Dobra izolacja termiczna to tańsze ogrzewanie
W nowych domach w Niemczech energii zużywa się do 100 kWh, a w Szwecji do 60 kWh. Zużycie energii potrzebnej do ogrzania budynków oddanych do użytku w naszym kraju do 1985 r. średnio rocznie wynosiło 240-380 kWh/m2, w budynkach z lat 1986-92 do 200 kWh/m2, a w budynkach oddanych w ostatnich latach - do 160 kWh/m2. Warto zauważyć, że przed rokiem 1985 powstało prawie 70% obecnych zasobów mieszkaniowych, w tym do roku 1945 - około 30%! Według badań opracowanych na potrzeby audytów energetycznych, tylko około 4% budynków w Polsce zużywa poniżej 200 kWh/m2 na rok.
Nieszczelne okna, brak ocieplenia ścian i ciepło ucieka
Popyt na energię w budynkach mieszkalnych jest w Polsce prawie trzykrotnie wyższy, niż w krajach zachodnich o zbliżonych warunkach klimatycznych. Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że większość budynków powstawała bez troski o ekonomiczne zużywanie ciepła, zabrakło mechanizmów wymuszających jego oszczędność. 50% całej zużywanej energii w naszym kraju przypada na wytwarzanie ciepła do ogrzewania mieszkań i wody. Niepokojąco duża jest przy tym ilość emitowanych z tego powodu szkodliwych substancji, w tym szczególnie dwutlenku węgla. Kwestia docieplania budynków jest koniecznością integralną częścią etapu projektowania i planowania. Za przykład może posłużyć fakt, że w polskim mieszkaniu na 1m2 zużywa się kilkakrotnie więcej energii, niż w krajach północnej Europy, gdzie klimat jest ostrzejszy. Ciepło umyka przez: nieszczelne okna, przestarzałe węzły ciepłownicze oraz z powodu braku ocieplenia zewnętrznych ścian budynków.
Ocieplanie: warunki techniczne
Od roku 1998, zgodnie z rozporządzeniem MSWiA w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, zużycie energii do ogrzewania powinno być znacznie niższe i nie przekraczać 160 kWh/m2. Dla przykładu w nowych domach w Niemczech energii zużywa się do 100 kWh, a w Szwecji do 60 kWh. Zużycie energii potrzebnej do ogrzania budynków oddanych do użytku do 1985 r. średnio rocznie wynosi 240-380 kWh/m2, w budynkach z lat 1986-92 do 200 kWh/m2, a w budynkach oddanych w ostatnich latach - do 160 kWh/m2. Warto zauważyć, że przed rokiem 1985 powstało prawie 70% obecnych zasobów mieszkaniowych, w tym do roku 1945 - około 30%! Według badań opracowanych na potrzeby audytów energetycznych, tylko około 4% budynków w Polsce zużywa poniżej 200 kWh/m2 na rok. Można powiedzieć, że większość potrzebuje trzy- a nawet czterokrotnie więcej energii na cele grzewcze niż powinna.
W naszym kraju jest około 8 milionów mieszkań, które wymagają pilnej renowacji termicznej. Celem obniżenia emisji CO2 o 25% do 2050 roku, konieczne jest odnowienie około 0,2 miliona starych mieszkań rocznie. Prawidłowo wykonana izolacja cieplna jest więc istotnym wkładem osobistym w przeciwdziałanie kryzysowi energetycznemu.
Dobra izolacja termiczna to tańsze ogrzewanie
Na zminimalizowanie utraty ciepła można w znaczący sposób wpłynąć poprzez zastosowanie odpowiednich materiałów budowlanych czy izolacyjnych, choćby podczas ocieplania i modernizowania budynków. Taka inwestycja powoduje, że w dłuższej perspektywie czasu, ceny za energię cieplną znacznie się obniżają, uzyskiwany jest większy komfort mieszkania oraz poprawia się wygląd budynku.
Odpowiednio dopasowane elementy izolacyjne mogą zmniejszyć zużycie energii grzewczej nawet o ok. 60%. Równomierna ciepłota powierzchni, uzyskiwana dzięki prawidłowej izolacji, zapobiega zamianie pary wodnej, zawsze zawartej w powietrzu, w szkodliwy kondensat. Przeciwdziała to zawilgoceniu i zagrzybieniu murów. Niskie zużycie energii grzewczej prowadzi do znacznego zmniejszenia emisji szkodliwych substancji, w tym dwutlenku węgla, wzmagającego efekt cieplarniany.
Nowoczesne metody ocieplania budynków stosowane w naszym kraju, pozwalają uniknąć wszelkich kłopotów związanych z tego typu pracami i gwarantują wysoką jakość zastosowanych materiałów. Działania oszczędnościowe są zbieżne z koniecznością dostosowania rynku materiałów budowlanych do wymagań Unii Europejskiej. Wyroby wprowadzane na rynek europejski muszą mieć takie właściwości, by obiekty z nich budowane mogły spełniać sześć podstawowych wymagań. Jednym z nich jest oszczędność energii i izolacyjność termiczna, wyrażona stosowaniem granicznego wskaźnika zapotrzebowania na ciepło E wyrażanego w kWh/m2 lub kWh/m3 na rok. Wskaźnik ten wprowadzono, by pozostawić projektantom szersze pole manewru - budynek może mieć mniejszą izolacyjność cieplną ścian, pod warunkiem mniejszego przeszklenia lub odwrotnie.
Każdy inwestor zadaje sobie pytanie: gdzie jest granica opłacalności ocieplania? Warto tu zacytować prof. Jerzego Pogorzelskiego z Instytutu Techniki Budowlanej: Zwłaszcza w wypadku lekkich materiałów izolacji cieplnej o niskich wartościach współczynnika przewodzenia ciepła opłaca się stosowanie grubszych warstw izolacji od wynikających z przepisów (.)
Izolacja termiczna: grubość
Jak podaje prof. Teresa Jędrzejewska-Ścibak z Instytutu Ogrzewnictwa i Wentylacji Politechniki Warszawskiej, istotny zysk energetyczny można osiągnąć przy grubości izolacji do 15 cm. W przykładzie podanym przez prof. Macieja Robakiewicza w opracowaniu "Jak zmniejszyć koszty ogrzewania budynków" wykazano, że przy trzech wariantach grubości izolacji - 4, 8 i 12 cm najkrótszy czas zwrotu nakładów daje izolacja najgrubsza (12 cm), a obniżenie współczynnika U przestaje być znaczące przy izolacjach grubszych niż 18-20 cm. W innych krajach przy obliczaniu optymalnej grubości izolacji korzysta się z nomogramów sporządzonych z uwzględnieniem współczynnika U, cen materiałów izolacyjnych, energii i inflacji. W Polsce, przy niepewnej prognozie cen materiałów i energii oraz inflacji, w okresie zwrotu trudno zalecać określoną grubość izolacji jako najbardziej opłacalną.
Według badań Ireny Ickiewicz z Politechniki Białostockiej, najszybciej przy dociepleniach ścian zwraca się metoda lekka mokra, z warstwą styropianu M-15 grubości 10 cm (zwrot nakładów po niespełna 6 latach). Dla porównania - użycie wełny mineralnej przy tej samej metodzie i grubości izolacji przynosi zwrot nakładów po 7,5 roku. Dla stropodachów ocieplanych styropianem M-20 grubości 14 cm, zwrot następuje po ponad 6 latach, ocieplanych twardą wełną mineralną w płytach grubości 14 cm - po 8,5 roku. Oszczędność energii po wykonaniu dociepleń wynosi od 21 do 25%, w zależności od rodzaju ocieplanej przegrody i grubości izolacji.
Najwięcej można zyskać w zestawieniu z dwoma pozostałymi podstawowymi zabiegami termomodernizacyjnymi, to znaczy łącznie z wymianą stolarki okiennej i drzwiowej oraz zastosowaniem automatycznego systemu sterowania i regulacji centralnego ogrzewania.
