Precyzyjne przyrządy pomiarowe. Jak wykorzystać możliwości laserów krzyżowych i dalmierzy?

Specjalistyczne przyrządy pomiarowe są nieocenione w pracach wymagających częstego mierzenia odległości lub wyznaczania linii. Wielofunkcyjne dalmierze i lasery umożliwiają pracę z ogromną precyzją, np. wykonywanie pomiarów z dokładnością do milimetra. Dowiedz się, jak w praktyce wykorzystać wszystkie funkcje i możliwości nowoczesnych przyrządów pomiarowych.

Spis treści

1. Laser w przyrządach pomiarowych
2. Dalmierz laserowy czyli precyzyjny pomiar odległości
3. Jak mierzyć dalmierzem laserowym?
4. Urządzenia pomiarowe – precyzja w wyznaczaniu linii i punktów
5. Jak działa laser krzyżowy?
6. Laser nie musi być czerwony. Urządzenia z wiązką w kolorze zielonym lub niebieskim
7. Właściwa konserwacja urządzeń pomiarowych

Laser w przyrządach pomiarowych

Przyrządy pomiarowe z wykorzystaniem lasera, to prawdziwie rewolucyjne urządzenia. Aż trudno sobie wyobrazić, że jeszcze do niedawna do pomiarów, zarówno krótkich, jak i długich dystansów, wykorzystywano wyłącznie taśmy pomiarowe, gdzie błąd powstaje zawsze wtedy, gdy powierzchnia nie jest idealnie równa. Precyzja pomiarów, jaką uzyskuje się poprzez wykorzystanie wiązki laserowej w dalmierzach czy niwelatorach laserowych, jest nieporównywalna z tradycyjnymi taśmami. Niestety im większa dokładność, tym większe koszty zakupu urządzeń pomiarowych. Mimo to często warto zainwestować, gdyż im dokładniejsze pomiary, tym mniej przykrych niespodzianek w trakcie pracy.

Dalmierz laserowy czyli precyzyjny pomiar odległości

Dalmierz laserowy należy do najczęściej wykorzystywanych urządzeń w geodezji i budownictwie. To narzędzie służące do pomiaru odległości, ale nie tylko. Dzięki rozbudowanemu oprogramowaniu, na podstawie kilku pomiarów, urządzenie może obliczać pole powierzchni i objętość. Bardziej zaawansowane modele wykorzystają twierdzenie Pitagorasa. Dalmierze wyposażone są w czytelne wyświetlacze, z których można szybko odczytać zrealizowany pomiar. Większość profesjonalnych modeli ma wbudowaną funkcję pamięci, dzięki czemu można zapisać kolejne wyniki. To niezwykle przydatna opcja np. podczas zbierania większej ilości danych do wykonania obliczeń lub porównania. Niewątpliwą zaletą dalmierza jest jego wielkość. Zazwyczaj jest to urządzenie o niewielkich wymiarach, z powodzeniem można je schować do kieszeni.

Jak mierzyć dalmierzem laserowym?

• Dokonujemy wyboru jednostek pomiaru (metry, stopy lub cale), za pomocą których dalmierz będzie przeliczał wyniki.
• Nakierowujemy plamkę lasera na cel i naciskamy przycisk aktywacji. Zmierzona odległość jest widoczna w głównej linii wyświetlacza.
• Jeżeli chcemy, aby dalmierz wyliczył powierzchnię, przełączamy go w tryb pomiaru powierzchni i nakierowujemy plamkę lasera na pierwszy cel np. ściana pokoju, po czym naciskamy przycisk pomiaru. Następnie kierujemy wiązkę na drugi cel (ściana prostopadła) i ponownie naciskamy przycisk pomiaru. W linii głównej zostanie wyświetlona powierzchnia w m2 natomiast w kolejnych liniach długości poszczególnych ścian.
• Kiedy chcemy zmierzyć kubaturę pomieszczenia, wprowadzamy dalmierz w tryb pomiaru kubatury. Kierujemy laser i mierzymy kolejno pierwszą ścianę, ścianę prostopadłą oraz wysokość od podłogi do sufitu. Dalmierz automatycznie obliczy pojemność pomieszczenia. W linii głównej zostanie wyświetlona kubatura w m3 natomiast w kolejnych liniach długości poszczególnych ścian oraz wysokość.

Urządzenia pomiarowe – precyzja w wyznaczaniu linii i punktów

Automatyczne lasery samopoziomujące krzyżowe liniowe i wieloliniowe to urządzenia, które usprawnią wykonywanie wielu prac budowlanych. Dzięki laserowi krzyżowemu można otrzymać idealnie pionową i poziomą linię na płaszczyźnie, przy której chcemy pracować. Uzyskujemy w ten sposób możliwość pracy bez trzymania poziomnicy w rękach, co jest bardzo użyteczne. Poziomnic laserowych używa się do wyznaczania płaszczyzn pionowych i poziomych, kątów prostych, ale również – po zablokowaniu kompensatora – skośnych linii. W porównaniu do tradycyjnej wodnej poziomnicy, laserowa jest znacznie wygodniejsza w użytkowaniu i o wiele bardziej dokładna. Na rynku dostępnych jest wiele modeli i rodzajów tych urządzeń. Często sprzedawane są w zestawach ze statywem, tyczką czy detektorem, a nawet uchwytami do mocowania do ściany, profili aluminiowych, łaty niwelacyjnej lub magnetycznie do elementów stalowych.

Jak działa laser krzyżowy?

• Przed przystąpieniem do pomiaru należy przymocować urządzenie do powierzchni za pomocą specjalnych uchwytów lub ustawić je na statywie.
• Następnie włączamy urządzenie, które od razu emituje widzianą gołym okiem wiązkę laserową.
• Urządzenie wyznacza punkt lub dwie linie w pionie i w poziomie, które łączą się pod kątem prostym. Dzięki temu możemy wyznaczyć odpowiedni poziom lub konkretny punkt.
• Wyznaczone poziomy, piony lub punkt możemy zaznaczyć na ścianie taśmą malarską.

Laser nie musi być czerwony. Urządzenia z wiązką w kolorze zielonym lub niebieskim

Najbardziej popularnym rozwiązaniem są lasery krzyżowe z czerwoną wiązką lasera. Ale na rynku można znaleźć również lasery z wiązkami w kolorze zielonym, które są 4 razy lepiej widoczne od zwykłego lasera czerwonego. Dzięki temu można wykonywać pomiary przy większym nasłonecznieniu, ponadto zielona wiązka widoczna jest gołym okiem do 30-35 m, a z odbiornikiem nawet do 80. Takie lasery mogą mieć 180-stopniowa rozpiętość wyświetlania wiązek poziomej i pionowej, co pozwala wykorzystywać laser niemal jak instrumenty płaszczyznowe.

Wśród laserów z wiązką w kolorze zielonym warto zwrócić uwagę na laser rotacyjny. To wielofunkcyjne narzędzie do realizacji prac wewnątrz pomieszczeń oraz do pracy na otwartych przestrzeniach (zakres pracy do 30 m, z detektorem do 500 m). Urządzenie może pracować w trybach: rotacyjnym, liniowym i punktowym. W trybie rotacyjnym można wybierać różne prędkości obrotowe obrotu wiązki: 60, 120, 300, 600 obr./min. Tryb liniowy umożliwia wybór kąta rozwarcia pracy zmiennej wiązki lasera:  10°, 45°, 90°, 160°. W trybie punktowym wiązka jest najlepiej widoczna. Ten tryb sprawdzi się w prostych pracach, np. przy przenoszeniu wysokości lub kontroli ustawienia elementów w jednej linii. Co więcej, laser rotacyjny może być obsługiwany ręcznie z panelu sterującego lub zdalnie za pomocą pilota. 

Od niedawna na rynku dostępne są lasery krzyżowe z wiązką w kolorze niebieskim, jeszcze lepiej widoczną w nasłonecznionych miejscach. Laser niebieski mniej się rozprasza, wiązka ma mniejszą średnicę, co ułatwia wyznaczanie cienkich linii.

Właściwa konserwacja urządzeń pomiarowych

O urządzenia laserowe należy dbać. Brak regularnej konserwacji może spowodować, że urządzenia stracą swoje właściwości. Po zakończeniu pomiarów należy osuszyć i oczyścić przyrząd miękkim materiałem, następnie zapakować do odpowiedniego pokrowca tak, by emiter wiązki laserowej nie został uszkodzony. Nie powinno się narażać urządzenia pomiarowego na wstrząsy lub upadki.

Zobacz galerię 10 zdjęć

Autor: Szymon Starnawski/Grupa Murator

Dworzec Warszawa Zachodnia z góry latem 2024 r.

Marzena Sarniewicz