Narzędzia do zgrzewania rur i kształtek z tworzyw sztucznych

Obcinak do rur i odpowiednia zgrzewarka to podstawowe narzędzia potrzebne do poprawnego zgrzewania rur i kształtek z tworzyw sztucznych. To jakiej zgrzewarki użyć, zależy m.in. od materiału, z którego wykonane są rury, ich średnicy oraz techniki zgrzewania. Ponadto zawsze trzeba kierować się zaleceniami producentów - rur oraz zgrzewarki.

Spis treści

1. Narzędzia do zgrzewania polifuzyjnego(mufowego)
2. Narzędzia do zgrzewania elektrooporowego
3. Narzędzia do zgrzewania doczołowego

Narzędzia do zgrzewania polifuzyjnego(mufowego)

Do zgrzewania polifuzyjnego (mufowego) rur o średnicy do 40 mm służą trzpieniowe bądź płaskie zgrzewarki przenośne jedno-, dwu- i trójmatrycowe. Do elementów o większych średnicach zaleca się używać stacjonarnych zgrzewarek stołowych lub umieszczanych w specjalnych uchwytach. Zgrzewarki mogą różnić się parametrami, a na ich działanie wpływa też temperatura otoczenia, dlatego przed przystąpieniem do prac warto zrobić kilka próbnych zgrzewów.

Istotną cechą jest moc zgrzewarki – wyższa zapewni szybsze nagrzewanie się urządzenia, co przyspiesza wykonywanie pracy, ale przy dłuższym używaniu może generować znaczne koszty. Najczęściej spotykane są uniwersalne przenośne zgrzewarki, o mocy 1000 W, nadające się do łączenia rur z różnych tworzyw.

Zgrzewarka powinna mieć wbudowany termostat oraz lampkę kontrolną sygnalizującą osiągnięcie temperatury roboczej. Większość zgrzewarek jest wyposażona w regulator temperatury (do 300°C), którą dobiera się w zależności od obrabianego materiału, co pozwala używać narzędzia do łączenia elementów wykonanych zarówno z polipropylenu, jak i innych tworzyw sztucznych.

Warto wybrać zgrzewarkę do rur z kilkoma kamieniami grzewczymi (matrycami), co zwiększy zakres jej zastosowania, umożliwiając łączenie elementów o różnej średnicy. Bardziej komfortowe będzie użytkowanie zgrzewarki dostarczanej w zestawie z dodatkowymi akcesoriami, takimi jak np. stojak podłogowy lub zacisk stołowy, elektroniczny regulator temperatury, obcinaki, zdzieraki, wkrętaki, śruby, śrubokręty, miarka oraz walizka do przechowywania. Warto również zaopatrzyć się w specjalne rękawice, które zabezpieczą przed ewentualnym bolesnym poparzeniem podczas stosowania narzędzia.

Przeczytaj również:

• Przewody wodociągowe z tworzywa sztucznego. Wskazówki montażowe
• Gdzie stosować rury z polipropylenu - uwaga na kształtki
• Jak zgrzewać rury z tworzyw sztucznych? Techniki zgrzewania rur i kształtek

Narzędzia do zgrzewania elektrooporowego

Do zgrzewania elektrooporowego wykorzystuje się zgrzewarki elektrooporowe oraz uchwyty do mocowania rur podczas łączenia. Nowoczesne modele takich zgrzewarek mają wbudowane mikroprocesory, które kontrolują wartości parametrów zgrzewania, ustalają stosowną moc wyjściową oraz pokazują powiadomienia na wyświetlaczu LCD, przekazując operatorowi informacje o niezbędnych operacjach. Wprowadzanie parametrów zgrzewu może być wykonane przy wykorzystaniu skanera kodów kreskowych lub ręcznie.

Aby zapewnić wysoką jakość zgrzewania, maszyna automatycznie ustala czas zgrzewania (zależnie od temperatury otoczenia) celem prawidłowego dostarczenia energii do kształtki. Podczas procesu zgrzewania wyświetlane jest zadane napięcie, oczekiwany czas zgrzewania, czas do zakończenia, numer zgrzewu oraz temperatura otoczenia.

Zgrzewarki często są wyposażone w uniwersalne końcówki pozwalające scalać wszystkie dostępne na rynku kształtki bez konieczności stosowania przejściówek. Po zakończeniu cyklu zgrzewania przewody odłącza się od kształtki. Trzeba jednak robić to ostrożnie, ponieważ kształtka w przetopionej formie jest przez pewien czas gorąca, co niesie ryzyko poparzenia.

W przypadku dużych instalacji sieciowych kontrolę prac ułatwiają modele zgrzewarek (w zestawach z drukarką) umożliwiające śledzenie i zapis w wewnętrznej pamięci nawet do kilkuset protokołów zgrzewania, które mogą zostać przeniesione do komputera PC poprzez pamięć USB.

Narzędzia do zgrzewania doczołowego

Do zgrzewania doczołowego potrzebne są specjalne zgrzewarki z płytą grzewczą (tzw. patelnią) oraz uchwytami do umieszczenia łączonych rur.

Przed rozpoczęciem prac trzeba sprawdzić stan zgrzewarki i narzędzi niezbędnych do zgrzewania. Płyta grzewcza nie może mieć ubytków w powłoce grzejnej, a ruchome elementy muszą pracować bez oporów. Trzeba też sprawdzić, czy nie ma wycieku oleju hydraulicznego, a instalacja elektryczna nie jest zniszczona i nie zachodzi zagrożenie porażeniem prądem. Jeśli zgrzewarka ma być zasilana z generatora prądu, należy zweryfikować stan techniczny generatora oraz poziom paliwa. Zgrzewarka doczołowa powinna mieć aktualne świadectwo kalibracji (nie starsze niż 12 miesięcy).