Montaż okien: najczęstsze błędy w montażu i ich wpływ na funkcjonalność okien
Zły montaż okien spowoduje, że nawet te najlepiej wykonane utracą swoje walory użytkowe. Pokazujemy, jakie błędy podczas montażu okien popełniają najczęściej montażyści oraz jakie mogą być tego konsekwencje.
Zasady poprawnego montażu okien są znane specjalistom, jednak nie w polskiej rzeczywistości. Nasi montażyści zbyt często nie znają zasad, brakuje im wykształcenia zawodowego, odpowiedniej wiedzy i wciąż niestety umiejętności.
Montaż okien - najczęstsze błędy
Na zlecenie wielu niezadowolonych inwestorów Instytut Techniki Budowlanej (ITB) w Warszawie wykonał tysiące ekspertyz. Najczęściej dotyczyły one źle wykonanych lub źle wbudowanych okien. Pracownik naukowy tegoż Instytutu inż. Jerzy Płoński, (rzeczoznawca i biegły sądowy w zakresie techniki okiennej i techniki montażu), tak charakteryzuje niektóre z napotkanych sytuacji:
- montażyści wstawiają okna w zbyt małe lub w zbyt duże otwory w murze,
- mocują okna bez kotew – jedynie na samą pianę,
- niewłaściwie używają kotew i dybli,
- nagminnie podpierają okna klinami, które finalnie są wyciągane by móc zamontować parapet,
- nie uszczelniają dolnej szczeliny pod oknem,
- nie uszczelniają starannie szczeliny między oknem a murem,
- pianą poliuretanową zastępują wszelkie inne materiały budowlane,
- nie troszczą się o właściwy poziom progów okien i drzwi balkonowych,
- nie troszczą się o kolejność procesów budowlanych,
- akceptują widoczne gołym okiem wady wbudowywanych okien,
- akceptują bez zastrzeżeń bezmyślność inwestorów i projektantów.
Autor: Instytut Techniki Budowlanej
Pleśnie i zawilgocenia
Źle wykonany montaż okien może prowadzić do zniszczenia okna lub muru, albo też zawilgocenia ościeża, na którym będą rozwijać się grzyby i pleśnie. Rzecz w tym, że współczesne, szczelne okna energooszczędne nie sprzyjają swobodnej wentylacji pomieszczeń. Para wodna, która nie ucieka już nieszczelnościami między ramą, a skrzydłem okna, próbuje znaleźć sobie inną drogę. Często odpowiednią dla tej „ucieczki” jest szczelina montażowa między oknem a murem, wypełniona zazwyczaj pianką montażową. Zimą, dominują w tej przestrzeni niskie temperatury sprzyjające wykraplaniu się pary wodnej, jaka się tam dostanie. Wykroplona para (czyli woda) moczy piankę, a ta poddana niskim temperaturom zimowym tworzy w ten sposób mostek cieplny, który niweluje korzyści energetyczne powstałe w wyniku zastosowania lepszych pakietów szybowych w oknach energooszczędnych. Pochodną tego zjawiska są więc zawilgocone ościeża, na których rozwijają się grzyby i pleśnie.
Prawidłowy montaż okien
Poprawny montaż okien (nowoczesnych ciepłych) powinien być więc szczelny, i opierać się na zasadzie „szczelniej od wewnątrz niż na zewnątrz”. Powinien tworzyć wokół pianki montażowej (warstwa izolacji cieplnej i akustycznej) dwie dodatkowe warstwy izolacyjne: paroszczelną i paroizolacyjną. Warstwa paroszczelna od wewnątrz zapobiega wnikaniu do pianki pary wodnej z pomieszczeń, a warstwa paroprzepuszczalna na zewnątrz uniemożliwia wnikanie wody deszczowej do warstwy ocieplenia. Tylko 3-warstwowy sposób montażu okien jest poprawny we współczesnym budownictwie.
Montaż okien - brak wiedzy na poziomie szkolnictwa
Tematyka nowoczesnych technik montażu stolarki nie istnieje praktycznie w polskim systemie edukacyjnym i to zarówno na poziomie budowlanych szkół zawodowych, jak również w kształceniu kadr inżynierów budowlanych oraz projektantów budynków. Jedynym źródłem wiedzy dla tych grup zawodowych są instrukcje Instytutu Techniki Budowlanej, czasami wydawnictwa zagraniczne oraz instrukcje montażowe producentów okien oraz systemodawców profili pcw.
Jest jednak szansa, że sytuacja radykalnie się poprawi, dzięki utworzeniu zawodu montera stolarki budowlanej. Dzięki staraniom Związku Polskie Okna i Drzwi, Związku Rzemiosła Polskiego oraz Polskiej Izby Przemysłowo-Handlowej Budownictwa minister edukacji narodowej Anna Zalewska podpisała w grudniu 2017 r. stosowną nowelizację rozporządzenia w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (zobacz treść noweli), a w kwietniu 2018 r. resort opublikował podstawę programową nauczania tej profesji. W szkołach branżowych mogą więc powstawać klasy o profilu „monter stolarki budowlanej”.
Dodajmy, że w 2015 r. Związek POiD we współpracy z firmami z branży i Fundacją VCC przygotował podręcznik podstawowy, a także podręczniki zaawansowane (montaż okien i osłon okiennych, montaż bram garażowych, montaż drzwi) do nauki zawodu. Podręczniki uzyskały rekomendację Instytutu Techniki Budowlanej.
W ramach kampanii społecznej „Dobry montaż”, Związek POiD wraz z partnerami akcji aktywnie współpracuje ze szkołami, w których działają klasy patronackie. Uczniowie i nauczyciele z tych szkół mają możliwość uczestnictwa m.in. w szkoleniach z zakresu montażu, wyjazdach dydaktycznych oraz spotkaniach z przedstawicielami firm, co zapewnia im dostęp do aktualnej wiedzy na temat nowoczesnych technik montażowych i wykorzystywanych w nich rozwiązań.
W czasie największych targów budowlanych Budma w Poznaniu organizowana jest Monteriada, czyli pokaz technik nowoczesnego montażu okien, drzwi, bram, a w 2018 r. również rolet zewnętrznych wraz ze sterowaniem oraz regulacją okuć.
Związek POiD przygotował także projekt lokalnego wsparcia wszystkich szkół, które chcą utworzyć klasy o profilu „monter stolarki budowlanej”. Projekt ten ruszy wiosną 2019 r.