Przegląd instalacji elektrycznej w budynku wielorodzinnym. Jak powinno przebiegać sprawdzanie instalacji elektrycznej?
Przegląd instalacji elektrycznej to obowiązkowa kontrola, którą zgodnie z przepisami należy przeprowadzać raz na 5 lat. W jej ramach wykonuje się oględziny, pomiary za pomocą specjalistycznych urządzeń, próby eksploatacyjne oraz sprawdzanie ciągłości przewodów. Dowiedz się, dlaczego przegląd instalacji elektrycznej w mieszkaniu jest ważny i co grozi za jego brak.
Spis treści
- Na czym polega przegląd instalacji elektrycznej?
- Jak często przeprowadza się przegląd instalacji elektrycznej? Kto może go wykonać?
- Co powinien obejmować przegląd instalacji elektrycznej?
- Jak przygotować mieszkanie do okresowego przeglądu instalacji elektrycznej?
- Wskazania do remontu instalacji elektrycznej
- Jaka kara za nieaktualny przegląd instalacji elektrycznej?
Na czym polega przegląd instalacji elektrycznej?
Okresowe przeglądy instalacji w budynkach wykonuje się ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników – zapobieganie rozmaitym zagrożeniom i niebezpiecznym sytuacjom oraz zapewnienie stabilnego dostępu do mediów. Kontrole instalacji umożliwiają wczesne wykrycie ewentualnych usterek i szybkie wprowadzenie działań naprawczych oraz zapewniają bezpieczeństwo pod kątem zagrożeń pożarowych.
Przegląd instalacji elektrycznej i piorunochronnej dotyczy:
- stanu sprawności połączeń;
- osprzętu;
- zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń;
- uziemień instalacji i aparatów;
- oporności izolacji przewodów.
W ramach kontroli wykonuje się oględziny, pomiary za pomocą specjalistycznych urządzeń, próby eksploatacyjne oraz sprawdzenie ciągłości przewodów. Obowiązek przeprowadzania okresowego przeglądu instalacji elektrycznej wynika z przepisów prawa budowlanego, a konkretnie z art. 62. Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. nr 106 z 2000 r. poz. 1126 z późniejszymi zmianami). Zgodnie z ww. przepisami, zlecenie badania instalacji elektrycznej i piorunochronnej należy do odpowiedzialności właściciela lub zarządcy danego obiektu budowlanego.
Jak często przeprowadza się przegląd instalacji elektrycznej? Kto może go wykonać?
Prawo budowlane jasno określa, z jaką częstotliwością należy przeprowadzać kontrole obiektów budowlanych w czasie ich użytkowania oraz kto może tego dokonać. Zgodnie z Ustawą z dnia 7 lipca 1994 r., przegląd instalacji elektrycznej i piorunochronnej musi być wykonywany co najmniej raz na 5 lat.
Osoba dokonująca przeglądu powinna podać termin następnego badania w protokole pomiarowym. Jeśli jest to uzasadnione, dopuszcza się skrócenie okresu wymaganego przepisami, np. z uwagi na wiek instalacji, narażenie na czynniki zewnętrzne czy też złe wyniki poprzedniej kontroli.
W ustawie znajduje się również zapis, który mówi o tym, że kontrolę instalacji mogą przeprowadzić wyłącznie “osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych”. Ważne w świetle prawa będą zatem jedynie badania wykonane przez uprawnionych specjalistów (elektryków), posiadających świadectwa swoich kwalifikacji.
Na koniec pomiarów wszystkie dokumenty powinny zostać prawidłowo uzupełnione w formie protokołu przeprowadzenia przeglądu; a w razie konieczności – należy wdrożyć zalecone przez elektryka działania naprawcze.
- Polecamy: Cena instalacji elektrycznej 2025
Co powinien obejmować przegląd instalacji elektrycznej?
Czynności kontrolne w ramach obowiązkowego przeglądu instalacji elektrycznej nie mogą być dowolne. Wszystkie obszary podlegające badaniom są wyszczególnione w normie PN-HD 60364-6:2016-07 – Instalacje elektryczne niskiego napięcia.
Okresową kontrolę instalacji elektrycznej można podzielić na trzy etapy:
- oględziny;
- wykonanie prób i pomiarów;
- sporządzenie protokołu.
Oględziny to nic innego jak wizualne sprawdzenie stanu technicznego zainstalowanych urządzeń, poprawności montażu i doboru odpowiednich elementów instalacji pod kątem spełniania norm bezpieczeństwa oraz wykrycia widocznych uszkodzeń. Oprócz tego elektryk dokonuje oceny systemu zabezpieczającego przed porażeniem prądem, oceny urządzeń chroniących przed zapłonem i rozprzestrzenianiem się pożaru, a także stanu aplikacji sygnalizujących zmiany w instalacji. Ważną częścią oględzin jest sprawdzenie oznaczeń, schematów i ostrzeżeń, zabezpieczeń przed czynnikami zewnętrznymi oraz dostępu do urządzeń.
- Zobacz: Oświetlenie części wspólnych
Następnie specjalista przeprowadza próby i pomiary z wykorzystaniem narzędzi pomiarowych. W zakres tej części przeglądu wchodzą następujące testy:
- badanie rezystancji uziemień instalacji odgromowej;
- pomiar ciągłości przewodów ochronnych;
- sprawdzenie ochrony przeciwpożarowej;
- badanie rezystancji izolacji przewodów, kabli i urządzeń elektrycznych;
- pomiar rezystancji izolacji i uzwojeń transformatora;
- pomiar parametrów wyłączników różnicowo-prądowych;
- pomiary termowizyjne.
Podczas wykonywania pomiarów istotne jest zachowanie właściwej kolejności, aby wykryć wszystkie nieprawidłowości, a w razie potrzeby – powtórzyć test. Pozytywne zakończenie niezbędnych badań oznacza, że instalacja elektryczna działa w sposób prawidłowy i nie stanowi zagrożenia dla mieszkańców danego obiektu budowlanego.
Potwierdzeniem wykonania przeglądu instalacji elektrycznej jest protokół, na którym powinny znaleźć się m.in. dane dotyczące nieruchomości, pieczątka firmy przeprowadzającej przegląd, podpis elektryka, informacje dotyczące budynku i wyników kontroli. Dokument należy zachować, gdyż może być przydatny np. podczas ubiegania się o wypłatę ubezpieczenia w razie ewentualnej awarii.
- Przeczytaj także: Przeglądy okresowe budynków
Jak przygotować mieszkanie do okresowego przeglądu instalacji elektrycznej?
Należy pamiętać, że każdy właściciel mieszkania w bloku jest zobowiązany do tego, by umożliwić specjalistom przeprowadzenie okresowej kontroli instalacji elektrycznej. Wynika to bezpośrednio z art. 13 ust. 2 ustawy o własności lokali, a także z ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Aby ułatwić elektrykowi pracę i przyspieszyć całą procedurę, warto wcześniej odpowiednio się przygotować. Mowa tu o zapewnieniu łatwego dostępu do gniazd elektrycznych, rozdzielnicy i pozostałych widocznych części instalacji elektrycznej. W miarę możliwości zaleca się też udostępnić dokumentację techniczną. Przegląd instalacji elektrycznej (pod warunkiem, że jest ona prosta) w mieszkaniu zajmuje zwykle co najmniej 1 godzinę.
- Dowiedz się: Czy w bloku można założyć panele fotowoltaiczne?
Wskazania do remontu instalacji elektrycznej
Pomiary i oględziny instalacji elektrycznej w mieszkaniu wykonywane są m.in. po to, aby sprawdzić, czy instalacja jest w dalszym ciągu bezpieczna i zdatna do użytkowania. Może się okazać, że elektryk stwierdzi występowanie różnych nieprawidłowości i zaleci wymianę przewodów i/lub urządzeń elektrycznych. Nie wolno tego bagatelizować. O potrzebie wymiany instalacji elektrycznej w mieszkaniu mogą świadczyć także następujące oznaki:
- lokal znajduje się w starym budynku, w którym od dawna nie wymieniono instalacji;
- często dochodzi do nieuzasadnionego wybicia bezpieczników;
- w przeszłości nastąpiło przeciążenie instalacji.
- Zobacz też: Zabezpieczenia ppoż. instalacji fotowoltaicznych
Jaka kara za nieaktualny przegląd instalacji elektrycznej?
Niezastosowanie się do obowiązku przeprowadzania okresowych przeglądów instalacji elektrycznych grozi poważnymi konsekwencjami. Właściciel lub zarządca nieruchomości może podlegać karze grzywny do 5 tys. zł. W skrajnych sytuacjach, jeżeli w wyniku awarii instalacji dojdzie do porażenia prądem czy pożaru, osobom odpowiedzialnym może grozić nawet odpowiedzialność karna. Oprócz tego, trzeba pamiętać, że ważny protokół potwierdzający wykonanie przeglądu instalacji elektrycznej stanowi podstawę do ubiegania się o wypłatę ubezpieczenia w razie zniszczeń związanych np. z przepięciem czy zwarciem instalacji. W przypadku braku ww. dokumentów ubezpieczyciel ma prawo odmówić wypłaty odszkodowania.
Autor: AnnaNahabed / iStock / Getty Images Plus
