Instalacja podtynkowa - projekt i montaż

W instalacji podtynkowej przewody prowadzi się w rurach osłonowych, które umieszcza się w całości pod tynkiem w bruzdach wykutych w ścianach budynku. Instalacja podtynkowa zaliczana jest do najbardziej pracochłonnych i kosztownych w związku z koniecznością kucia bruzd na całej długości trasy przewodów oraz otworów pod puszki rozgałęźne i osprzętowe.

Instalacja podtynkowa jak zaprojektować?

Instalacje elektryczne w budynku mieszkalnym powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zgodny z wymaganiami przepisów i norm z uwzględnieniem różnorodnych wymagań technicznych, eksploatacyjnych, ekonomicznych i innych. Wynikają one głównie z ustawy Prawo budowlane i najważniejszego aktu wykonawczego do niej – Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Obowiązujące przepisy nie określają jednoznacznie, w jaki sposób ma być poprowadzona instalacja elektryczna w budynku mieszkalnym w konkretnych warunkach. Projektant musi więc rozważyć wiele różnych czynników wpływających na prawidłowy sposób jej poprowadzenia.

Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych mogą być realizowane jako podtynkowe, wtynkowe lub natynkowe. Przy projektowaniu instalacji należy uwzględnić:

• technologia budowy, rodzaj i wielkość projektowanego budynku mieszkalnego oraz rodzaj i właściwości zastosowanych materiałów budowlanych,
• rodzaj i liczba zasilanych odbiorników energii elektrycznej,
• warunki środowiskowe,
• bezpieczeństwo przeciwporażeniowe i pożarowe,
• bezpieczeństwo obsługi,
• możliwość wykonywania przeglądów i napraw,
• możliwość rozbudowy,
• niezawodność,
• koszty instalacji.

Montaż instalacji podtynkowej

W instalacji podtynkowej przewody prowadzi się w rurach osłonowych, które umieszcza się w całości pod tynkiem w bruzdach wykutych w ścianach budynku. Instalacja podtynkowa zapewnia pełną ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz stosunkowo łatwą wymianę zniszczonych przewodów.

Przyznać jednak trzeba, że instalacje podtynkowe zalicza się do najbardziej pracochłonnych i kosztownych w związku z koniecznością kucia bruzd na całej długości trasy przewodów oraz otworów pod puszki rozgałęźne i osprzętowe. Najłatwiej je więc realizować w materiałach stosunkowo miękkich (np. gazobeton).

Jeśli nie jest to możliwe na całości trasy, np. w szczególnie twardych materiałach, lub gdy instalacja podtynkowa może osłabiać strukturę ścian, stosuje się ją na niewielkich odcinkach, w sytuacji gdy konieczne jest ograniczenie łatwego dostępu do przewodów (np. przyłącza czy wewnętrzne linie zasilające).

Do wykonania instalacji podtynkowej używa się rur instalacyjnych z tworzyw sztucznych, zarówno sztywnych, jak i giętkich. Głównie są to rury winidurowe sztywne i karbowane giętkie (tzw. wąż Peschla).  Przy czym ze względu na wygodę użytkowania i cenę znacznie częściej stosowane są te drugie.

W rurach można układać przewody jedno- i wielożyłowe kabelkowe, a ich średnice dobiera się w zależności od przekroju i liczby przewodów, które mają być do niej wciągnięte. Pomocne tu będą odpowiednie tabele zamieszczone na stronach internetowych producentów.

Montaż instalacji podtynkowej w budynku mieszkalnym wymaga:

• trasowania,
• wykucia bruzd,
• przejść przez ściany i otworów pod puszki,
• montażu rur instalacyjnych i puszek,
• wciągnięcia przewodów,
• wykonania połączeń elektrycznych,
• montażu osprzętu,
• kontroli poprawności jej działania.

Pierwszym etapem montażu instalacji elektrycznej jest zawsze trasowanie jej przebiegu. Należy wyznaczyć miejsca mocowania łączników, gniazd wtyczkowych, wypustów oświetleniowych, puszek łączeniowych i innego osprzętu, a następnie ustalić, jak ma przebiegać droga łączących je przewodów.

Oczywiście trasy przewodów mogą być sztywno narzucone wymogami projektu, wówczas trasowanie należy wykonywać zgodnie z dokumentacją budowlaną i projektem technicznym instalacji elektrycznej, uwzględniając konstrukcję budynku oraz zapewniając bezkolizyjność z innymi użytkowanymi w budynku.

Ważne jest również, aby przejść przez ściany i stropy było możliwie jak najmniej, a przez łazienki nie były prowadzone przewody zasilające inne pomieszczenia. Powinno się także dążyć do tego, aby długość  obwodów była jak najmniejsza, co nie może jednak wpływać na pogorszenie funkcjonowania instalacji.

Może zainteresuje Cię także:

• Dobre praktyki układania instalacji elektrycznych
• Instalacja natynkowa krok po kroku
• Jak wykonać instalację wtynkową?
• BHP elektryka

Literatura:

1. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. DzU z 2019 r., poz. 1186 z późn. zm.).
2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. DzU z 2019 r., poz. 1065 z późn. zm.).
3. W. Dołęga, „Charakterystyka instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych”, „Elektroinstalator” 2017, nr 6.
4. W. Dołęga, „Rozdzielnice elektryczne w budynkach mieszkalnych”, „Sektor elektroenergetyczny 2016”.
5. W. Dołęga, „Wybrane aspekty projektowania instalacji elektrycznych w wielorodzinnych obiektach mieszkalnych”, „Elektroinstalator” 2013, nr 6.
6. S. Kołodziejczyk, „Instalacje elektryczne”, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2016.
7. S. Kołodziejczyk, „Montaż i konserwacja instalacji elektrycznych”, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa 2017.
8. H. Markiewicz, „Instalacje elektryczne”, WNT, Warszawa 2014. 
9. S. Niestępski, M. Parol, J. Pasternakiewicz, T. Wiśniewski, „Instalacje elektryczne – budowa, projektowanie i eksploatacja”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2011.
10. A. Wolski, K. Pazdro, „Instalacje elektryczne w budynkach mieszkalnych w pytaniach i odpowiedziach”, WNT, Warszawa 2009.