Centralne odkurzanie. 5 najważniejszych rzeczy, które trzeba wiedzieć o centralnym odkurzaniu
Centralne odkurzanie to instalacja układana w tym samym czasie, co instalacje hydrauliczna i elektryczna. We wnętrzu domu widoczne są wyłącznie gniazda ssące oraz jednostka centralna. Rury do centralnego odkurzania są w większości trwale zabudowane pod posadzką i w ścianach. Właśnie dlatego powinniśmy zadbać o to, by centralne odkurzanie zostało dobrze i zgodnie z potrzebami zaprojektowane oraz bezbłędnie wykonane.
Czy w centralnym odkurzaniu najważniejsza jest jednostka centralna? Otóż nie. W pierwszej kolejności trzeba myśleć o ułożeniu instalacji, zanim jeszcze dom zostanie wykończony. Kupno dobrej jednostki można odłożyć na później, ułożenia rur ssących w ścianach lub posadzkach – nie.
Gwarancja na centralne odkurzanie
Z zamontowaniem systemu centralnego odkurzania poradzi sobie większość instalatorów sanitarnych. Można również instalację wykonać samodzielnie kierując się instrukcją producenta. Jednak, aby uzyskać gwarancję producenta odkurzacza centralnego, trzeba skorzystać z usług autoryzowanego montażysty. Jeżeli instalacja nie zostanie poprowadzona zgodnie z instrukcją, gwarancja na centralne odkurzanie nie będzie obowiązywać.
Przed pierwszym uruchomieniem należy przeprowadzić test szczelności systemu.
Centralne odkurzanie instalacja
Jeśli zakup systemu centralnego odkurzania wraz z montażem będzie zrobiony w wyspecjalizowanej firmie, instalacja zostanie wykonana z rur i kształtek specjalnie przeznaczonych do tego celu. W Polsce większość firm oferuje systemy importowane z USA i Kanady. Rury do centralnego odkurzania są z tworzywa w białym lub niebieskim kolorze, sztywne i, bez względu na producenta, mają średnicę około 50 mm. Nie są to jednak takie same rury jak do instalacji sanitarnych. Do tworzywa w procesie produkcji są dodawane substancje neutralizujące działanie ładunków elektrostatycznych przyciągających kurz lub wewnętrzną powierzchnię rur pokrywa się powłoką utrudniającą osadzanie zanieczyszczeń. Dodatkowo jest ona bardzo gładka, dzięki czemu opory przepływu powietrza zasysanego przez jednostkę centralną są niewielkie i jej siła ssania może być efektywnie wykorzystywana do usuwania zanieczyszczeń. Wykonanie instalacji centralnego odkurzania z rur i kształtek przeznaczonych do instalacji wodnych nie daje takiej gwarancji.
Rury białe pasują do większości popularnych marek odkurzaczy. Jeżeli okaże się jednak, że instalacja centralnego odkurzania nie pasuje do jednostki centralnej, można użyć elementów przejściowych umożliwiających połączenie jej z wybranym typem odkurzacza.
Planowanie centralnego odkurzania
Instalacja centralnego odkurzania powinna obejmować swoim zasięgiem cały dom.
Węże odkurzaczy centralnych są dłuższe niż tradycyjnych, więc gniazd nie musi być wiele – jedno zazwyczaj wystarczy do odkurzenia 50-100 m2. W domu o powierzchni mniej więcej 200 m2 powinny być trzy-cztery, w mniejszych – dwa, nie licząc gniazd specjalnego przeznaczenia, takich jak szufelka (szczelinowa ssawka na stałe podłączona do instalacji) montowana w cokole szafek kuchennych czy gniazdo w garażu umożliwiające odkurzenie samochodu stojącego w nim lub na podjeździe.
Bezpośrednio za gniazdem montuje się kolano lub trójnik 90o, ponieważ wtedy większe zanieczyszczenia, które przez przypadek zostaną wciągnięte do instalacji centralnego odkurzania, zatrzymają się tam i będzie je można usunąć. Gdyby przedostały się dalej, mogłyby utknąć w rurze i osadzający się na nich kurz doprowadziłby z czasem do jej zatkania.
Odkurzacze centralne uruchamia się zwykle przez włożenie węża do gniazda albo przełącznikiem na uchwycie węża. Węże z przełącznikiem są wygodniejsze w użyciu, ale droższe. Bez względu na sposób włączania należy doprowadzić do gniazd kabel elektryczny.
Przebieg rur powinien być jak najprostszy (z jak najmniejszą liczbą załamań), a ich trasa jak najkrótsza. Najlepiej prowadzić je równolegle i prostopadle albo pod katem 45o do ścian. Zmiany kierunku muszą się odbywać łagodnie (nie pod kątem prostym), można stosować łuki 90o oraz kolana 45o i 30o. Trójniki łączące poszczególne odgałęzienia powinny być ułożone zgodnie z kierunkiem zasysania.
Gdzie montować centralne odkurzanie
W nowo budowanych domach pionowe odcinki instalacji centralnego odkurzania montuje się w bruzdach lub kanałach instalacyjnych w ścianach albo za ekranami z płyt gipsowo-kartonowych. Poziome - w podłodze pod wylewką lub w stropach, na poddaszu – przymocowane do belek stropowych, a w budynku podpiwniczonym – pod stropem piwnicy.
W starych domach można rozprowadzić instalację w kanałach wentylacyjnych, szachtach instalacyjnych, przestrzeniach pod schodami, w szafach wnękowych. Wzdłuż rur trzeba poprowadzić kabel elektryczny.
Jednostkę centralną zwykle wiesza się w suchym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu gospodarczym, piwnicy, kotłowni lub garażu, rzadziej w części mieszkalnej (głośna praca jednostki centralnej).
Z jednej strony jednostka centralna jest połączona z instalacją ssącą rozprowadzoną po budynku, z drugiej – z wyrzutnią, przez którą powietrze zasysane wraz z kurzem podczas sprzątania, po przefiltrowaniu, jest usuwane na zewnątrz domu. Jednostka centralna powinna być zamontowana tak, aby swobodnie opadały do niej większe śmieci, ale też, żeby opróżnianie pojemnika na kurz było wygodne. W pobliżu musi być gniazdo elektryczne umożliwiające podłączenie jej do zasilania.
Błędy przy montażu centralnego odkurzania
Centralne odkurzanie poprowadzone jest zazwyczaj w podłodze i ścianach, dostęp do instalacji jest utrudniony, dlatego montaż centralnego odkurzania należy przeprowadzić ze szczególną starannością. Najczęstszymi usterkami, które mogą się przytrafić instalatorowi to nieodpowiednie kształtki lub nierówne łączenia rur. Takie miejsca są narażone na osadzanie się zanieczyszczeń i stopniowe zatykanie światła przewodu. Może się zdarzyć, że instalacja centralnego odkurzania po jakimś czasie się zapcha. Zapchaną instalację trzeba udrożnić.
Używając drugiego odkurzacza podłączonego do gniazda znajdującego się w domu, można próbować udrożnić instalację samodzielnie. Jeśli to nie pomoże, można spróbować wykorzystać spiralę, taką jak do przepychania rur kanalizacyjnych. Z tym że spirala do przepchania centralnego odkurzania powinna być cieńsza.
Jeśli zapchanie jest poważniejsze i odkurzacz czy spirala nie pomogą, konieczne staje się użycie kamery w celu sprawdzenia stanu rur oraz ustalenia przyczyny nieszczelności albo zapchania instalacji. Wtedy konieczne stanie się wezwanie serwisanta. Jeśli nie uda się usunąć usterki nieinwazyjną metodą, trzeba będzie rozkuć ścianę lub podłogę w podejrzanym miejscu, żeby dostać się do instalacji i ją naprawić.
