Poziomnica. Tradycyjna poziomnica czy magnetyczna, cyfrowa lub wężowa? Do jakich prac stosować wybrane modele?
Poziomnica stosowana jest w pracach budowlanych i wykończeniowych głównie do precyzyjnego wyznaczania poziomów i pionów. Poziomnica to już nie tylko proste narzędzie z podziałką i pęcherzykiem powietrza, ale coraz bardziej zaawansowane technologicznie urządzenie pomiarowe, cyfrowe i laserowe.
Poziomnica tradycyjna
Tradycyjna poziomnica składa się z jednej, dwóch lub w modelach dla najbardziej wymagających fachowców nawet trzech libelli z płynem antystatycznym i podziałką. Umiejscowione są one w profilu narzędzia. Nowością są libelle zaprojektowane w sposób, który pozwala widzieć pęcherzyk jak w szkle powiększającym. Do wyznaczania poziomu płaszczyzny poziomnica wykorzystuje siłę grawitacji. Funkcję wskaźnika pełni pęcherzyk powietrza. Do wyznaczania poziomu płaszczyzny poziomnica wykorzystuje siłę grawitacji. Funkcję wskaźnika pełni pęcherzyk powietrza.
Poziomnica magnetyczna
Poziomnica magnetyczna to tradycyjne narzędzie wyposażone dodatkowo w magnes umieszczony od spodu profilu. Daje on możliwość przymocowania poziomnicy do konstrukcji stalowej, co znacznie ułatwia prace pomiarowe przy stawianiu ogrodzeń lub w warsztatach spawalniczych. Poziomnica magnetyczna przydaje się również w pracach hydraulicznych i ślusarskich.
Poziomnica wężowa w wersji tradycyjnej i elektronicznej
Poziomnica wężowa tradycyjna to dwie pionowe rurki z wodą i podziałką wyznaczającą wysokość słupka, które połączone są elastycznym przewodem, który napełnia się wodą. Pomiar wysokości (poziomów) lub ich różnic odbywa się na zasadzie naczyń połączonych - jeśli oba końce wężyka znajdują się na tej samej wysokości, poziom wody w rurkach będzie identyczny.
Ten rodzaj poziomnicy nie jest jednak wygodnym urządzeniem pomiarowym i uchodzi za mało dokładne. Aby dokonać pomiarów, potrzebne są dwie osoby.Inaczej jest natomiast z poziomnicą wężową elektroniczną zasilaną baterią (AA 1,5v). Poziomnica elektroniczna również wyposażona jest w elastyczny wężyk, ale wypełniony nie wodą, a gęstym płynem silikonowym, oraz elektroniczny czujnik z wyświetlaczem. Na jednym końcu węża zamieszczony jest czujnik, który pokazuje różnice mierzonych wysokości. Różnice poziomów podawane są na podstawie różnicy ciśnień w pojemniku głównym (bębnie) i przy elektronicznym czytniku. Ten rodzaj poziomnicy znajduje zastosowanie do pomiaru różnic wysokości/poziomów między pomieszczeniami. Dokładność pomiarów to średnio ±2 mm. Zasięg pomiaru zależy od długości węża i dochodzi nawet do kilkudziesięciu metrów.
Zalety elektronicznej poziomnicy wężowej:
- łatwość obsługi (pomiaru może dokonać jedna osoba),
- możliwość pomiaru w pomieszczeniach podzielonych ścianami,
- czytelny, cyfrowy wynik pomiaru,
- duży zasięg pracy.
Wady poziomnicy wężowej:
- traci dokładność przy zwiększaniu długości rozciągniętego węża,
- czułość na zmiany temperatury,
- brak możliwości pracy w temperaturach poniżej 0°C.
Ważne, aby poziomnica miała solidną konstrukcję, odporną na uszkodzenia mechaniczne. Długość poziomnicy dobiera się w zależności od rodzaju wykonywanych prac. Na rynku dostępne są poziomnice różnej długości: od minipoziomnic długości kilkunastu cm, czy nawet wersji kieszeniowych do takich, których długość wynosi 250 cm.
Poziomnica cyfrowa
Poziomnica elektroniczna to dokładne i wszechstronne urządzenie. Poziomnica wyposażona jest w moduł cyfrowego pomiaru kąta. Ma też wyświetlacz - w niektórych modelach podświetlany. Osiągnięcie wybranego kąta może być sygnalizowane dźwiękiem, dzięki czemu nie trzeba wpatrywać się w wyświetlacz. Urządzenie może być też wyposażone w magnesy umożliwiające stabilne zamocowanie do powierzchni. Inne praktyczne funkcje poziomnicy cyfrowej to:
- możliwość zapisywania wyników pomiarów,
- operowanie w różnych jednostkach,
- korekta nachylenia na nierównym podłożu.
Poziomnica laserowa, laser krzyżowy
Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów poziomnic wykorzystujących działanie lasera, w których źródłem zasilania jest akumulator (litowo-jonowy) lub standardowe baterie alkaliczne. To poręczne, kompaktowe urządzenia. Różnią się klasą lasera, stopniem zaawansowania, zasięgiem (nawet do kilkudziesięciu metrów), stopniem dokładności (+/- 0,3 mm/m – +/- 0,8 mm/m). Wyznaczanie poziomów, pionów, punktów, kątów odbywa za pomocą linii świetlnych lub punktów.
- Czytaj: Jak działa poziomnica laserowa?
Dostępne są modele, które generują nawet do kilku linii świetlnych (360º). W przypadku laserów krzyżowych wielopromieniowych, poszczególne wiązki są włączane i wyłączane pojedynczo lub jednocześnie, najczęściej także z możliwością obsługi przez smartfon. Można też za pomocą aplikacji bezdotykowo sterować liniami. Niektóre modele wyposażone są w funkcje przechylania i blokowania w wybranym miejscu linii laserowej, a także w czujniki nadzorujące czynniki wpływające na kalibrację, jak np. wstrząsy.