Armatura sanitarna. Jak dobierać odpowiednią armaturę sanitarną do funkcji budynku?
O ile armatura sanitarna dla biur zawsze ma te same wymagania, o tyle sanitariaty lub myjnie dla pracowników produkcyjnych różnią się od siebie w zależności od działalności firmy. Pomieszczenia sanitarne, a więc także armatura, wymagają też kompleksowej obsługi i specjalistycznej konserwacji.
W sanitariatach publicznych spotyka się różnego rodzaju ograniczenia, które nie występują w warunkach mieszkaniowych. Im liczniejsza załoga biura lub hali przemysłowej, tym więcej instalowanej armatury sanitarnej o odpowiednich wymaganich. Wiąże się to z problematyką oszczędności wody, konserwacji (oszczędność czasu przy dużej liczbie urządzeń), odporności armatury sanitarnej na wandalizm (ukryte mocowania, instalacja podtynkowa, brak możliwości zaczepienia), higieny itp.
Trzeba też pamiętać, że jeśli wśród pracowników są osoby niepełnosprawne, należy tak zaprojektować pomieszczenia higieniczno-sanitarne i dobrać armaturę sanitarną, by uwzględniały zasady projektowania uniwersalnego i zapewniały wszystkim użytkownikom komfort i swobodę.
Armatura sanitarna - wymagania dla biur
W sanitariatach przeznaczonych dla pracowników biurowych można bardziej skupić się na designie, bezpieczeństwie i higienie. Do ich wyposażenia polecana jest armatura sanitarna elektroniczna, np. wysoka – do umywalek nablatowych lub częściowo zabudowanych, która spełnia wszystkie wymagane parametry armaturydo miejsc publicznych: oszczędność wody, odporność na wandalizm, łatwą instalację i prostą konserwację.
Armatura sanitarna - wymagania dla hal produkcyjnych
W wielu zakładach produkcyjnych wymagane są wysokie standardy higieny na stanowisku pracy, np. w przemyśle spożywczym czy farmaceutycznym. Przed wejściem na halę produkcyjną pracownicy najczęściej korzystają ze śluz higienicznych i powinno się je wyposażyć w urządzenia do czyszczenia, suszenia i dezynfekcji rąk. Sprawdzi się tu najbardziej higieniczna armatura sanitarna – elektroniczna i czasowa – montowana na ścianie lub ściance umywalki, z którą dłoń nie ma kontaktu ani przed, ani po umyciu rąk. Innym, równie skutecznym rozwiązaniem jest zainstalowanie armatury sanitarnej czasowej uruchamianej kolanem lub stopą, co także eliminuje jej dotykanie.
Higieniczne wyposażenie dopełniają elektroniczne dozowniki mydła i suszarki do rąk. Trzeba też pamiętać, że w przypadku bezdotykowej armatury sanitarnej nie ma możliwości bezpośredniej regulacji temperatury. Wówczas należy zamontować centralny mieszacz termostatyczny, który dostarczy wodę w stałej i bezpiecznej dla użytkownika temperaturze.
Jeśli pomieszczenia sanitarne wyposażone są w natryski, pisuary i WC, również należy brać pod uwagę armaturę sanitarną czasową, gwarantującą delikatne uruchamianie, odporność na wandalizm oraz automatyczne zamknięcie wypływu, aby uniknąć marnotrawienia wody. W pisuarach i WC także znajdzie zastosowanie elektroniczna armatura sanitarna. Jednym z rozwiązań umożliwiających racjonalizację zużycia wody przy jednoczesnej gwarancji optymalnej higieny jest np. podtynkowy „inteligentny” zawór do pisuaru, który rozpoznaje intensywne okresy użytkowania i automatycznie dopasowuje spłukiwanie do częstości użycia.
Przy dużej frekwencji ilość zużywanej wody jest zredukowana tak, aby opłukać jedynie miskę pisuarową pomiędzy dwoma korzystającymi osobami (spłukiwanie uruchamia się po oddaleniu się użytkownika). Na koniec intensywnej aktywności użytkowników następuje dodatkowe spłukiwanie, aby ją całkowicie wyczyścić. Tego typu armatura sanitarna nie wymaga kontaktu z dłonią, co zapobiega przenoszeniu bakterii. Ponadto spłukiwanie okresowe pozwala ograniczyć proliferację (namnażanie się) bakterii oraz odnawia poziom wody w syfonie, a tym samym ogranicza nieprzyjemne zapachy. Jest to bardzo istotne, zwłaszcza w sanitariatach, z których korzysta wielu pracowników.
Armatura sanitarna a oszczędność wody
Wybierając armaturę sanitarną do pomieszczeń sanitarnych w biurach czy obiekcie przemysłowym, trzeba również uwzględnić – poza funkcjonalnością – parametry urządzeń, które zagwarantują spełnienie takich kryteriów jak oszczędność wody czy odporność na wandalizm. Podczas certyfikacji budynków (np. według systemów LEED lub BREEAM) uwzględnia się gospodarkę wodą w obiekcie oraz porusza kwestię oszczędzania wody pitnej.
Na rynku dostępne są rozwiązania pozwalające walczyć z marnowaniem wody przez użytkowników. Pierwszym z nich jest czasowa armatura sanitarna. Automatyczne zamknięcie czasowe ogranicza ryzyko nadmiernego i zbędnego zużycia wody przez zaniedbanie.
Czas wypływu jest podzielony (np. 7 sek. – umywalka, 30 sek. – natrysk) i zapobiega marnowaniu wody podczas namydlania rąk lub ciała. Drugim sposobem na jej oszczędzanie jest armatura elektroniczna. Automatyczne zamknięcie od momentu zabrania rąk z pola detekcji sprawia, że czas wypływu zostaje zredukowany do niezbędnego minimum (moczenie, spłukiwanie). Wśród dostępnych rozwiązań elektronicznych są takie, które umożliwiają nawet 90-procentową oszczędność wody w porównaniu z armaturą klasyczną. Zarządzający obiektem, optymalizując koszty związane ze zużyciem wody, powinien jednocześnie zapewnić optymalny komfort użytkownikom. Może w tym pomóc np. armatura umywalkowa z sitkiem wypływowym nastawionym na 3 l/min bez względu na ciśnienie (to rozwiązanie opatentowała firma Delabie). W przypadku armatury do natrysków wypływ jest nastawiony na 6 l/min dzięki zintegrowanemu w wylewce natryskowej ogranicznikowi wypływu.
Armatura sanitarna odporna na wandalizm
Rozróżnia się dwa rodzaje wandalizmu: zamierzony i niezamierzony. Rozwiązaniem przeciwdziałającym temu pierwszemu jest podtynkowa lub zaścienna instalacja urządzeń, które dzięki ich zabudowaniu pozostają poza zasięgiem użytkownika.
W miejscu pracy częściej zdarzają się przypadki wandalizmu niezamierzonego. Może to być niszczenie urządzeń przez użytkowników, nierozumiejących ich działania lub niezadowolonych z niego, na przykład uderzają oni w zawór czasowy, ponieważ nie wypływa z niego wystarczająca ilość wody lub czas wypływu jest zbyt krótki, albo w przypadku elektronicznej armatury sanitarnej – system uruchamiania został nieprawidłowo wyregulowany. Aby zapobiegać takim sytuacjom, warto wykorzystać systemy elektroniczne integrujące regulację i czas wypływu lub czasowe z wytrzymałym mechanizmem, którego czas wypływu pozostaje niezmienny po długim użytkowaniu.