System BMS – jak automatyka budynkowa poprawia bezpieczeństwo w budynku?
Automatyka budynkowa to podstawa funkcjonowania inteligentnych domów czy biurowców, a rozwiązania z tego obszaru są częściami składowymi systemów zarządzania budynkiem (building management system – BMS). Systemy BMS wspomagają człowieka w różnych aspektach, choć niewątpliwie jednym z najważniejszych jest zwiększenie bezpieczeństwa eksploatacji budynku.
Spis treści
- Czym jest system BMS?
- Bezpieczeństwo jednym z priorytetów systemów BMS
- W jaki sposób system BMS polepsza poziom bezpieczeństwa?
Współczesne budynki, zarówno komercyjne, jak i mieszkalne, są coraz bardziej skomplikowane pod względem technologicznym. Wraz z rozwojem nowoczesnych technologii zwiększa się zapotrzebowanie na systemy, które umożliwiają efektywne zarządzanie wszystkimi aspektami funkcjonowania obiektów. Jednym z najważniejszych rozwiązań w tym zakresie są właśnie systemy BMS, które integrują różne instalacje, jakie znajdują się w danym budynku, zapewniając ich optymalną pracę.
Czym jest system BMS?
System BMS to zintegrowany system zarządzania budynkiem, który umożliwia monitorowanie i kontrolowanie różnych instalacji technicznych w obrębie danego budynku, a także sterowanie nimi. Najczęściej takimi instalacjami, które są częścią systemu BMS, są:
- oświetlenie,
- HVAC (ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja),
- kontrola dostępu,
- monitoring wizyjny,
- systemy alarmowe,
- różnego rodzaju inne systemy, które mają reagować w przypadku wystąpienia jakiegoś zagrożenia.
Centralnym punktem BMS jest jednostka sterująca, która zbiera dane z czujników zlokalizowanych przy różnych urządzeniach i po ich analizie podejmuje odpowiednie działania, np. aktywując bądź dezaktywując określone urządzenia.
Oczywiście system BMS nie jest jednorodnym rozwiązaniem. W różnych budynkach może składać się z różnorodnych podsystemów i komponentów. Inne mogą być bowiem oczekiwania i potrzeby właściciela danego budynku związane z tym systemem czy też jego możliwości finansowe. Co istotne, systemy zarządzania budynkiem są rozwiązaniami skalowalnymi, co oznacza, że można je dostosować do wielkości budynku czy liczby osób, jakie w nim mieszkają bądź pracują, a także można je łatwo rozbudować w przyszłości o nowe podsystemy. To ważne w sytuacjach, gdy właściciel budynku w danym momencie nie ma odpowiednich środków finansowych, żeby stworzyć rozbudowany system BMS. Bez większych problemów będzie mógł dodać do niego kolejne składowe w przyszłości.
Bezpieczeństwo jednym z priorytetów systemów BMS
Zadania, jakie stawiamy przed systemem BMS, a w konsekwencji cele, jakich oczekujemy od tego rozwiązania, mogą się nieco różnić. Można jednak wyszczególnić kilka najważniejszych zadań, do jakich systemy BMS najczęściej są tworzone. Są to:
- Monitorowanie i zarządzanie zużyciem energii – kontrola zużycia energii elektrycznej może prowadzić do znacznych oszczędności. W tym kontekście np. regulacja ogrzewania, klimatyzacji czy oświetlenia może znacznie obniżyć zużycie energii.
- Zarządzanie instalacjami technicznymi – w przypadku awarii lub nieprawidłowego działania określonych urządzeń czy systemów jednostka centralna BMS może podjąć odpowiednie kroki w celu zminimalizowania ryzyka, np. poprzez automatyczne włączenie awaryjnych systemów wentylacyjnych lub alarmowych.
- Monitorowanie i analiza danych – systemy BMS zbierają dane dotyczące funkcjonowania budynku, które mogą być wykorzystane do dalszej optymalizacji procesów i wykrywania potencjalnych problemów zanim staną się poważnym zagrożeniem. Dzięki zaawansowanej analityce możliwe jest np. przewidywanie awarii, co pozwala na przeprowadzenie odpowiednich działań serwisowych.
- Bezpieczeństwo – systemy BMS zarządzają systemami zabezpieczeń, jakie znajdują się na obszarze budynku. Ich integracja pozwala na szybszą reakcję w przypadku zagrożenia, np. poprzez automatyczne uruchomienie alarmu, zamknięcie drzwi ewakuacyjnych lub powiadomienie służb ratunkowych.
Z powyższego wynika, że systemy zarządzania budynkiem mogą przyczynić się przede wszystkim do zoptymalizowania zużycia energii, co przekłada się bezpośrednio na redukcję kosztów utrzymania nieruchomości. Ponadto znacznie zwiększają komfort użytkowników, zapewniając im optymalne warunki mieszkania czy pracy. System BMS wreszcie zwiększa poziom bezpieczeństwa użytkowania budynku.
W jaki sposób system BMS polepsza poziom bezpieczeństwa?
Rozwiązania z obszaru automatyki budynkowej mogą w różny sposób poprawiać ogólny poziom bezpieczeństwa budynków. W tym kontekście można wyróżnić 3 główne obszary:
- ochrona przed skutkami niespodziewanych zdarzeń (np. przed pożarem czy zalaniem), które mogą być następstwem błędów ludzkich czy też awarii różnych urządzeń,
- ochrona przed dostępem do budynku nieuprawnionych osób – ochrona przed kradzieżą czy innymi szkodami, jakie mogą wyrządzić nieuprawnione osoby (zarówno umyślne, jak i nieumyślne),
- ochrona urządzeń i instalacji znajdujących się w budynku, które mogą być efektem braku zasilania, przepięcia czy błędnego użytkowania przez człowieka.
W ramach każdego z powyższych obszarów można wyróżnić co najmniej kilka systemów, które odpowiadają za zapewnienie bezpieczeństwa eksploatacji budynku. Wdrożenie wszystkich przekłada się naturalnie na najwyższy poziom bezpieczeństwa, ale różne potrzeby czy ograniczenia finansowe mogą skłaniać do wyboru tylko części z nich.
Do pierwszej grupy zaliczamy m.in. systemy przeciwpożarowe, które pozwalają na szybsze wykrywanie zagrożenia pożarowego, reagując na pojawienie się ognia, dymu lub na podwyższoną temperaturę. W przypadku wykrycia pożaru lub zagrożenia pożarowego system BMS uruchamia odpowiednie procedury, w tym np. automatycznie uruchamia systemy oddymiania i wentylacji, aktywuje systemy gaszenia, włącza alarm pożarowy i powiadamia odpowiednie służby ratunkowe. Dzięki automatycznemu aktywowaniu odpowiednich działań skraca się czas reakcji na zagrożenie i poprawia bezpieczeństwo użytkowników budynku.
- Przeczytaj też: Wpływ cen energii na zarządzanie nieruchomościami
Systemy ochrony przed zalaniem wykrywają natomiast pojawienie się wody w pomieszczeniach lub niekontrolowany wyciek wody z instalacji wod-kan. W takiej sytuacji jednostka centralna może odciąć dopływ wody do pomieszczeń, w których taki wyciek został odnotowany. Z kolei w systemach detekcji gazów czujniki wykrywają pojawienie się w budynku niebezpiecznych gazów. System może wówczas np. zwiększyć natężenie wentylacji, uchylić okna, a nawet nakazać ewakuację lub wyłączyć z użytkowania zagrożone strefy w budynku.
W ramach drugiej grupy systemów mamy przede wszystkim systemy kontroli dostępu i monitoringu. System BMS umożliwia m.in. zarządzanie uprawnieniami do wejścia do różnych części budynku. W połączeniu z monitoringiem wizyjnym zapewnia stały nadzór nad obiektem i eliminuje ryzyko nieautoryzowanego dostępu. System może również informować ochronę o wykryciu niebezpiecznych zachowań. Może on obejmować również kontrolę wjazdu na teren wokół budynku, otwierając bramę czy szlaban tylko w przypadku upoważnionym pojazdom. Jeszcze innym systemem jest system sygnalizacji włamania i napadu. Pozwala on wykrywać np. próby włamań lub nielegalnego wejścia do obszarów chronionych.
- Przeczytaj też: Inteligentne zarządzanie domem: rolety, stolarka, brama garażowa
Za bezpieczeństwo urządzeń odpowiada m.in. system zasilania gwarantowanego, którego głównym zadaniem jest zapewnienie nieprzerwanej pracy danego urządzenia czy systemu, w tym systemów bezpieczeństwa. Systemy te korzystają np. z UPS-ów czy dodatkowych agregatów prądotwórczych. System BMS pełni ważną rolę w monitorowaniu awarii w obrębie budynku. Jeśli wykryje jakiekolwiek nieprawidłowości, automatycznie wdraża odpowiednie środki zaradcze.
Powyższa lista naturalnie nie wyczerpuje wszystkich możliwości zwiększania poziomu bezpieczeństwa w budynkach dzięki systemowi BMS. Pośredni wpływ na bezpieczeństwo mają również chociażby systemy związane z monitoringiem zużycia energii. Umożliwiają one bowiem nie tylko bieżące kontrolowanie zużycia energii elektrycznej, ale także wykrywają wszelkie nieprawidłowości w dostarczanym prądzie, które mogą być przyczyną awarii.
Systemy BMS, wśród licznych korzyści, mają przede wszystkim ogromny wpływ na bezpieczeństwo w zarządzaniu budynkiem. Dzięki zaawansowanej integracji różnych systemów BMS poprawia zarówno bezpieczeństwo użytkowników, jak i skuteczność zarządzania kryzysowego. Współczesne technologie pozwalają na szybkie reagowanie na zagrożenia, co w przypadku sytuacji awaryjnych może mieć kluczowe znaczenie dla zdrowia i życia ludzi.
- Zobacz również: Najwyższe biurowce Warszawy
Autor: HB Reavis Poland
Varso Tower – 310 m, 53 piętra
