źródeł światła lub teletechniczne, np. do instalacji alarmowej czy monitoringu.

Może zainteresuje Cię także:

• Instalacja podtynkowa - projekt i właściwy montaż
• Jak wykonać instalację wtynkową? Czym się różni od instalacji podtynkowej i natynkowej?
• Dobre praktyki układania instalacji elektrycznych
• BHP elektryka

Literatura:

1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. DzU z 2019 r., poz. 1186 z późn. zm.).
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. DzU z 2019 r., poz. 1065 z późn. zm.).
3. W. Dołęga, „Charakterystyka instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych”, „Elektroinstalator” 2017, nr 6.
4. W. Dołęga, „Rozdzielnice elektryczne w budynkach mieszkalnych”, „Sektor elektroenergetyczny 2016”.
5. W. Dołęga, „Wybrane aspekty projektowania instalacji elektrycznych w wielorodzinnych obiektach mieszkalnych”, „Elektroinstalator” 2013, nr 6.
6. S. Kołodziejczyk, „Instalacje elektryczne”, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2016.
7. S. Kołodziejczyk, „Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych”, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2017.
8. H. Markiewicz, „Instalacje elektryczne”, WNT, Warszawa 2014.
9. S. Niestępski, M. Parol, J. Pasternakiewicz, T. Wiśniewski, „Instalacje elektryczne – budowa, projektowanie i eksploatacja”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2011.
10. A. Wolski, K. Pazdro, „Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych w pytaniach i odpowiedziach”, WNT, Warszawa 2009.