Posadzka jako warstwa użytkowa podłogi
Posadzka to warstwa wierzchnia podłogi. Niezależnie od materiału posadzki warunkiem jej długotrwałej eksploatacji jest przyjęcie technicznie poprawnego rozwiązania materiałowego związanego z warstwami konstrukcji podłogi – począwszy od nośności zarówno podłoża gruntowego, jak i ułożonej na nim warstwy nośnej, przez dobór materiałów na warstwę użytkową (posadzki). Ze szczególnym uwzględnieniu wykonawstwa tzw. trudnych i krytycznych miejsc.
Posadzka a podłoga
Posadzka to warstwa użytkowa (wierzchnia) podłogi. Z kolei przez pojęcie podłogi należy rozumieć wykończenie poziomej przegrody konstrukcji (stropu, płyty żelbetowej na gruncie) nadające jej wymagane właściwości użytkowe. Różnią się one w zależności od funkcji i sposobu użytkowania posadzki, a zwłaszcza jej obciążeń. Analiza właściwości użytkowych pozwoli na przyjęcie odpowiedniego układu warstw posadzki (przy czym nie wolno ich analizować w oderwaniu od całości konstrukcji podłogi).
Posadzka - wymagania techniczne
Posadzka musi spełniać wysokie wymagania techniczne, a są to:
- odpowiednia wytrzymałość pozwalająca na przeniesienie obciążeń mechanicznych (ruch pieszy, ruch pojazdów, obciążenia od maszyn, składowanych towarów itp.),
- odporność na obciążenia chemiczne (obecność agresywnych mediów i wody),
- odporność na obciążenia termiczne (chłodnie),
- izolacyjność termiczna i akustyczna,
- antyelektrostatyczność (możliwość zakłócenia pracy urządzeń elektronicznych, niebezpieczeństwo wybuchu itp.),
- bezpieczeństwo użytkowania (antypoślizgowość).
Ze względu na wymagania użytkowe wymienić można:
- trwałość,
- odporność na starzenie oraz promieniowanie UV,
- łatwość w utrzymaniu czystości,
- niepalność,
- kolorystykę.
Do tego istotną rolę mogą pełnić wymagania aplikacyjne, bezpośrednio mzwiązane z warunkami brzegowymi i wykonaniem konstrukcji: szybkość realizacji, możliwość wykonywania prac na wilgotnym podłożu.
Żaden z ww. warunków nie może być rozpatrywany w oderwaniu od pozostałych. Oczywiście nie zawsze konieczne (i możliwe) będzie równoczesne spełnienie wszystkich. Istotne jest także kryterium kosztów, jednak musi ono być analizowane w odniesieniu do wcześniej zdefiniowanych wymagań technicznych i użytkowych.
Cementy z dodatkiem popiołu lotnego mają parametry techniczne pozwalające na wykonanie wysokiej jakości posadzek przemysłowych. Beton posadzkowy wykonany na bazie cementów z dodatkiem lotnego popiołu krzemionkowego osiąga równie dobre lub lepsze parametry niż cementy zawierające w swoim składzie żużel wielkopiecowy. Dowodem na to są wyniki badania porównawczego, wykonanego na trzech referencyjnych polach:
- beton posadzkowy C25/30 z zastosowaniem cementu Lafarge CEM II/A-V 42,5R;
- beton posadzkowy C25/30 z zastosowaniem cementu Lafarge CEM II/B-V 42,5R-HSR/NA;
- beton referencyjny posadzkowy C25/30 z zastosowaniem cementu CEM II/B-S 42,5R.
Wszystkie badania zostały wykonane niezależnie przez dwa laboratoria: Centrum Badania Betonów Lafarge i Politechnikę Gdańską, WILiŚ
Warstwa nośna posadzki - wymagania
W praktyce posadzkę przemysłową wykonuje się jako betonową/cementową oraz żywiczną. Wynika to ze zdefiniowanych wcześniej wymagań technicznych oraz użytkowych. Każda z nich musi spełniać tzw. wymagania podstawowe określone w art. 5 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, jak również w stosownych przepisach techniczno-budowlanych.
Podstawowym wymogiem eksploatacyjnym jest trwałość posadzki. Stanowi ona bezpośrednią pochodną poprawnego rozwiązania technologiczno-materiałowego oraz wykonawstwa. Grubość płyty betonowej i klasa użytego materiału (PN-EN 206 [2]) zależą od przewidywanych obciążeń powierzchni – warstwa nośna musi umożliwić przejęcie przede wszystkim obciążeń mechanicznych oddziałujących na podłogę.
Tab. Minimalne klasy betonu nośnego w zależności od warunków użytkowania
| Obciążenia | Obiekt/przeznaczenie | Minimalna klasa betonu |
| Lekki (niewielki) ruch pieszy | budynki mieszkalne i użyteczności publicznej | C16/20 |
| Intensywny ruch pieszy | budynki użyteczności publicznej | C20/25 |
| Wózki widłowe na kołach ogumionych | magazyny, hale | |
| Wózki widłowe na kołach ogumionych oraz lekkie pojazdy | C25/30 | |
| Ruch pojazdów, wózki na kołach stalowych | magazyny, hale, pomieszczenia w zakładach przemysłowych | |
| Ruch pojazdów, wózki na kołach stalowych, obciążenia udarowe | ||
| C30/37 | ||
| Ruch pojazdów, wózki na kołach C30/37 stalowych, obciążenia udarowe, obciążenia ujemnymi temperaturami + termiczne obciążenia szokowe | chłodnie |
Podczas analizy pozostałych wymagań stawianych posadzkom (np. nienasiąkliwość, antypoślizgowość) widać wyraźnie, że płyta betonowa nie jest w stanie ich spełnić. Także ze względu na obciążenia mechaniczne występuje konieczność zastosowania materiałów pozwalających na uzyskanie wymaganej odporności mechanicznej (chodzi tu nie tyle o wytrzymałość na ściskanie i zginanie, choć to również ma zasadnicze znaczenie, ile o odporność na ścieranie i na uderzenia) oraz chemicznej, a także zapewnienie bezpieczeństwa użytkowania. Konieczne jest więc stosowanie dodatkowych warstw (powłok) lub zabiegów pozwalających na spełnienie podanych powyżej wymagań. Dlatego, jeżeli nie wykonuje się posadzki żywicznej, sama powierzchnia posadzki betonowej (z wyjątkiem drugorzędnych obiektów) musi być utwardzona/uszlachetniona. Do tego celu wykorzystuje się zwykle tzw. suche posypki (kwarcowe lub korundowe), specjalne wylewki mineralne (polimerowo-cementowe) albo impregnaty.
Tab. 2. Dobór grubości i klasy beton u posadzki betonowej w zależności od obciąż
| Obliczeniowe obciążenie skupione [kN] | Klasa betonu | Wskaźnik w/c |
Grubość płyty betonowej [cm] Dzienna intensywność przejazdówpo płycie |
|||
| od kół | od regałów | n ≤ 10 | n ≤ 50 | n ≤ 100 | ||
| 10 | 15 | C25/30 | ≤0,55 | ≥16 | ≥16 | ≥18 |
| 20 | ≥18 | |||||
| ≥20 | ||||||
| 30 | 25 | C30/37 | ≤0,50 | |||
| ≥18 | ≥20 | ≥22 | ||||
| 40 | ≤0,45 | ≥20 | ≥22 | ≥24 | ||
| 60 | 35 | |||||
| 80 | ≥22 | ≥24 | ≥26 | |||
| 100 | 50 | C35/45 | ≥24 | ≥26 | ≥28 | |
| 120 | ≥26 | ≥28 | ≥30 | |||
| 140 | ≤0,42 | ≥28 | ≥30 | ≥32 | ||
