Złe oświetlenie
Międzynarodowe badania wykazały, że światło fluorescencyjne, a w szczególności efekt stroboskopowy, powstający w wyniku stosowania standardowych stateczników pracujących z częstotliwością sieci, wespół z innymi negatywnymi czynnikami (np. komputery, klimatyzacja), wywiera szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka i stanowi zespół czynników wywołujących tzw. Syndrom Chorego Budynku.
Projektowanie oświetlenia środowiska pracy wymaga od architektów, konsultantów i projektantów właściwego podejścia. Powszechnie stosowane sztuczne oświetlenie
wpływa na zdrowie, samopoczucie i produktywność człowieka. Międzynarodowe badania wykazały, że światło fluorescencyjne, a w szczególności efekt stroboskopowy, powstający w wyniku stosowania standardowych stateczników pracujących z częstotliwością sieci, wespół z innymi negatywnymi czynnikami (np. komputery, klimatyzacja), wywiera szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka i stanowi zespół czynników wywołujących tzw. Syndrom Chorego Budynku.
Na wykresie poniżej przedstawiono wyniki badań stanu zdrowia pracowników biurowych przeprowadzonych przez Instytut Ergonomii w Berlinie. Ponieważ wyniki badań potwierdzają, że większość pracowników uważa światło za źródło stresu i napięć, uzasadnione jest twierdzenie, że dolegliwości te powodowane są przez złej jakości oświetlenie, czyli w efekcie przez aktualnie obowiązujące normy aprobujące ten stan rzeczy.
Problemy pracowników mające swoje podłoże w niskiej jakości oświetlenia często są traktowane marginalnie w porównaniu z innymi problemami występującymi w miejscu pracy. Skargi pracowników bywają zwykle nagłaśniane jedynie na wniosek związków zawodowych, lub innych organizacji pracowniczych.
Wzrost problemów wywoływanych oświetleniem stanowisk pracy w przypadku wykorzystywania komputerów ma potwierdzenie w badaniach przeprowadzonych w wielu krajach. Ponieważ wykorzystanie komputerów w pracach biurowych wzrosło z 60% w 1993 roku do 85% w 1996 roku, dlatego tradycyjne podejście architektów do projektowania pomieszczeń biurowych musi obecnie zastać zdefiniowane na nowo. Pomieszczenia biurowe muszą być projektowane dla stanowisk do pracy z komputerem. Należy, bowiem pamiętać, że komputery stają się wszechobecnym czynnikiem wpływającym na warunki środowiska pracy. Średni czas pracy przy komputerze także ulega wydłużeniu.
Oba te czynniki sprawiają, że pracownicy intensywnie odczuwają negatywny wpływ źle zaprojektowanego oświetlenia stanowisk pracy. Wiąże się to głównie z występowaniem dolegliwości wzroku nasilających się wprost proporcjonalnie do wydłużenia czasu pracy przy komputerze.
Kłopoty ze wzrokiem nie powinny nikogo dziwić, jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że podczas dnia pracy przy komputerze wzrok przenoszony jest z dokumentu na klawiaturę i monitor średnio ponad 10000 razy. Każda operacja zmusza oko do dostosowania się do innych warunków widzenia.
Wyniki badania przeprowadzonego przez Ministerstwo Obrony Wielkiej Brytanii w 1991 r. na grupie reprezentatywnej 3000 osób, wyselekcjonowanej przez London School of Economics pokazały, że 38% badanych wskazywało na złe oświetlenie jako przyczynę wielu dolegliwości i złego samopoczucia. Liczba wskazujących oświetlenie jako przyczynę złego stanu zdrowia wzrosła do ponad 50% w przypadku osób pracujących przy komputerach.
Oprawy z panelami polaryzującymi
Jednym z rozwiązań poprawiających warunki pracy może być dobór właściwego źródła światła odpowiadającego fizjologii i psychice człowieka. Oko człowieka i jego system nerwowy są optycznie i fizjologicznie przystosowane do światła słonecznego, dlatego oświetlenie sztuczne powinno imitować światło naturalne tak dalece, jak tylko na to pozwala współczesna technologia.
Nowością w technice oświetleniowej są oprawy z panelami polaryzującymi których elementami są:
- wielosoczewkowy panel polaryzujący Optika, opatentowany w Wielkiej Brytanii przez firmę Clearvision Ltd., który naśladuje działanie atmosfery ziemskiej na przepływające przez nią światło słoneczne, polegające na redukcji olśnienia bezpośredniego i pośredniego;
- świetlówki pełnowidmowe o barwie światła dziennego ( 6000 - 6500o K ), oddające barwy w otoczeniu w 98%;
- wysokoczęstotliwościowe stateczniki elektroniczne najnowszej generacji.
Stosowanie opraw oświetleniowych z panelami polaryzującymi zapewnia:
a) zwiększenie wydajności pracy
- czas potrzebny pracownikom do wykonania swoich zadań ulega skróceniu dzięki ogólnej poprawie warunków widzenia - brak jasnych plam, brak bezpośredniego olśnienia od źródeł światła, równomierny rozsył światła;
b) redukcję stresu
- światło świetlówek pełnowidmowych o barwie dziennej nie powoduje wytwarzania we krwi hormonów stresu, a wyeliminowanie buczenia stateczników i migotania świetlówek ma pozytywny wpływ na samopoczucie;
c) podwyższony kontrast
- istotny przy czytaniu i innych pracach, gdzie ważne jest różnicowanie elementów; 15% wzrost natężenia oświetlenia daje 1% wzrost kontrastu przy zwykłym oświetleniu, natomiast dobry panel polaryzujący średnio daje wzrost kontrastu o 7-8%;
d) oszczędność energii
- dzięki zastosowaniu nowoczesnych stateczników elektronicznych można osiągnąć oszczędności energii do 60% i więcej - w przypadku stateczników regulowanych;
e) doskonałe oddawanie barw
- świetlówki pełnowidmowe o temperaturze barwowej 6000-6500o K mają współczynnik oddawania barw, Ra>95, co pozwala na wierne postrzeganie kolorów w oświetlonym otoczeniu.
Produkt wprowadziła na rynek firma Aga Light.