Czym jest taktowanie pompy ciepła? Co zrobić, żeby pompa ciepła nie taktowała?
Taktowanie, czyli częste włączanie i wyłączanie sprężarki pompy ciepła, to niekorzystne zjawisko, któremu należy zapobiegać, żeby wydłużyć żywotność urządzenia. Dowiedz się, czym grozi taktowanie pompy ciepła? Co zrobić żeby pompa ciepła nie taktowała? Ile razy na godzinę powinna włączać się pompa ciepła? Jak ustawić parametry pompy ciepła?
Spis treści
- Czym jest taktowanie pompy ciepła?
- Przyczyny taktowania pompy ciepła
- Za duża moc pompy ciepła
- Za mała pojemność wodna instalacji
- Ile razy na godzinę powinna się włączać pompa ciepła?
Czym jest taktowanie pompy ciepła?
Chodzi o częste włączanie i wyłączanie sprężarki pompy ciepła. Częstotliwość włączania i wyłączania sprężarki pompy ciepła jest związane z zapotrzebowaniem na ciepło w pomieszczeniach, które pompa ogrzewa.
Włączenie sprężarki ma na celu zwiększenie temperatury w instalacji grzewczej do poziomu, który zapewnia komfort ciepła użytkownika, czyli ustawione na pompie parametry. Po uzyskaniu żądanej temperatury sprężarka się wyłącza. Jej rozruchowi towarzyszą zwiększone naprężenia mechaniczne, więc duża liczba startów oznacza jej szybsze zużycie. Zamiast wytrzymać 20 lat, może ulec zniszczeniu już po kilku.
Każdy rozruch oznacza też skokowy wzrost poboru energii wynikający z konieczności pokonania bezwładności elementów ruchomych. Wynika z tego, że lepiej jest, gdy sprężarka pracuje w długich cyklach, niż gdy często się włącza i wyłącza, czyli taktuje.
Przyczyny taktowania pompy ciepła
Najczęściej spotykane powody, dla których pompa ciepła taktuje, to:
-
zbyt duża moc pompy ciepła w stosunku do zapotrzebowania na moc cieplną w ogrzewanych pomieszczeniach,
-
zbyt mała pojemność wodna instalacji.
Za duża moc pompy ciepła
Wybór pompy ciepła o mocy większej niż zapotrzebowanie na nią może się wydawać niewielkim problemem, ale w praktyce wynikają z tego kłopoty większe nawet niż z niedostatku mocy. Po pierwsze, im większa nominalna moc cieplna pompy, tym większy jest koszt inwestycji – różnica tylko 2 kW przekłada się na wydatek większy o kilka tysięcy złotych.
Jeszcze gorsze jest to, że na skutek przewymiarowania skraca się żywotność pompy ciepła. Zbyt małe obciążenie cieplne sprawia, że sprężarka pompy pracuje w krótkich cyklach, często się uruchamiając i wyłączając – pompa ciepła taktuje, a przez to pracuje mniej efektywnie – pobiera więcej energii elektrycznej, z czego wynika wyższy koszt eksploatacji.
Taktowanie pompy ciepła zdarza się zwykle wtedy, gdy na zewnątrz jest umiarkowana temperatura, jednak na tyle niska, że konieczne jest ogrzewanie domu. Taka sytuacja zdarza się w naszym klimacie bardzo często, przez zdecydowanie większą część sezonu grzewczego nie ma mrozu. Dlatego zalecany jest wybór pompy ciepła o mocy nominalnej takiej, jaka jest potrzebna do ogrzewania przy temperaturze zewnętrznej, jaka występuje najczęściej w miejscu, w którym pompa ma pracować. Czyli nie tak, jak w przypadku wyboru kotła, który powinien pokryć zapotrzebowanie na moc do ogrzewania w każdych, także ekstremalnych warunkach (przy tak zwanej obliczeniowej temperaturze zewnętrznej, której wartość można znaleźć w polskiej normie dla każdego obszaru Polski).
Co będzie, gdy temperatura na zewnątrz spadnie poniżej wartości, przy jakiej pompa ciepła osiągnie maksymalną moc? Włączy się wbudowana w pompę grzałka elektryczna, która dogrzeje wodę w instalacji. Można mieć obawy, że spowoduje to zwiększone zużycie energii elektrycznej, ale z wielu doświadczeń wynika, że jest to rozwiązanie bardziej ekonomiczne, niż przewymiarowywanie pompy ciepła tak, żeby samodzielnie pokrywała zapotrzebowanie na moc cieplną przy temperaturze rzędu -20°C, która występuje bardzo rzadko.
Czytaj też: Jak działa pompa ciepła?
Za mała pojemność wodna instalacji
Jeżeli w instalacji jest mało wody, to pompa ciepła szybko ją ogrzeje. A także woda szybko ostygnie oddając ciepło do pomieszczeń, które ogrzewa. To oczywiście przełoży się, na dużą częstotliwość włączania i wyłączania sprężarki, czyli taktowanie pompy właśnie.
Ustalenie optymalnej pojemności wodnej instalacji, żeby uniknąć taktowania, to zadanie projektanta systemu grzewczego. Zdarza się jednak, że taki projekt w ogóle nie powstaje lub z innych powodów pojemność w praktyce okazuje się za mała. Jeśli dojdziemy do takiego wniosku, możemy zwiększyć efektywność działania pompy ciepła instalując dodatkowy zbiornik buforowy. Dodatkowe kilkadziesiąt czy nawet kilkaset litrów wody wypełniającej zbiornik włączony do obiegu instalacji c.o. sprawi, że pompa będzie pracować w dłuższych cyklach, bo zarówno podgrzewanie, jak i stygnięcie wody znacznie się wydłuży.
Zalecana pojemność zbiornika buforowego to najczęściej:
- 10-15 l/kW mocy grzewczej w przypadku pomp ciepła inwerterowych
- co najmniej 20 l/kW mocy grzewczej w przypadku pomp ciepła ze sprężarką ON/OFF.
Jednak pojemność zbiornika buforowego należy w każdym przypadku obliczyć, bo trzeba uwzględnić choćby to, jaka jest pojemność instalacji bez zbiornika.
Czytaj też: Czy pompa ciepła jest głośna? Jak zmniejszyć hałas pompy ciepła?
Ile razy na godzinę powinna się włączać pompa ciepła?
Jak już napisaliśmy, liczba startów zależy od temperatury zewnętrznej, która jest zmienna, ale jest ważne, żeby przez jak najdłuższą część sezonu grzewczego pompa ciepła włączała się i wyłączała z częstotliwością, jaką zaleca jej producent. Optymalny jest jeden cykl pracy na godzinę, niepokoić powinny trzy cykle na godzinę, a jeśli jest ich jeszcze więcej, to już koniecznie trzeba to poprawić.
Warto pamiętać, że za optymalny dobór urządzenia do warunków, w których ma ono pracować, odpowiada firma, która nam to urządzenia dostarcza, ewentualnie autor projektu, na podstawie którego zamówiliśmy pompę ciepła.
Może zainteresuje cię także:
- Bufor do pompy ciepła - jakie pełni funkcje? Kiedy warto go zastosować?
- Instalacja pompy ciepła. Wymagania dla instalacji z pompą ciepła, koszty ogrzewania
- Ogrzewanie pompą ciepła. Charakterystyka ogrzewania pompą ciepła
- Jak działa każda pompa ciepła?
