Marketing światła
Dobra ekspozycja produktu korzystnie wpływa na sprzedaż. Przemyślany projekt oraz trafny dobór źródeł światła, ma decydujący wpływ na atrakcyjność prezentowanego towaru. Aby oświetlenie spełniało swoją funkcję, powinno być równomierne i mieć odpowiednie natężenie. W supermarketach wynosi ono zazwyczaj od 500 do 1000 luxów.
Podstawowe zadanie systemów oświetleniowych w sklepie, to zapewnienie odpowiedniej ilości światła i właściwej ekspozycji towarów. Jako oświetlenie główne najczęściej wykorzystuje się świetlówki liniowe. W mniejszych sklepach funkcję tę pełnią również świetlówki kompaktowe i żarówki halogenowe, w większych - lampy metalohalogenkowe. Aby oświetlenie spełniało swoją funkcję, powinno być równomierne i mieć odpowiednie natężenie. W supermarketach wynosi ono zazwyczaj od 500 do 1000 luxów. Zadaniem projektanta jest zapewnienie takiego oświetlenia. Jednak równie ważnym czynnikiem, o czym niestety często się zapomina, jest jakość światła. Pod tym pojęciem rozumiemy odpowiednio wysoki wskaźnik oddawania barw - Ra. W wielu sklepach wciąż używa się świetlówek niskiej jakości - tańszych, powodujących, że towar wygląda mało atrakcyjnie, jest "wyprany" z kolorów. Co więcej, źródła światła o niskim Ra mają również niekorzystny wpływ na samopoczucie klientów i pracowników sklepów. Dlatego też najnowsze normy dotyczące oświetlenia miejsc, w których ludzie przebywają przez dłuższy okres (PN-EN 12464-1), zalecają stosowanie źródeł światła o Ra przekraczającym 80. W miejscach, w których oddawanie barw jest szczególnie ważne, czyli np. w salonach odzieżowych, zalecane jest stosowanie źródeł światła o wskaźniku oddawania barw przekraczającym 90, co oznacza niemal idealne oddanie oryginalnych kolorów oświetlanych produktów. Wysoki wskaźnik oddawania barw charakteryzuje również coraz częściej stosowane lampy metalohalogenkowe, o wartości Ra wynoszącej ok. 95 i powiększonym wskaźniku oddawania barwy czerwonej, co ma szczególne znaczenie przy ekspozycji odzieży i kosmetyków. Ich popularność wynika ze zwartej budowy i wyjątkowo wysokiej skuteczności świetlnej.
Aby uatrakcyjnić ekspozycję, poza dobrej jakości oświetleniem głównym, stosuje się oświetlenie miejscowe. Korzystny efekt ma przykładowo podświetlenie ekspozycji czy półek z towarami akcentującym światłem żarówek halogenowych. Ważną rolę w ekspozycji towarów, szczególnie w supermarketach, gdzie oferuje się bardzo różnorodne produkty, jest dopasowanie do ekspozycji barwy światła. Najkorzystniejsze są świetlówki o temperaturze barwowej od 2700 K do 8000 K. Co to oznacza? Pierwsza wartość oznacza światło "ciepłe". Wytwarzające je świetlówki są przeznaczone w szczególności do oświetlania stoisk z pieczywem, serami, warzywami i owocami. Produkty te, wyglądają w "ciepłym" świetle świeżej i atrakcyjniej. Cieplejsze światło stosuje się również przy ekspozycji mebli, odzieży i kosmetyków. Świetlówki wytwarzające światło "dzienne" i "chłodne" znajdują zaś zastosowanie przy oświetleniu produktów mrożonych. Częściej stosuje się je również przy oświetleniu ogólnym dużych powierzchni, gdzie "dzienna" barwa światła korzystnie redukuje ewentualne zmęczenie klientów. Zakres temperatur barwowych świetlówek jest bardzo szeroki, dlatego też chcąc w najlepszy sposób uatrakcyjnić ekspozycję, powinniśmy szczególną uwagę zwrócić na wybór najlepszego rozwiązania. Przy wyborze oświetlenia warto wreszcie pamiętać o tym, że źródła światła dobrej jakości zapewniają wyraźnie mniejsze zużycie energii, a także wymagają rzadszej wymiany. Przykładowo, trwałość dobrych świetlówek oblicza się na 20 000 godzin.
Producenci oświetlenia stale pracują nad udoskonalaniem istniejących rozwiązań. W związku z tym, na rynku pojawiają się co kilka lat przełomowe technologie, które znajdują zastosowanie m.in. w handlu. Obecnie, coraz większą popularnością cieszą się rozwiązania wykorzystujące diody elektroluminescencyjne - LED. Stosuje się je m.in. do oświetlenia akcentującego i tworzenia specjalnych efektów przy ekskluzywnych ekspozycjach np. biżuterii czy elektroniki. Diody są wyjątkowo małe i charakteryzują się trwałością sięgającą od 30 000 do 100 000 godzin. Co szczególnie istotne przy oświetleniu dekoracyjnym, oświetlenie LED dostępne jest w wersjach wytwarzających światło o różnych barwach. Wykorzystanie diod LED wymaga zazwyczaj specjalnej instalacji, jednak obecnie na rynku dostępne są również moduły, które takiej instalacji nie wymagają. W przeciwieństwie do innych źródeł światła, diody nie nagrzewają się, więc znajdują zastosowanie do oświetlenia akcentującego wszelkich produktów wrażliwych na temperaturę. W przypadku większych sklepów i powierzchni handlowych zastosowanie znajdują systemy sterowania oświetleniem. Pozwalają one na optymalne wykorzystanie możliwości oświetlenia, zmianę natężenia, barwy i temperatury światła, w zależności od aktualnych potrzeb.
