Nadzorowanie prac ociepleniowych - etapy kontroli

Podczas przeprowadzania inwestycji ociepleniowych jedną z kluczowych ról odgrywa praca inspektorów nadzorujących instalację systemów ociepleń ścian zewnętrznych ETICS. ETICS to kompletny układ odpowiednio dobranych i przebadanych pod kątem współdziałania komponentów, opisany w aprobacie technicznej danego produktu. Aby właściwie chronił on budynek przed utratą ciepła, trzeba zainstalować całościowy system, przestrzegając reżimu technologicznego wymaganego we wskazaniach technicznych producenta oraz w przedmiotowych instrukcjach Instytutu Techniki Budowlanej.

Kompetentna i szczegółowa kontrola prac ociepleniowych ma szczególne znaczenie dla pomyślnego zakończenia robót. Wsparciem dla inspektorów kontrolujących wykonanie systemów ociepleń w skutecznym egzekwowaniu jakości prac ociepleniowo-elewacyjnych może być „Niezbędnik inspektora nadzorującego prace związane z montażem systemu ETICS”, przygotowany przez ekspertów Stowarzyszenia na Rzecz Systemów Ociepleń. Założenia dokumentu należy stosować wraz z wcześniejszym opracowaniem technicznym SSO – „Wytycznymi wykonawstwa, oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem zewnętrznych zespolonych systemów ocieplania ścian”. Zgodnie ze wskazaniami „Niezbędnika inspektora”, nadzorując proces instalacji ocieplenia, trzeba najpierw sprawdzić kompletność dokumentacji technicznej, a następnie ocenić montaż poszczególnych warstw i elementów systemu. Zgodę na kontynuację robót można wydać wyłącznie po stwierdzeniu poprawnego zakończenia poprzedniego etapu. Istotnym uzupełnieniem czynności związanych z nadzorem powinna być dokumentacja fotograficzna wykonywana w trakcie prac – zdjęcia opakowań materiałów ociepleniowych, z widocznymi nazwami własnymi oraz numerami partii produkcyjnych, oraz zdjęcia poszczególnych warstw ocieplenia po ich wykonaniu (dotyczy to w szczególności robót zanikających). Podczas każdej fazy prac ociepleniowych powinny być również kontrolowane – i rejestrowane w dokumentacji – warunki atmosferyczne, zwłaszcza temperatura i wilgotność względna powietrza oraz temperatura podłoża.

Etapy kontroli postępów prac ociepleniowych

• W dokumentacji kontrolnej należy zamieścić dokładne dane identyfikujące obiekt, którego elewacja jest ocieplana (adres, nazwę budynku, ewentualnie informacje o inwestorze).

• Przed rozpoczęciem prac inspektor powinien otrzymać następujące dokumenty:

− projekt techniczny ocieplenia zgodny z wymaganiami Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dn. 25.04.2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego, zatwierdzony (na podstawie pozwolenia na budowę lub zgłoszenia) przez właściwy organ nadzoru budowlanego,
− aprobatę techniczną zastosowanego systemu ociepleń,
− aprobatę techniczną na łączniki mechaniczne (jeśli są stosowane),
− aprobatę techniczną na siatkę zbrojącą, jeśli wymogi dla siatki nie są ujęte w aprobacie na system,
− certyfikat lub zaświadczenie o przeszkoleniu pracowników firmy wykonawczej w zakresie stosowania systemów ETICS,
− oświadczenie kierownika robót, że zapoznał się z treścią aprobaty technicznej, instrukcjami ITB 447/2009, 418/2007 oraz „Wytycznymi wykonawstwa, oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem zewnętrznych zespolonych systemów ocieplania ścian”, opracowanymi
przez SSO,
− oświadczenie kierownika robót, że każdy używany podczas prac produkt jest objęty aprobatą techniczną stosowanego zestawu.

• Pierwszą fazą prac ociepleniowych jest sprawdzenie podłoża. Przed przystąpieniem do klejenia płyt termoizolacyjnych należy więc zbadać przyczepność kleju, posługując się wskazaniami instrukcji technicznej ITB nr 447/2009 (pkt 3.4.2) lub „Wytycznymi SSO w zakresie wykonawstwa, oceny i odbioru robót elewacyjnych z zastosowaniem systemów ETICS” (pkt 6.2/6.3). Ocenić trzeba także, czy powierzchnia jest równa i płaska. W dokumentacji kontrolnej znaleźć powinny się informacje o dacie oceny podłoża i wszelkie uwagi dotyczące jego nośności oraz równości.
• Przed rozpoczęciem klejenia płyt termoizolacyjnych do ściany należy sprawdzić, czy klej jest objęty dostarczoną aprobatą techniczną stosowanego systemu i czy używany materiał izolacyjny ma zdefiniowane w ww. aprobacie parametry techniczne. Ocenić trzeba również zamocowanie listew cokołowych (według pkt. 3.4.3.1 oraz 3.4.3.2 instrukcji technicznej ITB nr 447/2009) pod kątem:

− wypoziomowania listwy,
− prawidłowości jej zamocowania do ściany,
− pozostawienia szczelin dylatacyjnych pomiędzy listwami o szerokości minimum 1 mm,
− zastosowania łączników listew ułatwiających poziomowanie oraz zachowanie dystansu.

• Kontrola kolejnego etapu – przyklejania płyt termoizolacyjnych – jest szczególnie złożona. Składają się na nią następujące czynności:

− zbadanie sposobu klejenia płyt: całopowierzchniowo („na grzebień”), metodą obwodowo-punktową czy, dla klejów PU lub przy aplikacji mechanicznej, metodą obwodowo-pasmową (w dwóch ostatnich przypadkach należy sprawdzić, czy klejem pokryto co najmniej 40% powierzchni płyty),
− adnotacja na temat dat dziennych rozpoczęcia i zakończenia klejenia warstwy izolacyjnej,
− sprawdzenie, czy wymagane było, a jeśli tak, to czy wykonano, lokalne szlifowanie płyt,
− ocena równości płaszczyzn zamocowanych płyt termoizolacyjnych (powinna ona odpowiadać dopuszczalnym odchyleniom jak dla tynków kategorii III, zgodnie z normą PN-70/B-10100, tj. odchylenie powierzchni od płaszczyzny i odchylenie krawędzi od linii prostej nie może być większe niż 3 mm i w liczbie nie większej niż 3 na całej długości łaty kontrolnej o długości 2 m),
− weryfikacja poprawności wykonania łączeń pomiędzy płytami i wypełnienia szczelin, jak również ułożenia warstwy izolacji termicznej wokół otworów okiennych i drzwiowych (zgodnie z pkt. 3.4.3.1 oraz 3.4.3.2 instrukcji technicznej ITB nr 447/2009).
Powyższa procedura jest dla inspektora nadzorującego instalację ocieplenia podstawą do wystawienia ogólnej oceny poprawności wykonania warstwy termoizolacyjnej, w tym zlecenia zakresu i terminu poprawek – jeśli stwierdzi on, że są wymagane. Dopiero pozytywna weryfikacja sposobu montażu płyt, także w przypadku gdy usunięto już wskazane niedociągnięcia, pozwala wyrazić zgodę na kontynuację robót. Powinna być ona opatrzona datą i podpisem inspektora.

• Projekt techniczny ocieplenia może przewidywać użycie łączników mechanicznych do mocowania płyt termoizolacyjnych. Do zadań inspektora należy wówczas sprawdzenie zgodności stosowanych łączników z aprobatą techniczną, jak również rekomendacje dotyczące ich montażu, a następnie ocena pod kątem zgodności z projektem ocieplenia oraz wytycznymi SSO.
• Następnym elementem systemu ociepleń jest warstwa zbrojąca (siatka zbrojąca zatopiona w zaprawie klejącej). Na wstępie powinno się sprawdzić poprawność wklejenia pasków siatki zbrojącej w narożnikach otworów okiennych i drzwiowych, chyba że system tego nie wymaga.
• Później należy ocenić sposób zamocowania profili narożnikowych, listew przyokiennych oraz dylatacyjnych, obróbek blacharskich, podokienników itp. Inspektor powinien także potwierdzić, że na czas prac na tym etapie osłonięto rusztowania. Zgodę na dalsze działania można wydać, gdy wszystkie czynności przygotowawcze przed wykonaniem warstwy zbrojącej zostały wykonane prawidłowo, a równość powierzchni płyt termoizolacyjnych odpowiada wymaganiom właściwym dla ostatecznej wyprawy elewacyjnej.
• Weryfikacja sposobu wykonania warstwy zbrojącej polega na potwierdzeniu przez inspektora:

− odpowiedniego zużycia zaprawy, dzięki czemu grubość warstwy zbrojącej jest zgodna z zaleceniami producenta systemu ociepleń,
− wykonania zakładów siatki o szerokości co najmniej 10 cm,
− właściwego usytuowania siatki zbrojącej w warstwie zaprawy klejącej,
− wymaganej równość powierzchni (powinna ona odpowiadać dopuszczalnym odchyleniom jak dla tynków kategorii III, zgodnie z normą PN-70/B-10100 tj. odchylenie powierzchni tynku od płaszczyzny i odchylenie krawędzi od linii prostej nie może być większe niż 3 mm).
Zgoda na kontynuację prac możliwa jest, gdy warstwa zbrojąca została wykonana prawidłowo, z zachowaniem przerw technologicznych, zgodnie z wymaganiami producenta określonymi w kartach technicznych produktów.

Zobacz galerię 2 zdjęcia

Autor: SSO

Po przymocowaniu płyt izolacyjnych należy sprawdzić, czy powierzchnia jest równa

Opisane powyżej reguły czynności kontrolnych dla montażu systemu ETICS opracowano, wykorzystując specjalistyczną wiedzę i wieloletnią praktykę ekspertów z Komisji Technicznej SSO. Kierując się tymi wskazaniami, inspektor może mieć pewność, że nie przeoczy żadnego z zagadnień, które wpływają na jakość wykonania ocieplenia, a w efekcie na jego skuteczne i trwałe działanie. Z „Niezbędnika inspektora” mogą także korzystać inwestorzy i wykonawcy.