Ocieplanie ścian wewnętrznych (wełna mineralna)

Ścianki działowe to ścianki dzielące wnętrza budynków na mniejsze pomieszczenia, w zależności od pełnionych przez nie funkcji. Nie przenoszą obciążeń od innych elementów budynku (np. od stropów) a wykonane w systemie ściany szkieletowej z wypełnieniem z wełny mineralnej są istotnym elementem, kształtującym estetykę wnętrz.

Jeszcze dekadę temu, w rodzimym budownictwie indywidualnym dominowała wszechobecna cegła, natomiast w budynkach z wielkiej płyty pomieszczenie dzielono płytami gipsowymi Pro-Monta, bez izolacji akustycznej. Na szczęście ten niechlubny okres szybkiego budowania kosztem jakości wykańczanych wnętrz mamy już za sobą. Nowe technologie i materiały otworzyły zupełnie nowe pola do popisu dla architektów i projektantów wnętrz. Również powszechnie stosowane obecnie systemy suchej zabudowy wnętrz pozwalają na znaczne skłócenie procesu inwestycyjnego.

Izolacja kontra hałas

Ciężkie, masywne elementy budowli pochłaniają dobrze dźwięk, lecz nie są dobrymi izolatorami termicznymi i akustycznymi, a są często bardzo nieekonomiczne. Dobrym i sprawdzonym rozwiązaniem są wielowarstwowe i sprężyste ściany i stropy.
Izolacja akustyczna ściany działowej (międzymieszkaniowej) jest zależna nie tylko od oddzielanego elementu, lecz również od wszystkich elementów otaczających (ściany wewnętrzne, elewacje, podłogi i stropy). Integralna częścią systemów suchej zabudowy wnętrz są płyty i maty z wełny mineralnej i szklanej.

O izolacyjności akustycznej ścian, sufitów i stropów montowanych z płyt gipsowo-kartonowych decydują:

• konstrukcja szkieletu nośnego (w przypadku ściany i sufitu);
• grubość lub ilość warstw pokrywy;
• gęstość i grubość wełny mineralnej.

Wełna mineralna kontra styropian

W myśl zaleceń Instytutu Techniki Budowlanej (ITB 346/97) "Nie należy stosować warstwowych ustrojów izolacyjnych ze styropianem, ponieważ powoduje on pogorszenie izolacyjności ściany, a także wpływają niekorzystnie na boczne przenoszenie dźwięku. Prowadzi to do znaczącego pogorszenia izolacyjności akustycznej między pomieszczeniami."

W porównaniu ze ścianami działowymi wykonanymi w sposób tradycyjny, czyli technologii ścian murowanych, lekkie ściany działowe z poszyciem płytami gipsowo-kartonowymi i wypełnieniem z wełny mineralnej odznaczają się:

•  wyższą izolacyjnością akustyczną (przy tej samej grubości przegrody),
•  niską masą (około 25 kg/m²) oraz
• dowolnym kształtowaniem wyglądu i przebiegu ścian.

Poza tym ściany działowe powinny mieć odpowiednią wytrzymałość na siły poziome, aby nie uległy pęknięciu czy wypadnięciu z zamocowania na obwodzie, w wyniku działania siły. Od ścianek działowych nie wymaga się izolacyjności cieplnej, chyba że oddzielają pomieszczenia ogrzewane od nie ogrzewanych.

Izolacja akustyczna: konstrukcja ścianki

Lekkie ścianki działowe zdobywają coraz większą popularność, która jednak napotyka czasami na opór inwestorów nie przekonanych do końca, przede wszystkim, o należytym tłumieniu hałasu przez tego typu konstrukcje. Rzeczywiście, sam system suchej zabudowy, tzn. konstrukcja z profili stalowych obłożona obustronnie płytą gipsowo-kartonową nie gwarantuje właściwego tłumienia hałasów pomiędzy pomieszczeniami. Stąd podstawowym parametrem, jednoznacznie określonym w Polskich Normach są parametry akustyczne lekkich ścianek działowych.

Wymagania jakie powinna spełniać ściana oddzielająca mieszkania określa norma PN-87/B-02151.03 pod tytułem - "Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem pomieszczeń w budynkach. Izolacyjność akustyczna przegród w budynkach oraz izolacyjność akustyczna elementów budowlanych". Dla ściany bez drzwi, rozdzielającej przyległe mieszkania, wynosić powinna powyżej 52 dB.
Rozwiązania izolacyjności akustycznej przegród przedstawione zostały w Instrukcji nr 293 Instytutu Techniki Budowlanej "Projektowanie pod względem akustycznym przegród budowlanych" Warszawa 1990 rok. Według tego opracowania wymaganą izolacyjność akustyczną (min. 53 dB) spełnia jedynie podwójna ściana z płyt gipsowo-kartonowych z wypełnieniem przestrzeni powietrznej między nimi wełną mineral ną o ciężarze objętościowym 100 kg/m³, grubości 5 cm. Potwierdzają to badania laboratoryjne wykonane w Instytucie Techniki Budowlanej.
Dźwiękochłonność na poziomie powyżej 53 dB zapewnia również ściana wykonana ze szkieletu stalowego grub. min. 75 mm, pokryta obustronnie podwójną płytą gipsową grubości 12,5 mm i wypełniona wełną mineralną grubości 60 mm. Zestawienie nie podaje gęstości wełny mineralnej. Nie mniej, omawiając materiały izolacyjne zaleca stosować płyty o gęstości 80 - 120 kg/m³.
Tę samą klasę izolacyjności akustycznej 53 dB, zapewni ściana wykonana z konstrukcji metalowej o profilu CW 100, wypełniona wełną mineralną grub. 40 mm i gęstości 80 kg/m³, pokryta obustronnie podwójną płytą gipsowo-kartonową grubości 12,5 mm.
Tę samą izolacyjność gwarantuje ściana wykonana z podwójnego rzędu słupków i pokryta obustronnie podwójną warstwą płyt gipsowo-kartonowych grubości 16 mm. Nie oznacza to jednak, że producenci izolacji budowlanych poprawiają jednie wskaźniki izolacyjności akustycznej wełny mineralnej. Istotnymi czynnikami charakteryzującymi ten rodzaj materiału izolacyjnego są również - nieosiągalna np. przez styropian niepalność, szczególnie wymagana w pomieszczeniach użyteczności publicznej (kina, biurowce);

Wyciszanie: Ściany działowe szkieletowe

Konstrukcja działowych ścian szkieletowych składa się z lekkiego rusztu stalowego, z obustronną okładziną i wypełnieniem wewnątrz. Ruszt tworzą dwa rodzaje kształtowników zimnogiętych z blachy ocynkowanej. Kształtowniki "U" mocowane są do podłogi i sufitu przy pomocy gwoździ wstrzeliwanych lub kołków rozporowych, a kształtowniki "C" - ustawiane pionowo pomiędzy nimi, w rozstawie co 60 cm. Dla polepszenia właściwości akustycznych, pod profile "U" podkłada się systemową taśmę akustyczną.

Obustronne zewnętrzne pokrycie ścianki wykonuje się z płyt gipsowo-kartonowych (grubości 9,5 lub 12,5 mm), mocowanych do rusztu blachowkrętami. Izolacyjność akustyczna w przypadku ścian masywnych, tzn. wykonanych z betonu, cegły, gipsu lub gazobetonu izolacyjność zależy przede wszystkim od masy 1m² ściany, a więc rośnie przy zwiększeniu jej grubości. Wiąże się to jednak ze zwiększeniem obciążenia stropów. Aby uzyskać większą izolacyjność przy mniejszej masie, stosuje się ściany działowe podwójne, wypełniając przestrzeń między nimi wełną mineralną.

Warto pamiętać, że w ścianach szkieletowych na izolacyjność mają wpływ wszystkie elementy składowe. Większa masa płyt okładzinowych, elastyczne ich zamocowanie do szkieletu, wypełnienie z materiałów włóknistych (wełna mineralna, wata szklana, włókniny syntetyczne) powodują wzrost izolacyjności.
Warto tutaj dodać, że istotnym czynnikiem wpływającym na skuteczność izolacji akustycznej ścian o podwójmy szkielecie ma sposób ich montażu. Należy unikać powszechnie stosowanych powszechnie przewiązek spinających. Te dodatkowe elementy łączące dwie ściany szkieletowe powodują powstawanie mostków akustycznych obniżających izolacyjność przegrody. Oczywiście ściana podwójna montowana jest najczęściej na wspólnym na stropie, który przenosi drgania. Dla ich tłumienia standardowo, w każdym systemie suchej zabudowy stosowane są specjalne samoprzylepne taśmy akustyczne.

Producenci materiałów izolacyjnych wykonanych z wełny mineralnej (kamiennej i szklanej) oferują szereg produktów przygotowanych fabrycznie do użycia z systemami suchej zabudowy wnętrz. Ma to szczególne znacznie przy wypełnianiu przestrzeni pomiędzy okładzinami lekkich ścianek działowych, które najczęściej mocowane są do słupków pionowych rozstawionych co 60 cm.

Przy ścianach o wysokości powyżej 4 m zalecane jest stosowanie poziomych przewiązek pomiędzy słupkami konstrukcji nośnej stelaża przeciwdziałających opadaniu wełny mineralnej pod wpływem własnego ciężaru. Warto tutaj zaznaczyć, że obecnie coraz częściej stosowana jest wełna mineralna (o niższych gęstościach) powleczona jednostronnie specjalnym welonem szklanym, który nadaje materiałowi sztywność i ułatwia montaż.

Izolacja akustyczna: płyty

Na rynku dostępne są produkty w postaci płyt izolacyjnych o wymiarach w granicach 60x 125 cm lub filców i mat z zwojach o różnej długości i szerokości. Dla osiągnięcia właściwych i wymaganych efektów izolacyjności akustycznej ścianki działowej konieczne jest użycie wełny o różnej grubości i gęstości.
W przypadku montażu elastycznych płyt izolacyjnych umieszczane są one pomiędzy słupkami konstrukcji od dołu. Sprężystość płyt nie tylko pozwala wyeliminować dodatkowe prace związane z wykonywaniem przewiązek podtrzymujących, ale i również pozwala ciągnąć instalację elektryczną bez żmudnego wycinania kanałów do przeprowadzenia kabli elektrycznych.

Przykłady: ścianka działowa o grubości 150 mm, wykonana w systemie suchej zabudowy (podwójne poszycie z płyt g-k o grubości 12,5 mm) z wypełnieniem z wełny mineralnej o grubości 100 mm pozwala osiągnąć izolacyjność akustyczną na poziomie 56 dB (o 10 dB lepsza od wymaganej dla pomieszczeń mieszkalnych), odporność ogniową nawet na poziomie 2,0 godzin (F2) oraz współczynnik przenikania ciepła (U) w graniach 0,31. Dla porównania, taka sama ściana bez wypełnienia wełną mineralna charakteryzuje się następującymi parametrami: izolacyjność akustyczna na poziomie 42 dB; odporność ogniową 30 minut (F0,5).