Nowoczesne trasy kablowe – jak zapewnić bezpieczeństwo i trwałość instalacji elektrycznej?
Choć kable i przewody stanowią podstawę każdej instalacji, to odpowiednio zaprojektowana trasa kablowa gwarantuje ich właściwą organizację i bezpieczeństwo. Wybór odpowiedniego systemu prowadzenia tras kablowych wpływa na trwałość okablowania, ułatwia dostęp do instalacji i chroni ją przed uszkodzeniami mechanicznymi.
Spis treści
- Kanały instalacyjne
- Korytka kablowe i drabinkowe
- Rury osłonowe (peszle)
- Progi i najazdy kablowe
- Porównanie różnych systemów
Dostępne na rynku nowoczesne systemy kablowe zapewniają dość dużą elastyczność przy projektowaniu okablowania w różnego rodzaju budynkach. I choć najważniejsza powinna być kwestia bezpieczeństwa użytkowania instalacji, właściciel danego obiektu czy też zarządzający nim mogą mieć również dodatkowe oczekiwania względem systemu kablowego. Istotne z ich punktu widzenia mogą być np. estetyka prowadzenia kabli, koszty zaprojektowania i położenia instalacji czy zapewnienie jak największej trwałości okablowania.
W zależności od tych oczekiwań, ale również od warunków środowiskowych, jakie panują w danym budynku, jego konstrukcji czy ilości okablowania, optymalne rozwiązanie może być całkowicie inne.
Kanały instalacyjne
Kanały instalacyjne, zwane również kanałami kablowymi, służą do ułożenia w nich okablowania (najczęściej instalacji elektrycznych i telekomunikacyjnych). Jest to jedno z najczęściej spotykanych obecnie rozwiązań – zarówno w budynkach prywatnych, jak i obiektach przemysłowych czy użyteczności publicznej. Kanały instalacyjne są umieszczone w podłodze, na podłodze (odpowiednio w ziemi lub nad jej poziomem) lub na ścianie, występują w formie otwartej lub całkowicie zamkniętej. Wykonane są najczęściej z tworzyw sztucznych (PCV) lub stali (ocynkowanej lub nierdzewnej), a w zależności od danego miejsca – mogą być również wodoodporne, niepalne czy odporne na różne inne niekorzystne warunki.
Kanały mocowane na podłogach lub na ścianach to popularne rozwiązania ochronne stosowane do przewodów, które nie zostały schowane pod podłogą lub pod tynkiem. Ich zaletami są łatwość montażu, niewielka masa, dobre zabezpieczenie przed uszkodzeniami mechanicznymi, estetyczny wygląd i stosunkowo niewielki koszt. Najczęściej używa się kanałów wykonanych z PCV. Kanały kablowe umożliwiają też szybki dostęp do okablowania w celach serwisowych, wymiany lub rozbudowy instalacji o dodatkowe przewody.
Systemy podpodłogowe, czyli kanały umieszczone w podłodze to rozwiązanie, które zapewnia bardzo dobrą ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi, a także niekorzystnymi warunkami środowiskowymi. Schowane przewody zwiększają estetykę pomieszczenia i nie utrudniają poruszania się. Najczęściej takie rozwiązanie stosuje się w pomieszczeniach z podłogą betonową lub pokrytą wykładziną.
Ponieważ kanały podpodłogowe muszą mieć większą wytrzymałość, częściej są wykonane ze stali. Rozwiązanie to uzupełnione jest o puszki podłogowe lub kasety przelotowe, które umożliwiają wykonywanie rewizji i pozwalają na montaż osprzętu elektrycznego. Największą wadą systemu podpodłogowego jest problem z dostępem do kanału i jego rozbudowa. W przypadku takiego rozwiązania warto zawsze planować je więc z pewnym nadmiarem miejsca. Ewentualne modyfikacje w układzie instalacji, które będą wymuszały zmianę przebiegu okablowania, będą się wiązały z koniecznością przeprowadzenia większego remontu.
Korytka kablowe i drabinkowe
W obiektach przemysłowych i budynkach użyteczności publicznej popularnym rozwiązaniem są także podwieszane do ściany lub sufitu korytka kablowe, które umożliwiają poprowadzenie okablowania w otwartych konstrukcjach. Do ich największych zalet należy szybkość i łatwość montażu, duża elastyczność, jeśli chodzi o rozbudowę instalacji, łatwy dostęp do kabli i przewodów, a także odpowiednia wentylacja instalacji, co zmniejsza ryzyko jej przegrzewania się. Korytka kablowe wykonane są najczęściej ze stali lub tworzywa sztucznego. Przeważnie stosuje się korytka blaszane pełne, blaszane pełne perforowane lub siatkowe.
Korytka pełne, wykonane z blachy stalowej ocynkowanej lub nierdzewnej, charakteryzują się hermetyczną konstrukcją, która zapewnia dobrą ochronę przed kurzem czy wilgocią. Dlatego też stosuje się je głównie w pomieszczeniach o stosunkowo dużym zanieczyszczeniu, a także na zewnątrz, gdzie lepiej chronią przed niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych. Do tego mają dosyć dużą nośność. Ich największą wadą jest dość słaba wentylacja. Jeśli więc kwestia wentylacji odgrywa istotną rolę w danej instalacji, bardziej preferowanym rozwiązaniem będą korytka perforowane (z perforacjami na ściankach i/lub dnie korytka). Korytka te, poza lepszą cyrkulacją powietrza, mają też mniejszą masę. Otwory wentylacyjne mogą też służyć do mocowania do nich pojedynczych kabli lub wiązki kabli (nie trzeba wówczas wiercić dodatkowych otworów).
Najlepszą wentylację i odprowadzanie ciepła zapewniają korytka siatkowe, ale mają one najmniejszą nośność spośród rozwiązań korytkowych, a przy tym nie zapewniają żadnej ochrony przed zanieczyszczeniami (nawet przed większymi pyłkami). Umożliwiają łatwą zmianę przebiegu trasy dzięki zatrzaskowym połączeniom. Wystarczy tylko dobrać odpowiednie długości korytek i połączyć je przy pomocy dostępnych akcesoriów.
Nieco innym rozwiązaniem są drabinki kablowe, które można wykorzystać do poprowadzenia okablowania zarówno w pionie, jak i poziomie. Swoją nazwę zawdzięczają konstrukcji, która jest podobna do tradycyjnej drabiny. W zależności od liczby poprzecznych szczebli różna jest nośność tego rozwiązania (zwiększając ich liczbę, zwiększa się nośność konstrukcji). Korytka drabinkowe zapewniają również bardzo dobrą wentylację, można je stosować w pomieszczeniach o dużej wysokości, a sam montaż jest dość szybki. Ze względu na mniejszą estetykę tego rozwiązania stosuje się je głównie w obiektach przemysłowych.
Rury osłonowe (peszle)
W celu zapewnienia dodatkowej ochrony prowadzonym przewodom bardzo często stosuje się rury osłonowe, w tym rury karbowane tzw. peszle). Peszle są najczęściej produkowane z tworzyw sztucznych, takich jak PVC, polietylenu (PE) czy polipropylenu (PP), ale dostępne są również rozwiązania metalowe lub z dodatkowymi wzmocnieniami. W zależności od miejsca przeznaczenia konieczne może być także użycie np. peszli bezhalogenowych, niepalnych bądź odpornych na promieniowanie UV. Peszle można kłaść pod tynkiem lub natynkowo, a także na podłodze przez położeniem wylewki.
Ich największą zaletą jest dodatkowa ochrona uszkodzeniami mechanicznymi i działaniem niekorzystnych warunków zewnętrznych (np. wilgoci, wysokiej temperatury). Pozwalają też zachować porządek w trasach kablowych. Wykonane z tworzyw sztucznych i dodatkowo karbowane zapewniają większą elastyczność, co ułatwia prowadzenie okablowanie po łukach bez ryzyka uszkodzenia osłony (dla trwałości osłony zaleca się jednak zachowanie jak największych promieni).
Progi i najazdy kablowe
Nie w każdym obiekcie istnieje możliwość ukrycia kabli albo poprowadzenia ich wzdłuż ścian lub pod sufitem. Jeśli więc okablowanie zostało poprowadzone po podłodze i dodatkowo przecina ciągi komunikacyjne powinno zastosować się progi lub najazdy kablowe. Wykonane najczęściej z twardej mieszanki gumowej chronią przewody przed uszkodzeniami mechanicznymi. W zależności od potrzeby dostępne są różne rozwiązania – dostosowane do większej lub mniejszej ilości przewodów, o różnej wysokości i wytrzymałości na obciążenia. Progi i najazdy kablowe często są stosowane jako rozwiązania tymczasowe, na czas przeprowadzenia remontu lub innych prac, których celem jest optymalne poprowadzenie okablowania.
Porównanie różnych systemów
Wybór odpowiedniego systemu prowadzenia tras kablowych może zależeć od różnych czynników, dlatego zawsze należy dokonać odpowiedniej analizy. Istotne mogą być bowiem wymagania technologiczne, rodzaj budynku, kwestie estetyczne i budżetowe. Każde z dostępnych rozwiązań ma swoje zalety, ale i wady, które należy uwzględniać już podczas prac projektowych.
Kanalizacje kablowe są rozwiązaniem, które jest zalecane w przypadku instalacji, które muszą być odpowiednio zabezpieczone przed uszkodzeniami. Wymagają one jednak większych nakładów inwestycyjnych i często również bardziej skomplikowanego montażu. Nadają się do obiektów przemysłowych, centrów danych i większych biurowców.
Korytka kablowe to tańsza alternatywa dla kanałów kablowych. Są łatwiejsze w montażu, elastyczne (umożliwiają ich modyfikację), ale oferują mniejszą ochronę przed czynnikami zewnętrznymi. Sprawdzają się w biurach, magazynach i we wszystkich miejscach, w których kluczowy jest łatwy dostęp do okablowania.
Drabinki kablowe charakteryzują się dużą nośnością, co sprawia, że są idealne do większych instalacji. Mimo to ich montaż w ograniczonych przestrzeniach może być trudny.
Systemy w osłonach ochronnych są natomiast najlepszym wyborem w obiektach, w których panują trudne warunki środowiskowe, gdzie konieczna jest wysoka odporność na czynniki zewnętrzne. Często stosowane są również w pomieszczeniach, szczególnie narażonych na szkodliwe substancje chemiczne.
Wybór odpowiedniego systemu tras kablowych jest zadaniem, które wymaga rozważenia wielu różnych czynników, zarówno technicznych, jak i praktycznych. Optymalnie dobrane rozwiązanie zapewni niezawodność, bezpieczeństwo i elastyczność instalacji, co jest istotne przy projektowaniu każdej infrastruktury budowlanej. Jednocześnie nowoczesne rozwiązania zapewniają odpowiednią ochronę, co zwiększa ich trwałość, a dodatkowo mogą być całkiem estetyczne, co również ma znaczenie w wielu obiektach.
Autor: materiały prasowe Karimpol
Korzystając z energii OZE biurowiec, a tym samym jego użytkownicy, generują mniejszy ślad węglowy, co redukuje emisję zanieczyszczeń i ilość wytwarzanych odpadów.
