Pilkington Activ - szkło samoczyszczące

Samoczyszczące szkło budowlane jest wynikiem czteroletnich badań i wielomilionowych nakładów. Szkło budowlane samoczyszczące poddano je rygorystycznym testom laboratoryjnym oraz próbom wytrzymałości w warunkach zewnętrznych.

Pilkington Activ^TM to pierwsze na świecie szkło budowlane aktywnie samoczyszczące się. Szkło zostało opracowane przez firmę Pilkington, producenta szkła i produktów szklanych przeznaczonych dla budownictwa, motoryzacji i pokrewnych dziedzin techniki.
Samoczyszczące szkło budowlane jest wynikiem czteroletnich badań i wielomilionowych nakładów. Poddano je rygorystycznym testom laboratoryjnym oraz próbom wytrzymałości w warunkach zewnętrznych.

Podczas badań w Europie, Ameryce Północnej i Australii sprawdzano:

• odporność na czynniki chemiczne, w tym środki czyszczące
• wpływ lokalizacji i orientacji względem stron świata
• wpływ wahań temperatury
• odporność na ścieranie
• wpływ innych czynników związanych z codziennym użytkowaniem.

Szkło może być wykorzystywane niemal we wszystkich zastosowaniach zewnętrznych: w zwykłych oknach i ogrodach zimowych, fasadach i dachach ze szkła. Można je montować pionowo lub pod kątem. Jest szczególnie przydatne w miejscach trudno dostępnych, np. w świetlikach. Nie zostało przewidziane do stosowania wewnątrz budynków. Pod pewnym kątem można w nim dostrzec nikły niebieski odcień, wywołujący efekt lustra. Poza tym wygląda tak, jak zwykłe szkło float.
Stosowane jest w połączeniu z innymi produktami firmy do wyrobu szyb zespolonych, które mogą izolować termicznie, redukować hałas, chronić przed pożarem i promieniowaniem słonecznym. Aby zmaksymalizować poziom bezpieczeństwa, szkło dostępne jest w wersji laminowanej lub hartowanej.
Wszystkie produkty, w skład których wchodzi nowy wyrób, mają firmowy hologram umieszczony na ich aktywnej powłoce. Po zainstalowaniu hologram znajduje się na zewnętrznej stronie szyby.
Kluczowym elementem samoczyszczącego szkła Pilkington Activ^TM jest mikroskopijnie cienka, przezroczysta powłoka z tlenku tytanu. Wiedza o jego właściwościach, uaktywniających się w połączeniach ze szkłem, dostępna jest powszechnie od ponad 20 lat. Jednak to technologowie firmy Pilkington udoskonalili i ostatecznie opatentowali zastosowanie tlenku tytanu do powlekania szkła w procesie jego produkcji.
Powłoka ta łączona jest bezpośrednio ze szkłem w procesie jego wytwarzania na linii float. Całkowita jej grubość - a składa się ona z wielu zróżnicowanych chemicznie warstw - nie przekracza 50 nm (50 milionowych milimetra). Szkło nią pokryte jest zatem z wyglądu nieodróżnialne od standardowego szkła float. Powłoka ta to specjalny, aktywny chemicznie związek, charakteryzujący się dwiema współdziałającymi ze sobą właściwościami. Dzięki nim powłoka w dwuetapowym procesie oczyszcza się sama.

Efekt fotokatalityczny
Tak została nazwana reakcja chemiczna, w której naturalne promienie ultrafioletowe światła dziennego, tlen i powłoka rozbijają i uwalniają ze szkła pojawiające się na nim zanieczyszczenia organiczne.
Po pierwszych kilku dniach "rozruchu" powłoka magazynuje wystarczająco dużo energii promieni ultrafioletowych, aby proces mógł być kontynuowany 24 godziny na dobę. Dzięki temu reakcja chemiczna zachodzi również w nocy.
Reakcja fotokatalityczna zachodzi nieustannie. Nawet najbardziej oporne zanieczyszczenia organiczne, także i te pozostawiane przez ptaki i drzewa, są w końcu rozbijane i usuwane z powierzchni szkła. W okresach zmniejszonych opadów wystarczy spłukać je czystą wodą.

Efekt hydrofilowy
Hydrofilowy, dosłownie "przyciągający wodę", jest przeciwieństwem słowa hydrofobowy - "odpychający wodę". Najprościej mówiąc, oznacza to, że woda równomiernie rozlewa się po powierzchni szkła tworząc cienką warstwę wody, która spływa z szyby i szybko wysycha nie pozostawiając po sobie brzydkich zacieków. Okna z samoczyszczącego szkła są wyraźnie czystsze niż okna ze standardowego szkła float.
Na powłokę składają się wyłącznie takie substancje chemiczne, które można znaleźć w przedmiotach codziennego użytku, np. w paście do zębów czy w farbach. Fakt, że do mycia potrzebna jest minimalna ilość środków czystości, powoduje, że szkło jest bardziej przyjazne dla środowiska niż zwykłe szkło float.
Szeroko zakrojone testy jednoznacznie wykazały, że zachowując podstawowe zasady użytkowania, powłoka  jest tak samo trwała, jak inne produkty stosowane w szybach zespolonych firmy. Jest ona bowiem twarda i odporna na działanie naturalnie odkładających się na niej substancji, takich jak sól czy łagodne kwasy.
Ze szkłem Pilkington Activ^TM można obchodzić się na ogół tak samo, jak ze zwykłym szkłem float. Pod warunkiem, że przestrzegane są wskazówki firmy dotyczące obchodzenia się ze szkłem i jego obróbki, można je ciąć, hartować, laminować i myć maszynowo. Na powierzchnię powlekaną można też nanosić dekoracje z ołowiu lub farby. Nie zniszczą one jej właściwości samoczyszczących. Jednak powłoka będzie aktywna jedynie w miejscach nie pokrytych wyżej wymienionymi elementami.
Szkło z nową powłoką zazwyczaj nie wymaga mycia w wypadku wyjątkowo dużych czy nieustępliwych zanieczyszczeń i w okresach zmniejszonych opadów, wystarczy spłukać lub lekko przemyć powłokę czystą wodą.
Jeśli powierzchnia szkła jest tak brudna, że promienie ultrafioletowe nie docierają do powłoki, proces samoczyszczący nie będzie zachodził. W takich wypadkach należy przetrzeć szkło miękką szmatką, ciepłą wodą z mydłem. Po kilku dniach proces samooczyszczania znów się uaktywni.
Chociaż szkło samoczyszczące skonstruowano z myślą o podniesieniu komfortu w zwykłych domach i mieszkaniach, okazało się ono doskonałe również w wielu innych zastosowaniach. Należą do nich zarówno budynki przeznaczone dla osób niepełnosprawnych, jak i bloki mieszkalne, w których z różnych powodów trudne jest odwracanie i mycie okien.
Firma Pilkington widzi miejsce dla swojego produktu także w wielokondygnacyjnych biurowcach, hotelach, gdzie możliwość mycia okien od zewnątrz bywa utrudniona i niebezpieczna, jak również w innych wielkoformatowych projektach ze szkła. Zastosowanie nowego rodzaju szkła w wielu takich wypadkach sprawi, że skomplikowane i kosztowne mycie okien przez wyspecjalizowane firmy nie będzie konieczne.