Domy z kotłem na gaz bez pozwolenia na użytkowanie! Wyjaśniamy dlaczego?

Właściciele domów ogrzewanych gazem coraz częściej nie dostają pozwoleń na użytkowanie. Ten sam problem dotyczy także budynków z kotłem węglowym lub na olej opałowy. Wyjaśniamy, dlaczego takie domy mogą nie spełnić przepisów?

Spis treści

1. Jak zmieniała się wymagana wielkość wskaźnika Ep?
2. Dlaczego budownictwo musi odejść od paliw kopalnych?
3. Co to jest wskaźnik Ep?
4. Od czego zależy wskaźnik Ep budynku?
5. Co to jest współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej wi?
6. Jak budynek ogrzewany gazem może spełnić wskaźnik Ep?

Inwestorzy, którzy złożyli wniosek o pozwolenie na budowę lub zgłoszenie robót budowlanych od 2021 r. mają problemy z odbiorem budynków zaopatrzonych w ogrzewanie gazowe. Dlaczego tak się dzieje? Takie budynki nie spełniają jednego z wymogów obowiązujących obecnie Warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (WT2021). Chodzi o wskaźnik zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną E_p będący podstawą do określenia charakterystyki energetycznej budynku. Wskaźnik ten w ostatnich latach został znacznie obniżony.

Jak zmieniała się wymagana wielkość wskaźnika Ep?

• Od 1 stycznia 2014 – nie więcej niż 120 kWh/(m²·rok),
• od 1 stycznia 2017 – nie więcej niż 95 kWh/(m²·rok),
• od 1 stycznia 2021 – nie więcej niż 70 kWh/(m²·rok).

Dlaczego budownictwo musi odejść od paliw kopalnych?

Obniżanie wielkości wskaźnika E_p budynków jest związane z realizacją polityki klimatycznej Unii Europejskiej, która obejmuje m.in. dekarbonizację budownictwa. Budynki w krajach europejskich, w tym także w Polsce, mają bardzo niski standard energetyczny, przez co ich ogrzewanie powoduje wysokie zużycie energii pochodzącej w dużej mierze z paliw kopalnych. Zmiany w warunkach technicznych dla budynków są efektem dostosowania naszego prawa do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z 19.05.2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, która ma na celu likwidację niskiej emisji, zwiększenie efektywności energetycznej budynków oraz większe wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.

Co więcej, o tych wymogach wiadomo od dawna, więc dziwi to, że projektach domów znajdują się rozwiązania niespełniające obecnych wymogów albo, że projektanci nie zwracają na to uwagi inwestorom. W momencie ogłoszenia Warunków technicznych 2021 zostały one przeanalizowane przez inżynierów budownictwa, audytorów energetycznych, specjalistów w zakresie energooszczędności budynków i już wtedy zgłoszono, że budynki ogrzewane gazem nie spełniają WT 21.

• Będzie podatek od ogrzewania gazem i węglem! Kto i od kiedy zapłaci nowy podatek w Polsce?

Co to jest wskaźnik E_p?

Żeby uzyskać pozwolenie na budowę lub użytkowanie budynku, bardzo ważny jest wskaźnik zapotrzebowania na energię pierwotną E_p. Oznacza on roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię wykorzystywaną do ogrzewania, produkcji ciepłej wody użytkowej, wentylacji oraz chłodzenia budynku. Jest on określany w przeliczeniu na jednostkę powierzchni danego budynku – dotyczy pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza. Od 2021 r. wskaźnik E^_p dla nowych i modernizowanych domów nie powinien być większy niż 70 kWh/(m²rok).

Od czego zależy wskaźnik E_p budynku?

O tym, jaka będzie wartość wskaźnika E_p, decyduje wiele czynników, np. rodzaj materiałów murowych, wielkość przeszkleń, jakość izolacji termicznej, rodzaj wentylacji, a nawet lokalizacja budynku. Niezmiernie ważny jest rodzaj źródła ciepła. Wartość Ep będzie mniejsza, im bardziej będą wykorzystane źródła odnawialne. Przy obliczaniu tego wskaźnika, stosuje się bowiem współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej wi przypisany dla każdego źródła ciepła.

Co to jest współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej w_i?

W Warunkach technicznych poszczególnym źródłom ciepła przypisano odpowiedni współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej w_i wskazujący, jak bardzo negatywny wpływ na środowisko ma ich stosowanie. Na przykład biomasa ma wskaźnik 0,2, a elektryczność aż 2,5. Ale gdy energia elektryczna do ogrzewania pochodzi ze słońca lub wiatru, współczynnik wi wynosi 0. Dla gazu, a także innych paliw kopalnych, tj. węgla i oleju opałowego, współczynnik wi wynosi 1,1. To uniemożliwia osiągnięcie odpowiednio niskiego E_p.

Jak budynek ogrzewany gazem może spełnić wskaźnik E_p?

Niski wskaźnik E_p można uzyskać na różne sposoby zależnie od budynku. Można poprawić szczelność budynku, zmienić wentylację grawitacyjną na mechaniczną z odzyskiem ciepła, zastosować nieodnawialne źródła energii. W przypadku domów ogrzewanych kotłem na gaz zasilającym niskotemperaturowe ogrzewanie podłogowe konieczne jest zastosowanie nieodnawialnego źródła energii, np. kolektorów słonecznych, i wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (sama wentylacja mechaniczna nie wystarczy).

Anna Kazimierowicz