Narzędzia do układania płytek
Autor: Gettyimages
Profesjonalny glazurnik potrzebuje w pracy wielu narzędzi do układania płytek. W jakie narzędzia powinien być wyposażony warsztat glazurnika?
Akcesoriów i narzędzi do układania płytek jest bardzo dużo, dzięki czemu glazurnicy mogą sprostać wszystkim wyzwaniom, z jakim wiąże się dzisiaj praca z płytkami ceramicznymi. Warsztat glazurnika wyposażony w pełni w narzędzia do układania płytek przełoży się na jakość i bezpieczeństwo jego pracy.
Narzędzia do układania płytek – ręczna przecinarka
Wśród narzędzi do cięcia płytek ceramicznych, głównym narzędziem glazurnika od zawsze była i jest (i pewnie będzie) przecinarka ręczna. Z czasem zmieniły się jednak jej parametry techniczne, wymuszone głównie trendami na rynku płytek ceramicznych. Są one coraz grubsze i większe, dlatego producenci sprzętu musieli stworzyć odpowiednie narzędzia do płytek, przy zachowaniu dotychczasowych zalet przecinarek ręcznych. Najważniejszą z nich jest szybkość cięcia, które można wykonać dosłownie w kilka sekund, w przeciwieństwie do pracy z maszynami elektrycznymi. Dodatkową ich zaletą jest utrzymanie czystości w miejscu pracy, gdyż nie ma potrzeby korzystania z wody do chłodzenia tarczy, ilość powstającego kurzu też jest mniejsza.
Ręczne narzędzia do cięcia płytek ceramicznych można również łatwo transportować i przenosić z miejsca na miejsce, co w przypadku maszyn elektrycznych o dużych gabarytach i ciężarze jest często problemem. Kolejnym atutem ręcznych przecinarek jest brak konieczności zasilania prądem elektrycznym, dzięki czemu można z nich korzystać praktycznie wszędzie. Ponadto, użytkowanie przecinarek ręcznych to stosunkowo tanie rozwiązanie ze względu na niskie koszty osprzętu. Kółka tnące są niezbyt drogie i gwarantują równocześnie dużą żywotność oraz łatwość użytkowania. W porównaniu do maszyn elektrycznych, gdzie element tnący ulegający zużyciu to kosztowna tarcza diamentowa, ręczne przecinarki są bardzo ekonomiczne.
Narzędzia do układania płytek – przecinarki elektryczne
W wielu przypadkach ich użycie jest konieczne i pozwala wyeliminować ograniczenia ręcznych narzędzi do cięcia płytek, np. brak możliwości cięcia ukośnego czy bardzo grubych elementów. Wybierając przecinarkę elektryczną do płytek ceramicznych, gresowych oraz płyt kamiennych, należy zwrócić uwagę na kilka czynników. Jednym z nich jest gwarantowana przez maszynę długość cięcia, umożliwiająca obróbkę popularnych wymiarów płytek wzdłuż dłuższego boku, ale i po przekątnej (np. płytka o wymiarach 60x60 cm przecinana po przekątnej wymaga ok. 85-90 cm długości cięcia). Na rynku są dostępne przecinarki charakteryzujące się długością cięcia 150 cm, a nawet więcej.
W przypadku narzędzi do glazury i przecinarek do nich, drugim istotnym parametrem jest głębokość cięcia. Jeżeli konstrukcja maszyny pozwala na zagłębianie tarczy, wówczas można wykonywać cięcia podwójne (czyli głębsze – po odwróceniu materiału) oraz nacięcia w środku płytki. W przecinarkach elektrycznych istotna jest także moc silnika – im większa, tym stabilniejsza praca urządzenia, co jest szczególnie widoczne podczas pracy z materiałami grubości powyżej 20 mm. Trzeba jednak pamiętać, że o płynności cięcia decyduje przede wszystkim odpowiednio dobrana tarcza diamentowa.
Wybierając przecinarkę elektryczną należy również zwrócić uwagę na jej konstrukcję, która powinna zapewniać komfort i bezpieczeństwo użytkowania, a więc stabilność podczas cięcia, łatwy demontaż nóg i stołu roboczego (co pomaga w sprawnym myciu maszyny po zakończeniu prac oraz jej przewożeniu) czy możliwość przeprowadzania regulacji. Istotne jest także wyposażenie. Warto sprawdzić, czy w komplecie z urządzeniem znajdują się przymiary i listwy do mocowania płytek na blacie. Coraz częściej producenci elektrycznych narzędzi do cięcia płytek ceramicznych zwracają uwagę na bezpieczeństwo oraz higienę pracy i przykładowo stosują systemy ograniczające ilość wyrzucanego podczas pracy pyłu.
Przy wyborze przecinarki elektrycznej należy również pamiętać o planowanym miejscu wykonywania prac – czy będą to mieszkania prywatne, w których sprawdzą się mniejsze maszyny, czy domy lub hale, gdzie nie będzie problemu z ustawieniem modelu o dużych wymiarach.
Narzędzia do cięcia płytek – tarcze, wiertła, koronki
- Tarcze diamentowe
To najbardziej istotne elementy przecinarek elektrycznych i nawet najlepsza maszyna nie będzie pracować efektywnie bez dobrze dobranej tarczy do obrabianego materiału. Korpus tarczy diamentowej z reguły wykonany jest ze stali lub stopu metali lekkich, a obrzeże zakończone segmentem tnącym zawiera mieszankę z drobinkami diamentów syntetycznych wtopionych w spoiwo z metalowych proszków. Mieszanka ta jest przylutowywana bądź zgrzewana laserem do powierzchni tarczy i w ten sposób tworzą one całość, a element zyskuje właściwości ścierne.
Pierwszym czynnikiem kategoryzującym tarcze diamentowe jest ich sposób użycia – na sucho lub z koniecznością chłodzenia wodą. W przypadku przecinarek elektrycznych najczęściej wybór będzie dotyczył tej drugiej grupy. Kolejnym kluczowym czynnikiem jest rodzaj obrzeża i idące za tym zastosowanie. W tarczach przeznaczonych do cięcia materiałów typowo budowlanych (cegła, beton, lastryko) szybkość cięcia stawia się ponad idealnym wykończeniem – najlepiej sprawdzają się tu modele z obrzeżem segmentowym. Ich przeciwieństwem są tarcze z obrzeżem ciągłym, zapewniające wysoką jakość wykończenia, służące do prostego i ukośnego cięcia płytek ceramicznych. Uniwersalność tego typu obrzeży pozwoli wykonywać prace z miękkimi płytkami ściennymi, jak terakota i glazura czy gres porcelanowy, ale także z najtwardszymi, np. granitowymi. Na rynku dostępne są również modele z tzw. obrzeżem TURBO lub VIPER, które są hybrydami dwóch wspomnianych wcześniej typów. Łączą w sobie bardzo dobrą jakość wykończenia i szybkość cięcia. Nowością są wersje przeznaczone wyłącznie do wykonywania cięć ukośnych – odpowiednio gruby i sztywny korpus oraz zastosowane obrzeże pozwalają osiągnąć doskonałe rezultaty.
- Wiertła i koronki diamentowe
Ze względu na coraz większą twardość dostępnych na rynku płytek problemem jest wiercenie otworów. Do tego typu prac należy wykorzystać wiertła lub koronki diamentowe, przeznaczone do pracy na sucho lub na mokro. Modele do stosowania na sucho wymagają wykonywania ruchu orbitalnego, zapewniającego schładzanie wiertła/koronki (pędem powietrza), oraz szybkiego odprowadzania urobku. Wielu glazurników wybiera tego typu modele ze względu na szybkość wiercenia oraz wygodę (nie potrzebują wody). Natomiast w przypadku koronek i wierteł przeznaczonych do pracy na mokro należy pamiętać o ciągłym chłodzeniu wodą oraz stosowaniu maksymalnej prędkości do 1000 obr./min. Takie modele zapewniają lepszą jakość wykonywanych otworów.
Narzędzia glazurnika do płytek wielkoformatowych
Trendy na rynku płytek ceramicznych wymusiły na producentach stworzenie gamy produktów przeznaczonych do rozwiązań wielkoformatowych – narzędzi do płytek ułatwiających transport, montaż i cięcie. Jeszcze do niedawna mianem płytki wielkoformatowej określano modele o wymiarach większych niż 45x45 cm, obecnie coraz częściej stosuje się rozwiązania o wymiarach 30x90, 60x120 cm i większe. Wraz ze wzrostem wielkości zwiększa się również masa płytek. W przypadku tych pierwszych ciężar jednej płytki sięga 5-10 kg, a przy drugich dochodzi do ok. 25 kg. Na rynku pojawiają się także płytki XXL o wymiarach 120x240 cm, ważące nawet 45 kg. Duże wymiary i masa płytek są dla wykonawców znacznym wyzwaniem.
- Systemy do przenoszenia
Rozwiązaniem ułatwiającym transport płytek wielkoformatowych są systemy do przenoszenia, których konstrukcja bazuje na sztywnej ramie z dołączonymi do niej uchwytami z przyssawkami, nadającymi się do płytek o powierzchniach chropowatych i delikatnie strukturalnych. Przenośniki te ułatwiają nie tylko transport, ale umożliwiają również przeprowadzanie wszystkich czynności związanych z montażem na ścianach i podłodze (np. naniesienie kleju na płytkę), a następnie stabilne dociśnięcie do powierzchni. Idealnym uzupełnieniem tych rozwiązań są wózki, w które można wpiąć całą konstrukcję ramy, co znacznie ułatwia przewożenie płyt na większe odległości.
Dodatkowym bardzo pomocnym narzędziem do płytek są niezależne przyssawki, które dzięki swojej ergonomii pozwalają w prosty sposób dobrać najodpowiedniejszą pozycję przy operowaniu dużymi płytkami. W zależności od modelu, ich udźwig zaczyna się od 20, a kończy nawet na 110 kg.
- Narzędzia do cięcia
Płytki o dużych wymiarach mogą stwarzać problemy w przypadku konieczności ich cięcia. Klasycznym rozwiązaniem przy wykonywaniu tego typu prac są wspomniane wcześniej przecinarki ręczne i elektryczne, jednak ze względu na ich konstrukcję, maksymalna długość obrabianego elementu to 150 cm. Dlatego do płytek o większych wymiarach należy wykorzystać np. system do cięcia płytek wielkoformatowych, bazujący na modułowych prowadnicach przytwierdzanych do materiału przy pomocy przyssawek. Po tak stworzonej „listwie” porusza się łożyskowany wózek z kółkiem tnącym. Ostatnim etapem jest łamanie płyty przy użyciu prostych kleszczy lub łamacza śrubowego. Systemy takie są bardzo wygodnym rozwiązaniem, a dzięki niedużym gabarytom i masie mieszczą się w wygodnej torbie transportowej.
Niewiele więcej miejsca w warsztacie glazurnika zajmie pilarka elektryczna na tarcze diamentowe. Pracuje ona na tych samych listwach jak wymieniony wcześniej wózek z kółkiem tnącym i umożliwia cięcie grubszych materiałów (do 25 mm) oraz pod kątem 45º. Zapewnia także możliwość cięcia na sucho z zachowaniem standardów bezpieczeństwa, np. dzięki podłączeniu odkurzacza minimalizującego negatywne działanie pyłu w trakcie cięcia. Oczywiście pilarki pozwalają także na cięcie z chłodzeniem wodą, gwarantujące lepszy efekt wykończenia.
Bardzo pomocnym narzędziem do glazury, które ułatwi pracę z płytkami wielkoformatowymi, jest stół roboczy – podłużne belki opierają się na sztywnych podporach, a szczeliny pomiędzy nimi umożliwiają łatwe cięcie płytki przy użyciu wspomnianych wcześniej urządzeń.
- Systemy poziomowania
W początkowym okresie były postrzegane na rynku jako produkt pomocniczy przeznaczony głównie dla amatorów, ale z czasem wielu profesjonalnych wykonawców przekonało się do ich stosowania. Pomimo swej nazwy, systemy poziomowania nie zastępują poziomnicy i zasad należytej staranności podczas układania płytek, ale niewątpliwie bardzo przyspieszają pracę i eliminują ryzyko powstania nierówności na okładzinach oraz bardzo kosztownych i czasochłonnych poprawek. Elementy systemu do poziomowania płytek, którymi są plastikowe paski, wprowadza się pomiędzy i pod dwa sąsiadujące elementy, a następnie przez użycie klina rozpierającego lub kapturka dociskowego (w zależności od zastosowanego rozwiązania) ściska się płytki, uzyskując w ten sposób równą wysokość ich krawędzi. Po wyschnięciu kleju należy zerwać paski przez uderzenie we fragmenty wystające ponad płytki.
Ręczne narzędzia do płytek i zapraw
Mieszarki elektryczne pozwalają uzyskać prawidłowo wymieszaną zaprawę, która zapewnia klejenie bez późniejszych poprawek. Urządzenia tego typu różnią się mocami silników, liczbami biegów czy możliwością stosowania mieszadeł o różnych średnicach. Sprawdzą się w przypadku mieszania cementu, klejów, farb, żywicy i innych materiałów.
W zestawie narzędzi do płytek ceramicznych nie może zabraknąć pacy, szpachli i kielni. Dostępne są w wersjach z uchwytami drewnianymi lub plastikowymi oraz otwartymi lub zamkniętymi. W przypadku pac można wyposażyć się w modele proste, ząbkowane, lub z wygiętą końcówką pod kątem 45º.
Narzędzia do układania płytek – poziomnice i taśmy
Wśród narzędzi do układania płytek ceramicznych ułatwiających pracę glazurnika nie sposób nie wspomnieć o poziomicach i taśmach mierniczych. Choć oba narzędzia mają prostą konstrukcję, spotyka się na rynku np. modele poziomnic wyposażonych w powierzchnię magnetyczną, pozwalającą na przyczepienie się do konstrukcji metalowych, lub miarki z ergonomicznym gumowym uchwytem.
Odzież robocza i BHP dla glazurnika
Profesjonalny glazurnik nie może zapomnieć o akcesoriach pozwalających wykonywanie prac z zachowaniem zasad BHP. Glazurnicy często spędzają wiele godzin w pozycji klęcznej, kolana i kręgosłup narażone są wtedy na długotrwałe obciążenie, którego negatywne skutki ujawniają się dopiero po jakimś czasie. W celu ich zminimalizowania można stosować siodełko ergonomiczne, pozwalające zachować wygodną pozycję podczas pracy, lub nakolanniki ochronne stworzone z myślą o poprawie stabilizacji i zmniejszeniu obciążenia kolan. Ich zadaniem jest również osłanianie kolan przed uderzeniami bądź nierównościami występującymi na powierzchni. Do grupy produktów BHP zalicza się także okulary ochronne, konieczne przy cięciu i szlifowaniu powierzchni pod płytki, oraz nauszniki ochronne przed hałasem podczas cięcia przecinarkami elektrycznymi.
Autor: Gettyimages
Profesjonalny glazurnik potrzebuje w pracy wielu narzędzi do układania płytek. W jakie narzędzia powinien być wyposażony warsztat glazurnika?
