Ściany: Detale wykończenia metodą BSO
Jedną z zasad prawidłowego wykończenia ścian bezspoinowym systemem ocieplania BSO (dawniej metoda lekka mokra) jest poprawne wykonanie detali
Dzięki temu można zwiększyć trwałość elewacji, uniknąć mostków cieplnych, a także uzyskać oczekiwane efekty estetyczne. Z powodu źle wykonanych obróbek blacharskich i dylatacji, braku uszczelnienia wokół otworów, do wnętrza ściany może dostawać się woda. Fragmenty elewacji narażone na wilgoć ulegają wówczas przyspieszonemu niszczeniu. Jeśli naturalne osuszanie budynku nie nadąża za procesem jego zawilgacania, fasada narażona będzie na rozwój pleśni i grzybów, których pozbycie się może być kłopotliwe i kosztowne.
Przekrój pionowy zamocowania podokiennika. rys.1a Oznaczenia: 1 - rama okna, 2 - podokiennik , 4 - warstwa termoizolacyjna, 6 - siatka wzmacniająca zatopiona w zaprawie klejowej, 7 - uszczelnienie 8-tynk rys.1b Oznaczenia: 1 - rama okna, 2 - podokiennik, 3 - styropian, 5 - siatka wzmacniająca zawinięta min.50 mm pod ocieplenie, 6 - siatka wzmacniająca zatopiona w zaprawie klejowej, 7 - uszczelnienie, 8 - tynk |
Podokienniki
Połączenie podokiennika z ociepleniem ościeża narażone jest na ruchy termiczne obróbki blacharskiej i zawilgocenie. Krawędzie obróbki blacharskiej nie powinny stykać się bezpośrednio z ociepleniem ani wchodzić w elewację, ponieważ na skutek ruchów termicznych obróbki niszczą wyprawę. Dodatkowo, spływająca woda może wnikać w tym miejscu w fasadę, powodując jej osłabienie. Prawidłowo wykonana obróbka powinna mieć, według zaleceń producentów, wyprofilowane krawędzie (rys. 2a, 2b).
rys.2a Prawidłowo wyprofilowane krawędzie obróbki blacharskiej - obróbka przylega do elewacji. rys.2b Prawidłowo wyprofilowane krawędzie obróbki blacharskiej - obróbka wchodzi w elewację. Oznaczenia: 1 - uszczelnienie trwale plastyczne, 2 - podokiennik |
Takie wykończenie zabezpiecza naroża otworów okien przed wilgocią i spływającą po parapecie wodą. Zapobiega jednocześnie zaciekaniu na elewację. Wszystkie połączenia obróbki z elewacją powinny być wypełnione masą silikonową lub taśmą uszczelniającą. Czynności te zapobiegają przedostawaniu się wilgoci do wnętrza fasady i dodatkowo pozwalają obydwu materiałom pracować niezależnie. Istotne znaczenie ma również połączenie spodu podokiennika ze ścianą poniżej okna. Powinno być ono szczelne i zapewniać amortyzację pionowych ruchów parapetu uginającego się pod obciążeniem (np. ustawianie donic, opieranie się). Można to uzyskać, wypełniając szczelinę pianką poliuretanową lub umieszczając obróbkę bezpośrednio na ociepleniu. Brak amortyzacji może powodować wykruszanie się tynku pod parapetem. Dodatkowo, należy zawsze uszczelnić styk ściany i spodu podokiennika.
Narożniki otworów okiennych
Na skutek naturalnych naprężeń przebiegających pod kątem 45o do krawędzi otworu, w sąsiedztwie naroży okien, powstają w ścianie pęknięcia.
Mogą one być przenoszone na warstwę tynku nawet wtedy, gdy elewacja jest zbrojona siatką. Konieczne jest zatem właściwe zabezpieczenie tych miejsc. W tym celu należy nakleić na podkład dodatkowy kawałek siatki zbrojeniowej. Dopiero na kolejnej warstwie zaprawy klejowej układa się właściwe zbrojenie. Siatka wzmacniająca narożnik musi być umieszczona ukośnie względem otworu okiennego, tak aby jej włókna poprzeczne były prostopadłe do powstających naprężeń i mogły je przejmować (rys. 3). Jeśli siatka zostanie naklejona prosto, to naprężenia będą układały się na ukos rozciągając ją. W konsekwencji nie zabezpieczy to naroży przed pękaniem.
rys.3 Zabezpieczenie otworów okiennych siatką. Oznaczenie: 1 - siatka wzmacniająca o wymiarach 250/300 mm |
Nadproża
Spływająca po fasadzie woda podcieka na dolną płaszczyznę nadproży. Może przedostawać się do szczelin na połączeniu ocieplenia z ościeżnicą.
Aby uniknąć tego zjawiska, producenci zapraw i systemów ociepleniowych zalecają zastosowanie kapinosu przy krawędzi nadproża. Dzięki niemu strumień spływającej wody odrywa się i skapuje na parapet. Kapinos można wykonać, formując w tynku nacięcie w kształcie litery V (rys. 4a). Alternatywą jest ukształtowanie wypustu w nadprożu (rys. 4b) lub zamontowanie gotowej wyprofilowanej listwy (rys. 4c).
rys.4a Przekrój pionowy kapinosa wykonany przez nacięcie tynku. |
Połączenie okna z ościeżami
Miejsca połączeń materiałów o różnych właściwościach fizycznych, różnych gęstościach i współczynnikach rozszerzalności cieplnej, są szczególnie narażone na pękanie pod wpływem zmian temperatury. W wypadku połączenia okna i ościeża taka nieszczelność powoduje straty ciepła. Jedną z najtańszych i najczęściej stosowanych metod jest wypełnianie szczeliny masą akrylową lub przyklejanie taśmy uszczelniającej. Innym rozwiązaniem mogą być samoprzylepne listwy, które montuje się w trakcie wykonywania elewacji. Listwy są zbrojone kawałkiem siatki wystarczającym na zakład na narożniku ościeża. Dodatkowo mogą być zaopatrzone w taśmę ochraniającą okno w trakcie robót.
rys.5a Przekrój poziomy połączenia ościeżnicy okna z ościeżem z zastosowaniem taśmy uszczelniającej. Oznaczenia: 1 - rama okna, 2 - odcięcie, 3 - taśma uszczelniająca, 6 - tynk, 7 - siatka zbrojeniowa z włókna szklanego zatopiona w zaprawie klejowej, 8 -s tary tynk, 9 - płyta termoizolacyjna, 10 - zaprawa klejowa, 11 - ściana rys.5b Przekrój poziomy połączenia ościeżnicy okna z ościeżem z zastosowaniem profilu ochronno-uszczelniającego. Oznaczenia: 1 - rama okna, 4 - profil z włókna szklanego, 6 - tynk, 7 - siatka zbrojeniowa z włókna szklanego zatopiona w zaprawie klejowej, 8 - stary tynk, 9 - płyta termoizolacyjna, 10 - zaprawa klejowa, 11 -ściana rys.5c Przekrój poziomy połączenia ościeżnicy okna z ościeżem z zastosowaniem profilu ochronno uszczelniającego. Oznaczenia: 1 - rama okna, 5 - profil ochronno uszczelniający, 6 - tynk, 7 - siatka zbrojeniowa z włókna szklanego zatopiona w zaprawie klejowej, 8 - stary tynk, 9 - płyta termoizolacyjna, 10 - zaprawa klejowa, 11 - ściana |
Krawędzie
W narożach elewacji płyty ocieplenia należy układać naprzemiennie. Taki układ zapewnia równomierny rozkład naprężeń i zwiększa nośność narożnika.
Jeśli płyty ocieplenia zostaną położone w inny sposób, może powstać pęknięcie wzdłuż krawędzi, na połączeniu płaszczyzn materiału ocieplającego. Siatka zbrojąca każdą z płaszczyzn elewacji powinna być wywinięta poza narożnik, na sąsiadującą ścianę. Zakład na obu powierzchniach powinien wynosić co najmniej 10 cm. Zaleca się dodatkowo zabezpieczenie krawędzi listwami narożnikowymi z aluminium lub PVC, które chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi. Listwy mocuje się pod siatką zbrojeniową na warstwie zaprawy klejowej. Niektórzy producenci oferują również prefabrykowane listwy z dodatkowymi pasami siatki.Takie wykończenie narożnika zapewnia również, estetyczną krawędź fasady. Zamontowanie listew na warstwach podkładowych i siatce, bezpośrednio pod warstwą wyprawy elewacyjnej może, na skutek różnej odkształcalności termicznej materiałów, spowodować jej uszkodzenia mechaniczne. Mogą również, w wyniku reakcji chemicznych, wystąpić przebarwienia.
Dylatacje
Szczeliny dylatacyjne wypełnia się elastycznymi spoinami podpartymi od spodu paskami styropianu lub sznurem dylatacyjnym z poliuretanu lub polietylenu.
Trwalsze i bardziej elastyczne są taśmy dylatacyjne lub gotowe profile. Pętlę dylatacyjną umieszcza się w szczelinie. Połączony z nią profil chroni krawędzie wyprawy elewacyjnej, a dodatkowe pasy siatki zbrojeniowej zapewniają trwałe połączenie z elewacją.
rys.6a Przekrój przez dylatację pionową z elastyczną spoiną. Oznaczenia: 1 - ściana, 2 - zaprawa klejowa, 4 - wełna mineralna, 5 - siatka zbrojeniowa zatopiona w zaprawie klejowej, 6 - tynk, 7 - elastyczna spoina, 8 - sznur podpierający, 9 - słupek ściany szkieletowej rys.6b Przekrój przez dylatację poziomą z elastyczną spoiną. Oznaczenia: 1 - ściana, 2 - zaprawa klejowa, 3 - styropian, 5 - siatka zbrojeniowa zatopiona w zaprawie klejowej, 6 - tynk, 7 - elastyczna spoina, 8 - sznur podpierający rys.6c Przekrój przez dylatację pionową z profilem. Oznaczenia: 1 - ściana, 2 - zaprawa klejowa, 4 - wełna mineralna, 5 - siatka zbrojeniowa zatopiona w zaprawie klejowej, 6 - tynk, 10 - profil dylatacyjny |
rys.7a Przekrój poziomy dylatacji narożnika elewacji - spoina wykonana taśmą dylatacyjną. Oznaczenia: 1 - taśma dylatacyjna, 3 - tynk, 4 - zbrojenie z siatki z włókna szklanego zatopionej w zaprawie klejowej, 5 - zaprawa klejowa, 6 - płyta termoizolacyjna, 7 - ściana rys.7b Przekrój poziomy dylatacji narożnika elewacji - spoina z profilem narożnym. Oznaczenia: 2 - profil dylatacyjny, 3 - tynk, 4 - zbrojenie z siatki z włókna szklanego zatopionej w zaprawie klejowej, 5 - zaprawa klejowa, 6 - płyta termoizolacyjna, 7 - ściana rys.7c Przekrój poziomy dylatacji narożnika elewacji z zastosowaniem profilu. Oznaczenia: 2 - profil dylatacyjny, 3 - tynk, 4 - zbrojenie z siatki z włókna szklanego zatopionej w zaprawie klejowej, 5 - zaprawa klejowa, 6 - płyta termoizolacyjna, 7 - ściana |