Drzwi zewnętrzne – najważniejsze kryteria wyboru
Pora na drzwi zewnętrzne przychodzi wówczas, gdy dom zostanie doprowadzony do stanu surowego zamkniętego. Nie musi być jeszcze ocieplony od zewnątrz. Drzwi takie to wizytówka domu, dlatego materiał, z którego są zrobione, kolor i rodzaj wykończenia, należy dobrać tak, by współgrały z wizerunkiem całego budynku. Na co zatem zwrócić szczególną uwagę przy ich wyborze?
Spis treści
- Drzwi zewnętrzne – najważniejsze parametry techniczne
- Otwieranie drzwi – na zewnątrz czy do środka?
- Rodzaje drzwi wejściowych ze względu na materiał
- Przeszklenia drzwi zewnętrznych
- Drzwi antywłamaniowe
- Drzwi przeciwpożarowe
Większość producentów drzwi ma własne kolekcje modeli, które są w ciągłej sprzedaży. Różnią się między sobą wymiarami, rodzajem wykończenia i wyposażenia. Można również zamówić model spersonalizowany – wówczas kupujący decyduje o każdym szczególe i płaci tylko za to, co jest mu naprawdę potrzebne.
Drzwi zewnętrzne przeważnie kupuje się od firmy, która je sprzedaje i zajmuje się montażem. To wygodny sposób zakupów, choć trzeba pamiętać, że dana firma sprzedaje i instaluje przeważnie stolarkę nie więcej niż kilku, a często tylko jednego producenta. W przypadku zakupu w internecie warto skorzystać z wygodnych konfiguratorów, pozwalających jak najlepiej dopasować stolarkę oraz jej wyposażenie do własnych potrzeb i oczekiwań.
Można dokupić wyjątkowe, designerskie klamki, wizjer – zwykły albo cyfrowy, przeszklenie, dekoracyjne dodatki, podświetlenie LED czy też nowocześniejsze okucia, współpracujące z elektronicznym zamkiem. Jeśli standardowy zamek jest mało atrakcyjny, można zamówić model o wyższej klasie ochrony przeciwwłamaniowej lub wydać dodatkową kwotę na wersję obsługiwaną smartfonem, gotową, by podpiąć ją do systemu smart home.
Bardzo pomysłowym rozwiązaniem, wartym dopłaty (średnio 10–15%), jest wykończenie drzwi w dwóch kolorach – innym od zewnątrz, a innym od wewnątrz. Sprawdzi się to, gdy drzwi pozostają dobrze widoczne z różnych miejsc domu, np. z salonu. Dobrze wtedy ich barwę dopasować do kolorystyki dominującej we wnętrzu.
Polecany artykuł:
Drzwi zewnętrzne – najważniejsze parametry techniczne
Drzwi mają się nam przede wszystkim spodobać i dobrze pasować do wyglądu domu oraz planowanego stylu wnętrza. Kolekcje stolarki są najczęściej tak opracowane, że jedna linia stylistyczna dostępna jest w kilku wariantach cenowych, zależnych właśnie od właściwości i rodzaju wyposażenia, dlatego parametry techniczne to kwestia do ustalenia.
Drzwi zewnętrzne – izolacyjność termiczna
W przypadku drzwi wejściowych istotna jest ich izolacyjność termiczna. Zgodnie z obowiązującymi przepisami współczynnik przenikania ciepła przez takie drzwi nie może być niższy niż Uw na poziomie 1,3 W/(m2·K). Im jego wartość jest niższa, tym lepiej, ponieważ drzwi będą skuteczniej chronić przed ucieczką ciepła z ogrzewanego domu na zewnątrz.
Trzeba również zwrócić uwagę, czy wartość współczynnika Uw na etykiecie lub w karcie jest podana dla całych drzwi, czy tylko dla ich fragmentów, np. dla środkowych części, docieplonych pianką. Wartość ta zależy przede wszystkim od użytych materiałów i konstrukcji drzwi.
Szczelność drzwi zewnętrznych
Drzwi zewnętrzne powinny także być całkowicie szczelne przy zraszaniu wodą w ilości 120 l/h na 1 m2 przy różnicy ciśnień nie mniejszej niż 100 Pa – w przypadku drzwi nieosłoniętych lub częściowo osłoniętych. Drzwiom całkowicie osłoniętym wymagania takie nie są stawiane.
Parametr dotyczący przepuszczalności wody oznaczany jest cyfrą i literą A (od 1A do 9A). Za drzwi wystarczająco odporne na działanie wody uznaje się te oznaczone minimum 3A.
Liczy się również szczelność powietrzna. Zaleca się zatem, aby średni współczynnik infiltracji powietrza dla drzwi zewnętrznych nie przekraczał wartości 1,0 m3/(hmdaPa2/3).
Izolacyjność akustyczna drzwi zewnętrznych
Gdy dom stoi w ruchliwym miejscu, ważna jest także izolacyjność akustyczna. Obrazuje ją ważony wskaźnik Rw wyrażany w dB. Im jego wartość jest większa, tym drzwi będą przepuszczać mniej hałasu z zewnątrz. Najczęściej wskaźnik ten wynosi ok. 30 dB, ale modele najlepsze pod względem akustycznym mogą mieć Rw = 57 dB.
W drzwiach wejściowych wykonuje się próg, który ma stworzyć barierę przed przenikaniem chłodnego powietrza z zewnątrz oraz wody deszczowej i pochodzącej z topniejącego śniegu do budynku, a także przed ucieczką ciepła poza dom. To do progu przylega dolna uszczelka zamocowana do skrzydła.
Próg będzie szczególnie narażony na ścieranie, deptanie, obtłuczenia, dlatego producenci drzwi proponują najczęściej stalowe lub aluminiowe (te powinny być dodatkowo wyposażone w przekładki z tworzywa, np. z poliamidu). Innym rozwiązaniem może być próg drewniany częściowo osłonięty profilami aluminiowymi lub bez tych zabezpieczeń, ale wykonany z jednego z najtwardszych gatunków (dąb, grab, wiąz) lub z klejonki.
Aby drzwi wejściowe nie stały się mostkiem termicznym, często w warstwach podłogi montuje się tzw. podproże, na którym później umieszczony będzie próg właściwy. Produkuje się je z twardych odmian styropianu, najczęściej z tak zwanego klinarytu lub z utwardzonej piany PUR – purenitu.
Przy wyborze drzwi należy też sprawdzić, czy są one przylgowe oraz czy mają uszczelkę (jedną lub dwie) na ościeżnicy bądź skrzydle. Obie te cechy wpływają korzystnie na szczelność drzwi, a więc również na izolacyjność akustyczną. Ponadto tak wykonane drzwi będą się ciszej otwierały i nie da się nimi trzasnąć.
Ciężar skrzydła
Tym, na co często zwraca się uwagę, jest też ciężar skrzydła. Drzwi drewniane ważą średnio 70–80 kg, metalowe 45–60 kg, z PVC 65–70 kg, a z włókna szklanego – 63–65 kg. Tu ważne są przede wszystkim zawiasy drzwiowe, które muszą być dobrze dobrane do masy skrzydeł. Drzwi cięższe powinny być wyposażone przynajmniej w trzy zawiasy o dobrej bezwładności, to znaczy umożliwiające lekkie otwieranie.
Wymiary skrzydła
Drzwi zewnętrzne nie powinny być zbyt wąskie. Od ich szerokości zależy, czy wygodnie będzie się przez nie wchodziło do domu oraz czy łatwo będzie wnieść do środka duże meble i urządzenia.
Szerokość nie powinna więc być mniejsza niż 90 cm. Należy jednak pamiętać o tym, że jest to wymiar określający szerokość otworu po zamontowaniu ościeżnicy – otwór przygotowany do wstawienia drzwi powinien być o ok. 12–15 cm większy. Co do wysokości, to drzwi wejściowe muszą mieć co najmniej 201 cm, przy czym otwór pozostawiony na ich wmontowanie powinien być o przynajmniej 6–7 cm większy.
Sposób wykończenia stolarki
Ważny jest również sposób wykończenia stolarki. Liczy się nie tylko ładna kolorystyka, ciekawy odcień drewna, przyciągająca wzrok faktura, czy też dekoracyjne wstawki z metalu. Wygląd ma ogromne znaczenie, ale jakość powłoki lub okładziny zewnętrznej decyduje o trwałości drzwi.
W aprobacie technicznej danego modelu powinno być potwierdzenie o dopuszczeniu drzwi do stosowania w budownictwie, co potwierdza znak CE, a także wyszczególnienie danych technicznych, które można porównać z danymi innych drzwi, branych pod uwagę przy wyborze.
Otwieranie drzwi – na zewnątrz czy do środka?
Decyzję w tej kwestii trzeba podjąć przed zakupem. Oba rozwiązania mają wady i zalety. Jeśli drzwi otwierają się na zewnątrz, zyskujemy więcej miejsca w przedsionku, nie kolidują one także z innymi znajdującymi się tam drzwiami. Nad drzwiami powinno być jednak zadaszenie, które zapobiegnie zasypaniu wejścia podczas dużych opadów śniegu.
Drzwi otwierane na zewnątrz są z reguły o 2–3 cm wyższe w porównaniu do tych otwieranych do środka, by chroniły przed wpływaniem wody opadowej do wnętrza domu.
Wybierając drzwi, które mają się otwierać na zewnątrz, należy koniecznie sprawdzić u sprzedawcy, czy dany model jest polecany do takiego montażu.
Drzwi otwierane do środka są mniej narażone na niszczące działanie warunków atmosferycznych. Zawiasy umieszczone są od wewnętrznej strony, więc trudniej jest podważyć skrzydło. Dobrze, gdy na dole, od strony zewnętrznej, drzwi będą wyposażone w okapnik. Wtedy spływająca po nich woda nie będzie zaciekać na próg, tylko spłynie na zewnętrzną posadzkę (powinna mieć uformowany spadek w kierunku przeciwnym do drzwi).
Rodzaje drzwi wejściowych ze względu na materiał
Drzwi drewniane
Współcześnie produkowane modele to drzwi płycinowe, o ramie nośnej z drewna klejonego, która jest wypełniona płycinami (kasetonami) z drewna litego lub tylko wykończona sklejką drewnianą. Powierzchnia ramy i płycin jest zabezpieczona dwoma warstwami lakieru lub farby.
W drzwiach drewnianych ocieplanych materiał izolacyjny znajduje się wyłącznie w płycinach, pomiędzy dwiema warstwami ozdobnie frezowanej sklejki. Może on być również umieszczony w płycinie będącej gotowym panelem, który producenci drzwi wmontowują w ramę skrzydła. Modele nieocieplone nie sprawdzą się jako drzwi prowadzące z zewnątrz do budynku.
Drzwi drewniane często mają też konstrukcję płytową. Ich rama konstrukcyjna wypełniona jest ociepleniem, a od zewnątrz w całości obłożona płytą wykończeniową – drewnianą lub drewnopochodną. Rama jest tu więc całkiem zasłonięta przez płytę, inaczej niż w drzwiach płycinowych.
Drzwi metalowe
Są to drzwi o ramie z kształtownika aluminiowego lub stalowego z przekładkami termicznymi, które mają poprawiać jego właściwości ciepłochronne. Wypełnienie ramy może być zrobione z blachy aluminiowej grubości 1,5 lub 3 mm, bądź też z płyt PVC grubości 1,5 lub 2 mm. Wewnątrz płycin znajduje się warstwa ociepleniowa z pianki poliuretanowej. Użycie takich materiałów, jak PVC, aluminium i pianka, zapewnia skrzydłom niedużą masę.
Drzwi metalowe mogą mieć także konstrukcję płytową, kiedy to ramę z obu stron usztywniają płyty, np. z blachy, między którymi znajduje się materiał ociepleniowy. Wykończenie może stanowić drewno lite, sklejka, płyta HDF, wytłaczana blacha ocynkowana albo płyta z włókna szklanego. W niektórych modelach płytowych drzwi drewnianych, między ramą a płytą wykończeniową, producenci umieszczają wzmocnienie z blachy stalowej lub aluminiowej, które usztywnia konstrukcję, zwiększa jej odporność na ogień, a także stanowi ochronę przed przecięciem. Drzwi o konstrukcji aluminiowej dostępne są w bardzo wielu wzorach i wariantach kolorystycznych.
Polecany artykuł:
Drzwi z PVC
Są to drzwi o ramie z trzy- lub czterokomorowego profilu z polichlorku winylu, wzmocnionego kształtownikiem stalowym. Podobnie wykonane są ościeżnice, które często wzbogaca przekładka termoizolacyjna w jednej z komór. Wypełnienie ramy stanowi gotowy profil systemowy z twardego PVC, ocieplony pianką poliuretanową lub spienionym PVC. Jego wzór może być niemal dowolny. Takie drzwi są dość lekkie, przy jednoczesnym zachowaniu dobrych parametrów cieplnych i akustycznych.
Drzwi z włókna szklanego
Są lekkie i wytrzymałe. Wykazują dużą twardość, a co za tym idzie – odporność na uszkodzenia, odkształcenia i szkodliwe czynniki atmosferyczne. Ich współczynnik przenikania ciepła Uw dochodzi nawet do 0,54 W/(m2·K). Mają budowę płytową (płyta z kompozytu zawierającego włókno szklane), a trzon konstrukcyjny stanowi rama drewniana lub z kompozytu szklanego wzmocniona stalą. Wewnątrz znajduje się utwardzona piana PUR, chroniąca przed stratami ciepła i usztywniająca skrzydło.
Ościeżnice są przeważnie zrobione z drewna. Drzwi z włókna szklanego mogą być z obu stron wykończone identycznie jak metalowe czy z PVC. Są niestety dość drogie, ale za to udzielana jest na nie najdłuższa, bo niekiedy aż 25-letnia gwarancja. Drzwi takie praktycznie nie wymagają też żadnych zabiegów konserwacyjnych (poza regulacją okuć).
Przeszklenia drzwi zewnętrznych
W drzwiach wejściowych może być przewidziane przeszklenie, które doświetla przedsionek i otwiera widok na strefę wejścia. Te zamontowane głęboko w konstrukcji nie dają się łatwo podważyć ani wypchnąć.
Poza tym w drzwiach montuje się zestawy szybowe P4/16ar/4 o podwyższonej odporności na włamanie. I tak, od zewnątrz jest to pakiet szybowy P4 składający się z szyby grubości 4 mm i trzech lub czterech warstw folii antywłamaniowej oraz szyba grubości 4 mm. Całość spina ramka dystansowa szerokości 16 mm. Przestrzeń między szybami wypełnia gaz szlachetny (argon), który poprawia izolacyjność termiczną przeszklenia. Argonu nie znajdziemy w bardzo małych szybach zespolonych lub takich, które mają skomplikowany kształt.
W większości firm, zwłaszcza produkujących drzwi na zamówienie, istnieje możliwość kupienia drzwi wraz z dostawką lub naświetlem, które doświetlają przedsionek. Dostawka – pełna lub częściowo przeszkolna – to coś w rodzaju dodatkowego skrzydła. Jest ono przeważnie otwieralne, więc w razie potrzeby można dzięki niemu poszerzyć przejście. Naświetle to oddzielna konstrukcja nad drzwiami lub także z jednego bądź obu boków. Powiększa optycznie wejście i może być ciekawym elementem architektonicznym.
Drzwi antywłamaniowe
Mocne antywłamaniowe drzwi wejściowe z solidnymi zamkami wydłużą złodziejowi czas potrzebny na ich otwarcie. Zazwyczaj mają one konstrukcję ramową, wykonaną z profili stalowych lub z litego drewna. Okładzinę tworzy blacha stalowa (przeważnie dwie warstwy) ocynkowana i wykończona w dowolny sposób. Wewnątrz znajduje się konstrukcja wzmacniająca z ceowników, teowników bądź innych kształtowników zamontowanych pionowo albo połączonych w kratownicę. Między kształtownikami jest umieszczona termoizolacja – wełna mineralna (dodatkowo izoluje akustycznie), styropian lub pianka poliuretanowa. Są też dostępne drzwi antywłamaniowe wykonane z drewna litego oraz klejonego.
Drzwi antywłamaniowe ważą średnio 60–90 kg, lecz bywają i takie, które ważą 120–140 kg. Ciężar w znacznym stopniu zależy od wielkości drzwi, grubości blach i kratownic, a także od rodzaju użytego materiału wykończeniowego. Profile ościeżnic takich drzwi powinny być wykonane z metalu i najlepiej, gdy będą głęboko zakotwione w murze (wmurowane, solidnie przykręcone). Zawiasy powinny być co najmniej trzy i najlepiej na stałe zespolone z konstrukcją drzwi oraz tak zamaskowane, by dostęp do nich był utrudniony.
Standardowo drzwi antywłamaniowe są wyposażane w zamek centralny z mechanizmem ryglującym drzwi jednocześnie w kilku miejscach na obwodzie, a dodatkowo (odpłatnie lub nie) w zamki pomocnicze, zewnętrzne lub wewnętrzne. Wkładka bębenkowa nie powinna wystawać z drzwi na więcej niż 3 mm, by złodziej nie mógł jej wyrwać. Najlepsze są wkładki ze stożkowym bolcem, których nie da się rozwiercić przy pomocy wiertarki.
Na rynku są już dostępne wkładki bębenkowe, które w razie zgubienia kluczy można samodzielnie przekodować. Przy zakupie otrzymuje się trzy różne komplety kluczy, co pozwala na dwukrotne przekodowanie wkładki (dotychczas do przekodowania trzeba było wzywać ekipę serwisową).
Odporność antywłamaniową drzwi mogą dodatkowo podwyższyć inne urządzenia, np. zapornice łańcuchowe, umożliwiające jedynie uchylenie drzwi. Kupując drzwi, trzeba sprawdzić, jakiej są klasy. W Polsce wciąż jeszcze niektóre drzwi antywłamaniowe klasyfikuje się dawnym oznaczeniem klasy „C”, która gwarantuje, że przez 20 min będą się one bronić przed niepożądanym otwarciem lub wycięciem w nich otworu o wymiarach 40 x 40 cm.
Zgodnie z normami europejskimi wszystkie rodzaje drzwi powinny mieć określoną klasę odporności na włamanie od 1. do 6. (im wyższa, tym solidniejsze drzwi). Odpowiednikiem polskiej klasy „C” są europejskie klasy 3., 4. lub 5. Wszystkie modele drzwi wprowadzone do produkcji po 1 maja 2004 r. powinny mieć oznaczenie zgodne z normą europejską.
Trzeba się również upewnić, czy dane drzwi antywłamaniowe mogą być stosowane na zewnątrz – niektóre przystosowane są jedynie do montowania na klatkach schodowych.
Polecany artykuł:
- Zobacz galerię: Szklane fasady – nowoczesność wpisana w tradycję
Autor: Daria Scagliola & Stijn Brakkee
Handlowo-mieszkalny obiekt Crystal Houses w Amsterdamie (proj. MVRDV) wzniesiono w miejscu XIX-wiecznej kamienicy. Fasada powstała z 6500 szklanych, specjalnie zaprojektowanych i wytworzonych cegieł w górnej części płynnie łączy się z ceramicznymi elementami elewacji
Drzwi przeciwpożarowe
Dzięki swej konstrukcji nie poddają się łatwo płomieniom i są szczelniejsze niż inne. W trakcie pożaru powstrzymują rozprzestrzenianie się ognia oraz dymu. Mogą więc zapewnić więcej czasu na bezpieczną ewakuację.
W domach jednorodzinnych nie ma obowiązku ich stosowania, ale warto rozważyć ich zamontowanie w wejściu do wydzielonej kotłowni, między garażem a domem, czy też w pomieszczeniach, w których są przechowywane szczególnie wartościowe rzeczy. Nie warto ich stosować, jeśli ściany domu wykazują gorszą izolacyjność ogniową niż one, np. w ścianie o drewnianej konstrukcji szkieletowej.
Najczęściej są to metalowe drzwi przeciwpożarowe, których skrzydła wykonuje się zwykle z dwóch płatów blachy stalowej grubości ok. 1 mm, między którymi umieszczone są wełna mineralna, ognioodporne płyty wiórowe lub inne niepalne materiały termoizolacyjne. Niekiedy skrzydło takie jest od środka wzmocnione stalowymi kształtownikami. Są też drzwi o ramie stalowej wypełnionej izolacją i obudowane blachą. Skrzydła drzwi przeciwpożarowych wykańcza się laminowanymi, ozdobnie frezowanymi płytami MDF lub okleiną imitującą drewno.
Drzwi odporne na ogień mogą mieć również skrzydła zbudowane z drewnianej ramy konstrukcyjnej, wypełnionej niepalnym materiałem termoizolacyjnym (często są to ognioodporne płyty wiórowe oraz płyty gipsowo-kartonowe) i obłożonej dwustronnie płytą drewnopochodną MDF, HDF lub płytą wiórową.
Skrzydło może być też zrobione z litego drewna osłoniętego z obu stron płytami MDF lub HDF. Trzecią grupę stanowią drzwi o konstrukcji mieszanej, zwykle złożone z ramy drewnianej, wypełnionej materiałem termoizolacyjnym, i obłożone z obu stron blachą, a następnie wykończone ozdobną płytą MDF lub okleiną drewnopodobną.
Drzwi przeciwpożarowe mają zamontowane na obwodzie uszczelki przeciwdymowe lub pęczniejące (pod wpływem wysokiej temperatury uszczelniają obwód skrzydła i nie dopuszczają do przedostawania się płomieni). W dolnej części skrzydła niektórzy producenci montują dodatkową uszczelkę przeciwogniową, która samoczynnie wysuwa się przy zamykaniu drzwi.
Ościeżnice do drzwi przeciwpożarowych – stalowe lub drewniane – są wzbogacone o przylgową uszczelkę ognioodporną, która jest przymocowana wokół miejsca, do którego przylega zamknięte skrzydło drzwiowe. W niektórych modelach drzwi to ościeżnice, a nie skrzydła, mają zamocowaną uszczelkę pęczniejącą.
Drzwi przeciwpożarowe mogą mieć różną klasę, w zależności od tego, jak długo wytrzymują działanie płomieni i jak długo zachowują szczelność. Klasyfikację tę ustala norma PN-B 02851-1:97. Zgodność drzwi z normą i odpowiednią klasą potwierdza certyfikat wydawany przez ITB. Do domów jednorodzinnych wystarczą drzwi klasy EI 30, które wytrzymują działanie ognia przez 30 min. Produkowane są też drzwi klasy EI 45, EI 60, EI 90 lub EI 120.
W certyfikacie może znaleźć się oznaczenie klasy C – odnoszącej się do drzwi mających zdolność samo zamykania się, lub klasy S – informującej, jak długo drzwi zachowają dymoszczelność (np. S 30 – 30 min). Informacja o klasie drzwi znajduje się na tabliczce znamionowej przytwierdzonej z tyłu, obok zawiasów.
